Jain_Satyaprakash 1954 06

Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad

Page 9

ધૂખ્યાન-પરિચય
[ ૧૫૧ કંડરીકની વાત સાંભળીને એલાષાટે કહ્યું કે, તારું કહેવું સત્ય છે. વિષ્ણુએ એક ઈંડુ મૂકયું ને તેમાંથી વિશ્વ નીકળ્યું તે તમે બધા ચીભડામાં સમાઈ જાઓ તે યથાર્થ છે. માર્કંડેય મુનિએ પિતાનો અનુભવ યુધિષ્ઠિર ને કહ્યો તે વાત આરણ્યપર્વમાં આવે છે. તેના પ્રલયકાળે એક વડ ઉપર એક બાળક બેઠા હતે. ઋષિએ તેને બચાવવા હાથ લાંબો કર્યો ને બાળક ઋષિને ગળી ગયે. હજારો વર્ષ સુધી ઋષિ તે બાળકના પેટમાં ભમ્યો ને ત્યાં સુરાસુર-ચરાચર વિશ્વ જોયું પણ તેનો પાર ન પામ્યા ને છેવટે બહાર નીકળ્યા તે તમે બધા ચીભડામાં જરૂર રહી શકે. દેવકીની કુક્ષિથી જન્મેલા કૃષ્ણ મેટું પહેલું કર્યું છે તેમાં ચરાચર વિશ્વ જોઈને દેવકી ચક્તિ થઈ ગઈ. તે તમારા ચીભડા વગેરેની વાત કેમ ખોટી કહેવાય ? અને તમે બધા જેમ કૃષ્ણના પેટમાં જીવતા રહ્યા તેમ રહી શકો. વળી દ્રૌપદીના સ્વયંવરમાં એક ધનુષ્ય ઉપર પર્વત આદિ રહ્યા હતા તે પક્ષી વગેરે મેટા હોય તેમાં શું નવાઈ! પહાડ જેવો જટાયુ પક્ષી હતો તે તમે પણ ક્યાં નથી જાણતા ? તે તમારી ઢિક પંખિણી તમે કહે છે તેવી વિશાળ હોય તેની ના અમારાથી ન પડાય.
એટલે આ બધું તો ઠીક પણ હું એક વાત કહું છું તે સાંભળો ને સાચી લાગે તે સાચી કરી બતાવો ને નહિ તે બધાનાં પેટ ઠારે –
એલાષાઢની વાત–હું જુવાનીમાં ધન માટે ધાતુવાદ શીખ્યો ને તે માટે પૃથ્વી પર ભમતાં મેં જોયું કે પૂર્વ દિશામાં હજાર યોજન દૂર એક પર્વત છે. ત્યાં સહસ્ત્રવધી રસ છે. તે રસકૂપ ઉપર એક યોજનાની મોટી શિલા ઢાંકી છે. હું સે સે જનનાં પગલાં ભરતો ત્યાં ગયો અને તે શિલા ઉપાડીને સ્વર્ણકૂપમાંથી રસ લઈને ઘેર આવ્યા. અઢળક સેનું બનાવ્યું અને કુબેરની માફક બેગ ભેગવતો ને દાન દેતો પ્રસિદ્ધ થશે. એક વખત મારે ત્યાં પાંચસે ચેર આવ્યા, મને ઘણે ક્રોધ ચડયો, મેં એક બાણ માર્યું ને દશ ચારને મારી નાખ્યા. બધા ચેરો એકસામટા મારા ઉપર તૂટી પડ્યા, મારાં અંગેઅંગ છેદી નાખ્યાં, મારું માથું લેહી નીતરતું એક બેરડીને ઝાડે લટકાવી દીધું. મારું માથું ત્યાં બોર ખાવા લાગ્યું. સવારે લોકોએ જોયું. મારાં બધાં અંગે એકઠાં કરીને માથું મૂક્યું ને હું જીવતે થયો. આ મારી અનુભવેલી વાત છે. સાચી માનો કે જૂઠી !
રાશકે તેને કહ્યું કે, આ વાતને જૂહી કેમ કહેવાય ? જમદગ્નિની સ્ત્રી રેણુકાનું માથું, તેના પુત્ર પરશુરામે છેડ્યું હતું ને વળી ઋષિએ તેને જીવતી કરી હતી. જરાસંધના બે ખંડ જરાથી સંધાયા હતા. સુંદ અને ઉપસંદને મારવા માટે દેવતાઓએ તલ-તલ જેટલું સૌન્દર્ય આપીને તિત્તમા અસરાને ઘડી હતી. સૂર્યને ફળ માનીને હનુમાને પકડડ્યો હતો અને સૂર્યો તેને પછાડીને ટુકડે ટુકડા કરી નાખ્યો હતે. પાછળથી બધા તેના અવયવો ભેગા કરી તેને દેવાએ જીવતે કર્યો હતો. એક હનુ-નમણું ન મળ્યું છતાં તે હનુમાન કહેવાય. મહાદેવના પુત્ર સ્કન્દની ઉત્પત્તિ પણ એવી જ પ્રસિદ્ધ છે. છ કૃત્તિકાએ છ અવયવો મુખવાળા જનમ્યા • આ હકીક્તને પુષ્ટ કરતે સાહિત્યમાં પ્રચલિત એક સુંદર લોક આ પ્રમાણે છે –
कृष्णेनाम्ब ! गतेन रन्तुमधुना, मृद् भक्षिता केवलं,
सत्यं कृष्ण ! क एवमाह मुशली, मिथ्याम्ब ? पश्याननम् । व्यादेहीति विदारिते शिशुमुखे, माता समग्र जगद् ,
दृष्ट्वा यस्य जगाम विस्मयपदं, पायात् स कः केशवः ॥