________________
હે તારક ! મને કાણ મચાવે ?
પૂર્વ મુનિરાજ શ્રી માનતુ ગવિજયજી મહારાજ
હું અનંત દયાના સાગર ! દેવાધિદેવ ! હાથની અજલીમાં રહેલા પાણીની જેમ ક્ષણે ક્ષણે આયુષ્ય આછું થાય છે, એ ચેાકખુ સમજાય છે. આ ભવની મુદ્દત ગઈ એટલી હવે બાકી નથી, એ દીવા જેવું દેખાય છે. સ'સારની સ્થિતિ દિવસે દિવસે બગડતી જાય છે એવા સ્પષ્ટ અનુભવ થાય છે, છતાં પણ આ - પામર જીવને, વિષયના પ્રેમ, અને આરબપરિગ્રહના રસ જરાય ઓછે થતા નથી, એનુ શું કારણુ હશે ? શુ આ જીવને ભવમાં હુજુ ખહુ ભટકવાનું હશે ? શુ' ભવિતવ્યતા સુંદર નહિ હાય ? શું ક્ર આત્માને બાધક થતા હશે ? કે પુરૂષાર્થમાં ખામી હશે ?
જ્યારે આપના શાસન દ્વારા મળેલી કાંઇક સમજણ વડે વિચાર કરૂ છું ત્યારે મને મારા પુરૂષાર્થની જ ખામી જણાય છે. જીંદગી સુધી અવળે પુરૂષા
કર્યા છે અને હજી એજ ચાલુ છે. ઉંમર વધતી જાય છે, અને આયુષ્યની પરિસમાપ્તિ નજીક આવતી જણાય છે, તે પણ વિષયના રસમાં, અને પરિગ્રહના મમત્વમાં જરાય ક્રક પડતા નથી, પણ એ ધું વધતું જતું. અનુભવાય છે! શુ' મારા આ ભવ આવી જ વિટંબણુામાં પસાર થવાના છે? ક્રેાડા ભવામાં પણ દુર્લભ એવી ઉત્તમેત્તમ સામગ્રી પામીને હું સ્હેજ બહારથી ધર્મ કરી, ઉપર ઉપરથી થેાડો દેખાવના ધમ કરી, અજ્ઞાની અને સ્વાથી પાસેથી મળેલા, ધર્મી પણાના બિરૂદથી
લાક
અભિ
માનમાં મસ્ત બનીને જ આ જીવન પૂરૂ કરીશ ?
સાચી આત્મ-વિચારણા, પ્રબળ આત્મ— ચિંતા, ઉડી વિવેકદૃષ્ટિ, પ્રખર વૈરાગ્ય, સુંદર ત્યામ, ઉત્તમાત્તમ અનુષ્ઠાન વગેરે વસ્તુ આ જીવનમાં શું હું નહિ પામી શકું?
હે સ્વામિન્! આ જીવને વાસ્તવિક ધર્મ ન થઇ શકયા એના ખેદ્ય થતા નથી, અવસરે કેઇ આર'ભાદિ મહાપાપથી ભરેલું સાંસારિક કા ન થઈ શકયું એને ખેદ થઈ આવે છે. “ ધર્મકાર્યમાં સતાષ અને મહાપાપમય દુનિયાદારીમાં અસાષ ” આવી વિચિત્ર મનેાદશામાં હું મ્હાણી રહ્યો છું. આગળ વધવાની શક્તિ નથી, એમ કેમ કહેવાય ?
કયારે
સ'સારસુખની વાસનામાં તરખેળ થયેલે, આ હઠીલા જીવડા, છતાં–સાધને આગળ વધવાના વિચાર કરતા નથી, આ ભવમાંથી ગયા પછી તત્ત્વદ્રષ્ટિ પામવાના, આત્મપરિણતિ નિર્મળ બનાવવાના સચેગા મળશે ? એ કહીં શકાય તેમ નથી, છતાં હુ” મૂઢ બનીને, આત્માને ભૂલીને, પાપના અધિક અધિક ડૂબતા જાઉં છું. હે તારક ! મને કેણુ ખચાવે ? ભર-ખજારમાં છતી પોલીસે લુટાઉં છું. હે પરમ-કરૂણા-નિધાન ! ક્ષણે ક્ષણે તમારા ઉપદેશ–વચના હૈયામાં વસતા રહે અને સર્વ અવસ્થામાં તમારૂ જ ધ્યાન રહે, એજ મારી માગણી છે. -
રસમાં
