________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૨
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ કાર્તિક
આગંતુક મિત્રયુગલની વાત સાંભળતાં ચેડા મહારાજાને પણ એમાં રસ પડ્યો. પિતાની નગરીમાં વસતા બને વહેવારીઓથી પતે અજાણ નહેતા. એક સમયના સમૃદ્ધિવંત ઝરણુશેઠ કાળના વાયરાથી ઘસાઈ ગયા હતા અને જીર્ણશેઠ કહેવાતા એ પણ જાણ બહાર નહતું. અભિનવ શેઠ લક્ષ્મીના જોરે અગ્રપદ ધરાવતા એ નમ સત્ય હતું. ઊગતા સૂર્યને નમવાના સ્વભાવવાળું મહાજન સર્વ કાર્યમાં અભિનવ શેઠને જ અગ્રપદે ધરતું અને તેથી રાજવી તરીકે પિતાને નગરશેઠાઈ બદલવાને પ્રશ્ન થડા સમયથી મુંઝવી રહ્યો હતે. મહાજનની વાત બાજુ પર રખાય તો વિશાલીને આમજનસમૂહ આજે પણ છરણશેઠના જ ગુણ ગાતા અને એમને જ સમાનતે. ગુંચ ઉકેલવામાં આ પરદેશી મિત્રયુગલની વાતને ટેકો આપે વ્યાજબી જણાતા, તેઓ પણ બેલ્યા- ભગવંતવિલંબને વજન આપ્યા વગર આ ભક્તોની શંકા ટાળવાની જરૂર છે. જ્ઞાની વિના સંશયનું નિવારણ બીજા કેની પાસે જઈ કરવાનું હોય ?
હે જિનદત્ત ! તમારો સંશય ટૂંકમાં કહી બતાવો.
સ્વામી ! વાત નજીવી છે, મારા અંતરના નાદને અનુસરી હજુ પણ હું જીરણોઠને જ મોટા અને ખાનદાન માનું છું. ધનથી ભલે એ ઘસાયા હોય, પણ એમનું હૃદય તે પૂર્વવત વાત્સલ્યભરપૂર છે. મારા મિત્ર ધર્મદર માને છે કે-જયારે દશા ફરે છે ત્યારે જ લક્ષમી રીસાય છે અને એ જ્યાં વિદાય લે ત્યાં આવડત, અનુભવ અને ઉદારતા સહજ સુકાવા માંડે છે. ડહાપણું અને ભાગ્યના જોરે જ અભિનવ શેઠ આગળ આવ્યા છે. આજે આ મહાનગરીના સાચા શેઠ તે જ ગણાય. મારા એ મિત્રે પોતાના ઉપરોક્ત મંતવ્યમાં આજે વધુ જોરથી આપની સાક્ષી ઉમેરી છે અને ભાર મૂકી કહે છે કે-મારું મંતવ્ય જ સાચું હતું અને છે. અભિનવ શેઠના ભાગ્ય વિના ભગવંત જેવાનો પારણુ-ગ સાંપડે ખરો?
અહા ! આટલી નાનકડી વાતમાં તમો વણિકોએ “કાગનો વાઘ” બનાવી દીધો છે.
મહાનભાવે માનવ હૃદયના ભાવો ઉપરછલ્લા અભ્યાસથી ન જાણી શકાય. એ પિછાનવામાં જ્ઞાન-નેત્રે જરૂરી ગણાય. વળી એ કાંટે ચઢાવાય ત્યારે મારી સાક્ષી રજા કરવાનો અર્થ નથી. એ વેળા તે કાળના કાનૂને અવલકવા ઘટે.
સાંભળે, ત્યાગી જીવનમાં પગ માંડ્યા પછી નથી તે હું વર્ધમાન રાજકુંવર કે નથી તો હું પૂર્ણતાની અરિહંત. એ ઉભયબિંદુઓની વચમાં મારું સ્થાન. અલબત્ત દુન્યવી માનો જન્મદિના કારણે, દેવના આવાગમને, અને અમુક શક્તિના મારામાં સદ્દભાવને લઈ, સામાન્ય સાધુ કરતાં મારું સ્થાન ઊંચું કલ્પ એ સંભવિત છે. મારા પારણે દે ભક્તિવશ બની નૈયા વર્ષાવે એ સહજ છે, પણ એનો અર્થ એ નથી કે મારે સાધુજીવનના નિયમ પાળવા નહિ અગર તે જયાં હું પારણું કરું ત્યાં ઉચ્ચ કક્ષાનો વ્યવહાર હોય અથવા તે એ વ્યક્તિ કે ઘર પુન્યવંત કિંવા શ્રેષ્ઠ જ હોય. દરેક બનાવ પાછળ આત્માના પૂર્વ કર્મના અકડા સંકળાયેલાં જ હોય છે. નિમિત્ત મળતાં જ એને પ્રાદુર્ભાવ થાય છે.
For Private And Personal Use Only