________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ન' ૮ મા ]
પ્રકાશ અને અંધકાર.
૧૬૧
તા પેાતાના આત્માનંદમાં અને પૂર્ણ પ્રકાશમાં મગ્ન હાવાથી તેમને સાચા માર્ગની સૂઝ પડે છે. તેમને વિપરીત ભાસ થવાનેા સભવ પણ નથી. કારણ આત્મા એમને સાક્ષાત્ થઇ ગએલ હાવાથી તે જડભાવ કે પુદ્ગલાનંદ તરફ જોઇ પણ શકતા નથી. તેના આન ંદના વિષય પુદ્ગલ નહીં પણુ આત્મદર્શન એ જ ડાય છે. અને તેને લીધે જ તેએ તે અમુક વસ્તુ માટે રાગ કે અમુક વસ્તુ માટે દ્વેષના સંભવ પણ નથી. કારણ્ પુલજન્ય વસ્તુ તરફ તેમણે પીઠ ફેરવી છે. તે વસ્તુ તેમણે અંધારામાં ધકેલી તેમના પ્રકાશને વિષય તદ્દન જુદે જ ડાત્રાને લીધે તેએને અહ ંકાર શકતા નથી. ઇર્ષ્યા કે રાગ, દ્વેષ, મેહ જેવા અનામિક સસાર વધારનારા ભાવે તેમના દૂર દોડી ગએલા હોય છે. કીર્તિ કે માન એમની પાસે લાભરૂપે આવતા અચકાય છે. લાભ ઉપર એમણે જીત મેળવેલી હેાય છે. તેથી અનેક જાતની કીર્તિ * મેાટાઈની અને પેાતાના જ કક્કો ખરા કરવાની ઘેલછા તેએને વળગી શક્તી નથી, તેના આના વિષય અત્યંત ઉચ્ચ કોટીને જ્ઞાનાનંદ હાય છે.
દીધેલી ડાય છે. સ્પર્શે પણ્ કરી
આ બધાથી વિપરીત રીતે જે વસ્તુઓ જ્ઞાનીઓએ થૂકી દીધેલી ડુંાય છે, જે વસ્તુ તરફ સંત મહાત્માએ તુચ્છ અને ધૃણાની નજરે જુએ છે તે જ વસ્તુ તરફ અજ્ઞાની જીત્ર મોટા આદરથી નિરખે છે. અર્થાત જ્ઞાનીઓની જે રાત્રિ છે તે અજ્ઞાનીઓના દિવસ થઈ પડે છે. જે અહંકાર અને લાલને પોતાને શત્રુ ગણી જ્ઞાનીઓએ તુકારી ફેંકી દીધા ઢાય છે. તે જ અહંભાવ અને લાભને પેતાના હિતસ્તી ગણી અજ્ઞાનીએ. વારંવાર આલિગે છે. એટલે જ કહેવાય છે કે, જે વિષયપરત્વે બધા અંધારામાં અથડાય છે તે જ વિષય પરત્વે જ્ઞાનીએ પ્રકાશમય જાગૃતિ અનુભવે છે.
ગાડી, વાડી અને લાડીમાં અજ્ઞાની જીવ પાતે પાત'નુ અસ્તિત્વ માને છે. તેને સંયોગ થતા પેાતાને સુખી માને છે અને તેને વિયેગ થતા પેાતાના જ નાશ થયે એમ ગણે છે. પર`તુ નાની મહાત્મા એ વસ્તુએ પેાતાને પ્રકાશથી વંચિત કરી અધકારમાં ધકેલી. દેનારી છે એમ ગણી તેને દૂરથી નવ ગજના નમસ્કાર કરે છે. પેાતાનું કહ્યુ` બધાએ માને, પોતાના વિચારો બધાએને ગમી જાય, પેાતાના અનેક અનુયાયીઓ બની જાય એવી પૃછા રાખનારની પાસે જડતાના અંધકાર યુક્તિથી પોતાનું ઘર વસાવી લે છે અને તેને પ્રકાશ ખૂંચવી લઇ તેને પુદ્ગલાનંદની ખાઇમાં ધકેલી દે છે. માટા સત કહેવડાવનારા એ અહંકારની મહદશામાં ગબડી પડી પોતાનુ ઉચ્ચસ્થાન ખાઇ બેઠેલા છે; ત્યારે સામાન્ય માનવાની શું દશા થતી હશે તેના વિચાર કરવા જેવા છે.
ભાગ્યયોગે અલ્પ પ્રકાશની પણુ ઝાંખી થઇ જાય અને રસ્તા સૂઝે ત્યારે અંધકાર તરફ ખેંચી લઈ જનારા મેહ, અહંકાર વિગેરે દૂત તૈયાર જ હાય છે, અને અધકાર તરા ખેંચી લે જવા માટે તે પ્રયત્નશીલ ડૅાય છે જ, તેવે વખતે જ વિશેષ સંભાળ રાખવાની હાય છે.એક વખત પ્રકાશ મળ્યે તે દૂર ન થઇ જાય તેની જે સાવચેતી રાખી પ્રકાશ તરફ્ જ આગળ વધે છે તેઓને સાચા માગ' સાંપડવાને સંભવ હોય છે,
For Private And Personal Use Only
