________________
rulખનીજ ધામ
પૂ૦ મુનિરાજ શ્રીમદ્દ કનકવિજયજી મહારાજ માળવામાં જે વેળા રાજા ભેજ રાજ્ય કરતે પૈસા નહિ હોય તે “વસુ વિના નર પશુ જેવી હતું. તે સમયે ગુજરાતમાં ચૌલુક્ય વંશને તમારી સ્થિતિ થશે, માટે જે આજે લક્ષ્મી રાજા ભીમ રાજ્ય કરતો. ભેજ જેમ વિદ્વાન સાચવી રાખશે તો અવસરે તે ઉપયોગમાં હતો તેમ ઉદાર હતે. લક્ષમીને હાથને મેલ આવશે.” માની અનેક પરોપકારનાં કાર્યોમાં તે લક્ષમીને
પણ ભેજ વિદ્વાન હતો સાથે વિવેકી સદ્વ્યય કરતા હતા.
હતે. લક્ષ્મી પુણ્યને અનુસરે છે, અને ભાગ્ય એક વેળા રોહક નામને ભેજને મહા- જ માણસનું જીવન ઘડે છે, માટે લક્ષમીને માત્ય ભેજની ઉદારતાથી મૂંઝાયો. તેણે સાચો સદુપયોગ દાન જ છે, એ એનો મક્કમ ભેજના સિંહાસનની હામેના ભાટીઆમાં નિરાધાર હતે. અને એમાં વિદન કરવાની ભેજને હમજાવવાના આશયથી આમ લખ્યું; વૃત્તિના મંત્રીઓને જડબાતોડ જવાબથી નિઆuથ ધરં ત આપત્તિ આવે ત્યારે ઉપ- રૂત્તર કરવાને સારૂ તેણે, જવાબમાં જણાવ્યું; ચોગમાં લેવા માટે લક્ષ્મી સાચવી રાખવી. રંજિત્તમ ના જે ભાગ્ય રૂઠયું હશે તે
બીજે દિવસે અચાનક રાજા ભેજની દૃષ્ટિ તે ભેગું કરેલું ધન પણ નાશ પામશે. આમ લખાણ હામે પડી. ચકેર રાજા, તે લખાણની લખીને ભેજ જેવા ચતુર અને શાણા રાજાએ પાછળના રહસ્યને પામી ગયા, મંત્રીશ્વરને જગતના પરિગ્રહધારી ધનવાનેને એમ કહી બધપાઠ આપવા તેણે બીજી પંક્તિમાં લખ્યું; દીધું કે, આમ ભેગું કરી-કરીને જીંદગીની મતાં કુત 21: મહાન પુરૂષોને આપત્તિ અમૂલ્ય ક્ષણો વેડફી દે છે, પણ તમને ખબર છે કયાંથી હોય?” ભોજે આ લખાણથી એમ કે, એ તમારા માટે ઉપયોગમાં આવશે કે કેમ? જણાવ્યું કે, જેઓ પુણ્યવાન છે તેઓને આ- જ્યાં સુધી પુણ્યાઈ જાગૃત છે, ત્યાંસુધી એ પત્તિ આવવાની સંભાવના ક્યાંથી કે જેથી તમારું અને પુણ્ય પરવારી બેઠા પછી, મહીં ધનને ભેગું કરવાની જરૂર જ પડે? ફાડીને તમે જોયા કરશે પણ આ બધી રૂદ્ધિ, - જ્યારે મંત્રીએ આ જવાબ વાંચ્યો ત્યારે સિદ્ધિ કે સમૃદ્ધિ એ તમારી પાસેથી ચાલી તે મૂંગો મૂંગે સમસમી ગયો. છતાં પણ જશે ને દુનીયાના ડાહ્યા ગણાતા માણસે વિદ્વત્તાને લડાવવાની ખાતર એણે ફરી ત્રીજી તમને હસી કાઢશે, માટે પ્રાપ્ત સામગ્રીઓને પંક્તિ આમ લખી નાંખી, વારા જાર સદુપયોગ કરો! હૃદયથી શ્રીમંત બની ઉદારમારે કઈવેળા ભાગ્ય વિફળે તે. મંત્રીએ તાથી લક્ષ્મીને સદ્વ્યય કરે! આ પંક્તિ દ્વારા ભેજને એમ જણાવ્યું કે, આજે તે ઠીક છે, તમારી પાસે પૈસે છે, બુદ્ધિના અનેક પ્રકારમાં અત્પાતિકી રાજ્ય છે, અને દુનીયામાં તમારું માન છે, બુદ્ધિ, એ તર્કશક્તિ પર આધાર રાખે છે. પણ કાલે પુણ્ય પરવાયું, ભાગ્ય રૂઠયું ત્યારે જૈનશાસનની પ્રભાવના કરનારા પ્રભાવક આ
