Book Title: Kalyan 1958 05 Ank 03
Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir

View full book text
Previous | Next

Page 22
________________ : ૧૮૨ : સ્વાદુવાદ: છે. એ વિષય ઉપર અનેક પ્રકારના પુસ્તકે, લઈ જાય છે. જગતના કેઈ પણ પદાર્થને લેખે, ઈત્યાદિ લખાયેલા છે, પરંતુ આપણે અપેક્ષાથી સમજવામાં આવે છે, તે “નય છે. તે સંક્ષિપ્તમાં જ એને “અભ્યાસ કરીશું. આ નયેના આમ તે ઘણા પ્રકાર છે, પણ જનધર્મ-કઈ પણ “ધમ ને શબ્દોમાં એના મુખ્ય સાત ભેદ છે, અને તે સાતે, બે સમજ કઠીન છે, વ્યાખ્યાઓ પણ તેને પૂરે મુખ્ય વ્યવહાર અને નિશ્ચયનયમાં વહેંચાઈ સમજાવી શકે, છતાં “યાદ્વાદ” તે સમજવામાં જાય છે. જે વસ્તુ સત્ છે, તે સત્ છે, ત્રિકાળ સહાય કરી શકે એમ છે, એની ના પડાય નહિ. સત્ છે, એમ વસ્તુના મૂળગત સ્વાભાવિક જડ અને ચેતનનું ભિન્નત્વ સમજવામાં “ગુણેને લક્ષીને જે સમજાવે તે “નિશ્ચયનય સ્યાદ્વાદ અત્યંત સહાયક છે. પ્રાણીમાત્રના છે. દા. ત. અંતર્ગત ગુણે સમાન છે. - નિશ્ચયનયની દૃષ્ટિથી દરેક આત્મામાં અનંતજ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર, વિર્ય ઈત્યાદિ દુનિઆમાં કઈ પણ વચન સાપેક્ષ નય ગુણ રહેલા છે. વાદથી વિચારવામાં આવે તે અસત્ય નથી, કારણ કે કઈ પણ નયની અપેક્ષાએ કઈ પણ પરંતુ વ્યવહારનયના ભેદે, જુદાં જુદાં વચન સત્ય હોય છે. જેટલા વચનના માર્ગ હેય પ્રકારના કર્મોને લઈ, જુદાં જુદાં પ્રકારના છે તેટલા નયવાદે છે, અને જેટલા નયવાદ “જી” વર્તમાનમાં પણ છે. છે તે પરસ્પર એક બીજાની સાપેક્ષતાની સાંક- આ બને ન” સાત પ્રકારમાં વહેચાઈ નવડે જોડાએલા છે, તે જ તે સુનય બની જાય છે. શકે છે. આ નયદષ્ટિ યદુવાદને સમજવાની નય” એ વસ્તુમાત્રને સમજવાની ઉપયોગી ચાવી છે, ચાવી છે. કોઈપણ વસ્તુનું સંપૂર્ણ સ્વરૂપ જેવું જૈન દહેરાસરો માટે ઉત્તમ . રાકે હોય તે સર્વ નાની અપેક્ષાવડે જવું જોઈએ. એમાં મુખ્યતઃ સાત ન છે, અને તેમાંથી નવા અગર જીર્ણોદ્ધાર થતા દહેરાસરમાં સમ્યજ્ઞાનીને સમ્યક પ્રકારે સર્વ બાબતેનું જ્ઞાન વાપરવા માટે ઉત્તમ સફેદ પત્થર છે. થાય છે. નય” એટલે શું ? ને કેટલા પ્રકારના જે મુંબઈ, અમદાવાદ, સુરેન્દ્રનગર, કડી, કલેલ, જ મહેસાણા, વિસનગર વગેરે ગામના બહેરાછે? અને વાસ્તવિક જિંદા જીવનમાં તે કેવી માં રીતે અમલમાં મૂકી શકાય?” જ્ઞાનીઓએ આ | સરેમાં વર્ષોથી વપરાય છે. પ્રશ્નને અત્યંત સૂક્ષ્મ અભ્યાસ કર્યો છે, તે વિશેષ વિગત તેમ જ ભાવતાલ માટે પૂછો ખરેખર પ્રશસ્ય છે. આધુનિક કાળમાં પણ એને ઉપગ માનવમાત્રને ઉપયોગી અને શાહ માણેકચંદ લાલચંદ તારનાર છે, એ વિષે પણ કેઈ શક નથી. પત્થરના વેપારી જીવને સમ્યગદર્શન પ્રત્યે ટેશન રોડ મોરબી સ્યાદ્વાદ” (સૌરાષ્ટ્ર)

Loading...

Page Navigation
1 ... 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46