________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાસ્ટ
[ પિષ-મહા
તો પછી આ સ્ત્રી આમ નાહિંમત કેમ બને ? માતાજીની રજા લઈ શ્રી રામની સાથે જ પ્રયાણ કરવું એ જ આ દેવનો ધર્મ છે.
સતાજી માતા કૌશલ્યાજીને જોઈને તેમની પાસે જઈ સવિનય દંડવત પ્રણામ કરે છે અને મંથરા ત્યાંથી રવાના થાય છે.
મંથરા ખુશી થતી થતી કહે છે કે-હવે આપણું ધાર્યું થવાનું, ટાઢા પાણીએ ખસ કાઢી છે. જોઈ લે મજા, કે યી રાણીને જેમ રમાડશું તેમ રમશે. ખરેખર આપણું પાસા પોબાર પડ્યા. આમ ઉન્માદભર્યા વચને બોલતી ચાલી જાય છે.
આ વખતે વસિક રૂષિના ધર્મપત્ની મહામાતા અરૂશ્વતી દેવી શિલ્પાજી પાસે રામચંદ્રજીના વનવાસના ખબર સાંભળતાં જ ઉદાસીન હૃદયે આવી ચડે છે. રૂધિપત્નીને આવતાં જોઈ કૈશલ્યાજી, સીતાજી અને અન્ય સ્ત્રીવૃંદ તેમનું ભાવભીનું સ્વાગત કરે છે. પૂજન, અર્ચન અને વંદન વિધિ કરીને યોગ્ય આસને બેસારે છે.
કૌશલ્યાજી (સીતાજી તરફ જોઈને, બેટા ! મારા પર જે દાવાનળ સળગી રહ્યો છે તેમાં તું શાંત કરાવ, અને મારી પાસે જ રહે.
સીતાજી–માતાજી ! હું આપની આજ્ઞા લેવા જ આવી છું.
કૌશલ્યાજી– અરે ! બેટા ! તું આ શું બોલે છે ? તું વનવાસ જ તે પછી મારી શી દશા થાય ? તેનો વિચાર તો કર. આજે મારા દુ:ખમાં ભાગ લેવો જોઈએ તેને બદલે તું વનવાસની વાત કરે એ કેમ ચાલે?
સીતાજ-માજી ! હું આપને વિશે શું કહું? મારો અવિનય માફ કરે અને મને રજા આપે. અમારા પ્રારબ્ધમાં વનવાસ લખ્યો હશે તે કેણું ટાળી શકે? માજી ! આપ દયાળુ છે, અને અમારા પર દયા કરવી એ આપનો ધર્મ છે.
કૌશલાજી--બેટા ! તું આમ કેમ બોલે છે ? રામ તેના પિતાની આજ્ઞા પાળે ને વનવાસ જાય, પરંતુ તારે તેની સાથે જ જવું એ અર્થ નથી. બેટા, તારી જાતથી સમજીને જ મારી પાસે રહે, તું ડાહી છે, તારામાં બુદ્ધિ છે, કર્તવ્યપરાયણતા છે, એટલે મારે વધારે કહેવાની જરૂર રહેતી નથી. સમજુને વધારે સમજાવવાનું ન હોય, બેટા.
સીતાજી–માતાજી ! વડીલોને વધારે કહેવામાં વિવેક સચવાતો નથી. માતા પિતારૂપ તીર્થની સેવા તે કોઈ મડ૬ પુણે જ પ્રાપ્ત થાય છે, તેથી વંચિત રહેવાની ઈચ્છા આર્ય સન્નારી કદી કરતી જ નથી. પરંતુ આજને પ્રસંગ જૂ જ છે. વનવાસ જવાને મારા પર કાઇને આદેશ નથી, પરંતુ મારા આત્માનું ધન-મારું સૌભાગ્ય જ્યાં હોય તેનાથી દૂર કેમ રહી શકાય ? જેની સાથે જીવનચર્યાને કેલિ અપાયો છે, તે કેમ તોડાય ? શરીરને પડછાયો કે ન હોય માજી! મારા વનવાસમાં કેકેયીમાતાજીના હૃદયની ઊંડી ઊંડી ભાવના પણું પોષાય છે એટલે આર્ય સમારી કર્તવ્યમાં પાછી પાની કેમ કરે ? અપરાધ કે અતિનય ક્ષમા કરે તે જ આપે. માજી ! મારું શરીર અહીં છે પણ દિલ રામજીના ચરણમાં છે.
(અપૂર્ણ).
For Private And Personal Use Only