________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાહિત્ય–વાડીનાં કસુમો. પી.
માટીમાંથી માનવ (૪)
!
(લેખક—શ્રી મોહનલાલ દીપચંદ ચેકસી-મુંબઈ) શ્રાવક ધર્મમાં પ્રવેશ
ગશાલક–અરે ! સાલપુત્ર! જરા તારા વર્તન-વાસણની પવણા આધી મકી, મારા સામે ઊંચી નજર તો કર. તારી સામે હું કયારનો આવી ઊભો છું. હું આજીવક સંપ્રદાયનો સ્વામી, ને તું મારે ચુસ્ત ઉપાસક. શું એ વાત તારા ધ્યાનમાં નથી ?
સદ્દાલપુત્ર-એક કાળે એ બધું હતું, પણ એ વેળા મને સાચું જ્ઞાન આપનાર, ગુરુ નહોતા મલ્યા. મારા ભાગ્યયોગે અકસ્માત સદગુરુને મને લેટ થયો. હવે હું આજીવક નથી રહ્યો. - આ શબ્દો શ્રવણ કરતાં જ આડંબર સહિત શ્રમણના પરિવાર યુક્ત આવેલ મંખલીપુત્ર ગોશાલકની ગાત્રો ઢીલા પડી ગયા ! ઘડીભર એ વિચારમગ્ન બની ગયો. એક સમયના પિતાના આ ખાસ ભક્તને કેવી રીતે પોતાની તરફ વાળવો ? કેવી યુક્તિથી કામ લેવું ? તેના પાસા મનમાં ગોઠવવા લાગ્યા. એ પ સા ફેકે તે પૂર્વે આપણે જરા જાણી લઈએ કે એકાએક આ મહાશય અહીં કયાંથી આવી ચઢ્યા?
સાલપુત્રનું ભગવંત શ્રી મહાવીર દેવના સમવસરણમાં જવું અને એ દિન પછી આવક મત પ્રત્યે ઉપેક્ષા કરવી એ વાત પલાસપુરની પ્રજામાં છાની ન રહી. અહી આજીવક સંપ્રદાયનું એક સભા-ભવન હતું. એ ઊભું કરવામાં આ કુંભકારને ફાળે નાનોસૂનો નહોતો. ભુવનમાં ગોશાલકના થોડા શ્રમણ અવારનવાર આવતા અને અહીં ઉતરતાં તેમજ ધર્મચર્ચા પણ ગઠવવામાં એ વેળા સાલપુત્ર આગેવાનભર્યો ભાગ ભજવત, પણ જ્યારથી એણે ભગવંત મહાવીર દેવ પાસેથી પાંચ સમવાયનું સ્વરૂપ જાણ્યું ત્યારથી આ વિષયમાં અને પિતાના નિયતિવાદમાં આજીવક શ્રમણે કંઈ નવીન પ્રકાશ પાડે છે કે કેમ ? એ જાણુકેટલું સુલભ છે. એને આપણે વિચાર કરે જઈએ. રાગ કેટલે પ્રબળ શત્રુ છે અને વિરાગ કેળવ કેટલું કઠણ છે એ આપણે જોયું. દરેક ભવ્યાત્માએ આપણું સ્થાન કયાં છે અને આપણે કેટલે માર્ગ આક્રમણ કરવાનું છે એને મન સાથે વિચાર કરી પિતાનું સ્થાન શોધી લેવું જોઈએ. અને જાગ્યા ત્યાંથી સવાર ગણી આત્મકલ્યાણ માટેની વૈરાગ્યભાવના વધુ ને વધુ મેળવવા પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. એ વિચારો બધાને સૂઝી પોતાનું કલ્યાણ બધા જીવો સાધે એ જ અભ્યર્થના ઈતિશ....
For Private And Personal Use Only
