________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧૧ મેા ]
વ્યવહાર કૌશલ્ય
૨૦૧
નહિ આવે. ઈતિહ્રાસમાં ગમ ખાનારા અંતે ફાવ્યા છે, જરા નમી જનારા આખરે માન પદે પહેાંચ્યા છે, અને સાચું વિચારનારા નમ્રતાથી આગળ ધાયા છે, અને તમે અપમાનને બદલા તિરસ્કારથી, ગાળથી કે કાટની ફોજદારીથી આપે તેમાં તમારા હાથની ચળ ભાંગે તે સિવાય કાંઈ લાભ નથી. અને તમારા વરવાડે ચઢે ત્યારે જોવા આવનારા ઘણા હાય છે, પણ વરધાડા ઉતારનારા દુનિયામાં બહુ ઓછા હેાય છે, એ વાત નિર ંતર ધ્યાનમાં રાખશે.
માટે ક્રાઇ વખત આવેશમાં આવી ક્રાઇ ન બોલવાનું ખાલી નાખે કે એવુ કાંઇ થાય ત્યારે પીછાડી ખંખેરી આધા ખસી જવુ, એમાં તમે નબળા બાપના નહિ થઇ જાઓ. આ દુનિયામાં વેર વધારવામાં મજા નથી, વાતને અંત લેવામાં માલ નથી અને જેવાનો સાથે તેવા થવા જેવી નબળાઇ નથી, તમે તમારું ગૈારવવંતુ પદ જાળવા અને હા પાછળ કૂતરા ભસે તેની હાથી દરકાર કરતા નથી એ વાત વિચારી એની સામે પણ ન જુએ. એ ગમ ખાવામાં અંતે તમારા વિજય છે અને એ કૌશલ્પદક સાચી નીતિ છે.
( ૨૯૦ )
આભાર એ ફરજ છે અને એને ફરજ તરીકે અદા કરવી ઘટે. પણ એની આશા કરવાના કોઈને હક્ક નથી.
આપણા ઉપર કાઇ નાના કે મોટા ઉપકાર કરે તે આપણી ફરજ છે કે આપણે તેને આભાર માનવે જોઇએ. કાઇ આપણુને પાણી પાય કે દાતણુ કચરી આપે કે સેપારીા ટુકડા આપે તેને પણ આપણે આભાર માનવા ધટે. આવી નાની બાબતથી તે આપણી તબિયત સુધારનાર, આપણને માર્ગદર્શન કરાવનાર, આપણુને પૈસા આપી રસ્તે લાવનાર કે આપણને મેાતના પંજામાંથી છેડાવનાર સર્વ કાષ્ટના આભાર માનવા ટે. આપણું નાનુ મેટું કાઇ પણ કામ કરનારના આપણે ઉપકાર ભૂલવા ન ઘટે, એના કામને અપનાવી મેટુ બનાવવું અને પોતાની જાતને તેના આભાર નીચે ગણવી એ કરેલ કામની કિં'મત કર્યા બરાબર છે. કોઇ પણ પ્રકારની સગવડ આપનાર, ભલામણુ કરનાર કે કામ કરાવી આપનારને પણ આપણે બહુમાન આપવું જોઇએ એ આપણુ કર્તવ્ય છે, આપણી ફરજ છે, આપણા ધર્મ છે.
વિલાયતમાં તે નાનું નજીવુ કામ કરનારને પણ થેંક યુ-તમારા આભારી છું... એમ કહેવાના રિવાજ છે અને કર્તવ્યભાનને અગે એ ધણા સારા રિવાજ છે. ગાડીમાંથી ઊતરતાં ટેકો આપનારના પણુ આભાર મનાય છે અને એ પ્રકારની સભ્યતા શિષ્ટ વર્ગોંમાં ઉચિત મનાય છે. કરેલ સેવાના આભાર માનવા એ વ્યવહાર નજરે પણ કથ્ય ગણાય
Gratitude is a duty which ought to be paid, but which none has & right to expect. —Rousseau.
For Private And Personal Use Only
