________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
.
www.kobatirth.org
પુનર્જન્મની ઉપયોગિતા
[ શ્રી ‘યુગદર્શીન ’ માસિકના પહેલા અંકમાં પુનર્જન્મની ઉપાગિતા ઉપર એક
મનનીય લેખ શ્રી કાકાસાહેબ કાલેલકરે લખ્યા છે. તેના અગત્યને ભાગ અહીં સાભાર કના નિયમને વગર સમજ્યે જે અગ્રસ્થાન વ્યવહારમાં આ લેખમાં આપણને ઘણું જાણવાનુ` મળે છે. ]
ઉષ્કૃત કરવામાં આવ્યો છે. આપવામાં આવે છે, તે સાથે
આપણા દેશનાં લેકામાં પુનર્જન્મ ઉપ-કૅટલીક વસ્તુઓ પુનર્જન્મતી કલ્પનાને આધારે રને વિશ્વાસ એટલા બધે ઊંડા છે કે એ જેમ બધા મેસે છે તેમ જી રીતે બંધ વિષે કાઇના મનમાં શંકા હૈાઇ જ શી રીતે નથી બેસતી. ટૂંકામાં કહીએ તો પુનર્જન્મની શકે એમ લોકો પૂછે છે. પુનજ મ છે જ એમ કલ્પના આપણી મને રચનાને બધી રીતે અનુકૂળ સિદ્ધ કરવા માટે આપણી પાસે પુરાવા નથી. છે અને તેથી એ કલ્પના સ્વીકારતાં આપણને પુનર્જન્મ નથા એમ પણ સિદ્ધ કરવુ અઘરું કરો। જ વાંધો આવતો નથી. છે. માણસને મૃત્યુનુ નિત્ય દર્શન થાય છે, જેટલા જન્મે છે તે બધા મરતા આવ્યા છે. એમાં એક અપવાદ નથી એ અનુભવની વાત
છે અને છતાં જીવન-સાતત્ય ઉપરની માણસની
શ્રદ્દા માળી પડતી નથ.
આ
જીવન—સાતત્ય વિષેની માશુસની શ્રદ્ધાને કારણે જ એને પુનર્જન્મ ઉપર વિશ્વાસ રાખવાની ઇચ્છા થાય છે. પુનર્જન્મ હૈાવા જ જોઇએ. પુનર્જન્મની કલ્પના લઈને ચાલીએ તેજ આપણને એક જાતની અમરતા મળી શકશે એમ માણસને થાય છે. પુનર્જન્મની કલ્પનાને આધારે જ કાર્ય કારણભાવ અનેકર્મના સિદ્ધાન્ત આપણે સિદ્ધ કરી શકીએ છીએ. આ પણ એક સગવડ છે અને એક વાર પુનરૅમ ઉપર વિશ્વાસ બેસી ગયા એટલે ખીજું શું ઢાઈ જ ન શકે એમ માસને લાગવા માંડે છે. સત્યની એક વ્યાખ્યા એ છે” * એથી વિરુદ્ધ વસ્તુ ગળે ઉતરી જ ન શકે inconceivability of the opposite. એટલું'' તેા ખરું' જ કે જીવનને અંગેની
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
*
X
આટલું લખ્યુ એ ઉપરથી કાઇ એમ ન માને કે પુનર્જન્મ નથી એમ હુ સિદ્ કરવાને તૈયાર થયા છુ. મને પણ પુનઃ મ ઉપર વિશ્વાસ રાખવાની ટેવ છે. પુનર્જન્મ છે એમ માનીને ચાલવામાં જ હું માનું છું. પુત્ જન્મ હાઇ શકે એટલું તે। મારું મન હંમેશાં કબૂલ રાખે જ છે. પુનર્જન્મની કલ્પના તક તે વિરાધી નથી. ઘણી રીતે અનુકૂળ છે એ સ્વીકારું છું અને તેથી આજે પુનર્જન્મ અથવા નથી એમાંથી એકે વસ્તુ હું સિદ્ધ કરવા માગતા નથી. પુનર્જન્મ હાઇ શકે છે. એમ માનીતે જ હું ચાલવા માગું છું. પુનર્જન્મ છે એમ માનવાથી આપણા જીવન ઉપર શાશ। અસર થાય છે એટલું જ આજે મારે જોવું છે.
આત્મા છે અને તે અમર છે. એ માન્યતા મુખ્ય છે. એમાંથી જ આપણે પુનર્જન્મની કલ્પના ઘટાવીએ છીએ. આત્મા છે અને શરીર મરતા છતાં એને માટે મરણુ નથી એટલુ રવીકાર્યો પછી પુનર્જન્મ ઉપર આવવું જ પડે છે.
→( ૧૪ ) ૦
For Private And Personal Use Only
