Jain Dharm Prakash 1950 Pustak 066 Ank 11

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

-
-
૨૫૪
શ્રી જન ધર્મ પ્રકાશ.
[ ભાદ્રપદ
- પ્રાણાતિપાત, મૃષાવાદ, અદત્તાદાન, મિથુન અને પરિગ્રહનું રહસ્ય સમજાવવાની આજે ખાસ જરૂર છે. દરેક માનવી જીવનના ક્ષેત્રમાં તેને કેવો ઉપયોગ છે અને અત્યારે અનેક જાતના વાદથી જગતમાં જે સંઘર્ષ ચાલે છે તેનો વિચાર કરતા સામ્યવાદ, સમાજવાદ કે બીજા કોઈ પણ વાદ કરતા જેત આચારવાદ જગતને વધારે ઉપકારક નિવડવાનો સંભવ છે. કેઈ પિતાને જૈન કહેવડાવે કે ન કહેવડાવે છતાં જે તેઓ પંચ મહાવ્રતોને સિદ્ધાંત સમજી જાય તો તેમાં બધાએ વાદની કલ્પના તેના સાચા રૂપમાં આવી જાય છે. અને દરેક રાષ્ટ્ર પંચ મહાવ્રતને સિદ્ધાંત સ્વીકારે તો જગતમાં કલહનું કાંઈ કારણ ન રહે.
- પરિગ્રહ પરિમાણ વ્રત એ સૂત્ર અનેક આધુનિક વાદોના લક્ષણમાંનું એક લક્ષણ છે. સંગ્રહ અને તે પણ અનુચિત કરવાથી અનેક જાતને અસતેજ જગતમાં પેદા કરનારી પરિસ્થિતિ નિર્માણ થાય છે, એ વસ્તુ સિદ્ધ થઈ ચૂકી છે. તેને સદુપયોગ કરવાથી વ્યકિતના કર્મબંધનોના માર્ગો તે બંધ થશે જ પણ સમાજને ધૈર્ય ઉત્પન્ન કરવામાં તે કારણભૂત નિવડશે એમાં શંકા નથી. અહિંસા અને સત્ય એ તે આધુનિક જગતનું સુત્ર થવા બેડું છે તેને જ તેના સાચા સ્વરૂપમાં જગત આગળ મૂકવાથી અનેક ગુનો ઉકેલ આવી જાય તેવો છે. બીજા બધા સિદ્ધાંતો અને તો એના પેટમાં આવી જાય તેવા છે, માટે જૈન ધર્મના એ પંચ મહાવ્રતના સિદ્ધાંતને તેને શુદ્ધ સ્વરૂપમાં જગત આગળ કોઈ મહાત્મા મૂકે.
क्षमा लेना-क्षमा देना। अपने कार्यों को सदा, अवलोक तुम लेना ।
हुवे है अशुभ या शुभ ही, इसी पर ध्यान कुछ देना ॥ १ ॥ समय दिनरात का होता है, वह चोविस घण्टों क।।
इन्ही चोवीस घण्टोंमें, शुभा शुभ अपने लख लेना ॥२॥ अगर नहीं बन सके यह तो, दिवस पंदराका सरवय्या ।
बना अंतःकरणसे तुम, इसीकी जाच करलेना प्रमादी होगये इतने, तो चौमासी आवश्यकमें।
बनाकर मांकड़ा अपना, बराबर लेखा कर लेना ॥४॥ अगर नहीं हो सका यह तो, फिर बारा मास में उत्तम ।
संवत्सरीपर्व आया है, सभी भूलो को लख लेना ॥५॥ जहां हुई भूल अपनेसे, वहां सावधान हो करके ।
दुखी हो आतमा जीसकी, उसीसे माफी कर लेना | | ૬ | हुई हो जान व अनजानमें, किसी भी गलती ही। बनाकर आतमा निर्मल, क्षमा लेना-क्षमा देना ॥७॥
[ક્ષમાણાર્થી-નામ મver-ar.