________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧ લે. ].
મંગળમયી દીપેસવી.
१७
દુઃખ ટાળવું જોઈએ. પિતાની શક્તિથી દુર્બલેને મદદ પહોંચાડવી જોઈએ. પિતાના જ્ઞાનને અજ્ઞાનીઓ માટે ઉપયોગ ખુલે મૂકવો જોઈએ. અને એવી રીતે દાનનિર્મિતીથી જગતમાં સમાનતા જળવી જીવે અને જીવવા દેને નિયમ પ્રચલિત કરવા જોઈએ એવી ઉપદેશધારા વહાવી હતી.
દયા અને અહિંસાનું ક્ષેત્ર અત્યંત ઉચ્ચ શ્રેણીમાં તેમણે મૂકી દીધું હતું. કેડીથી કેજર, એકેંદ્રિયથી પંચેન્દ્રિય સુધીના બધા જીવોને પિતાના અહિંસા તજમાં સમાવી દીધેલા હતા. કોઈપણું જીવન જીવવાને હક્ક હરણ કરવાને કાઈને અધિકાર નથી. એટલું જ નર્કી પણ બીજાના જીવને બચાવવા માટે પોતાના પ્રાણ અર્પણ કરવાને પ્રસંગ આવે તે પણ દરેકે તૈયાર રહેવું જોઈએ એ નિરપવાદ ઉપદેશ તેમણે પ્રરૂપે હતા. દેહદમન કે તપશ્ચર્યાનું હવે તેમણે સચોટ સમજાવ્યું હતું. સ્વદ ચાલનારી ઇન્દ્રિયને કાબૂમાં રાખી આત્માને ઉન્નતિ માર્ગે દોરવાનું તપમાં કેટલું સામર્થ છે એ સ્વાનુભવથી તેમણે જમત આગળ ધપાઠરૂપે મૂકયું હતું.
જગતમાં માનવરૂપે જન્મી આવેલી તકને પૂરેપૂરો લાભ મેળવી પુરુષાર્થ કરી છૂટ જોઈએ એ એમના ઉપદેશને હેતુ હતે. ધર્મ, અર્થ અને કામ એ પુરુષાર્થ છે. અને મેક્ષ નામનું પુસ્નાર્થ તેના ફલરૂપ છે. થેય આગળ રાખી અર્થાત્ આપણું ધ્યેયબિંદુ માક્ષસાધનનું છે એ ધ્યાનમાં રાખી ત્રણે પુરુષાર્થો સાધવાના છે એ ત્રણ પુરવા માં પણુ ધર્મ મુખ્ય પુરુષાર્થ છે, કારણ અર્થ અને કામ જે ધર્મવિદિત નહીં હોય, અધર્મથી મેળવેલ હશે તે તેને ઉપયોગ ઊલટે જ થવાને-અર્થ અને કામ પણ ધર્મવિદિત જ હવા જોઈએ. ખરું જોતા અર્થ અને કામની પ્રાપ્તિ તે ધર્મ પુરુષાર્થ વિના થવાની નથી. જ્યારે અર્થ અને કામ એ ધર્મ પુરુષાર્થના ફલરૂપ છે ત્યારે ધર્મ પુwાથે જ મુખ્ય ગણા જોઇએ. પ્રભુએ એ મુજબ અનેક મુદ્દાઓ ઉપર સારરૂપે અખંડ ધારાથી ઉપદેશામૃતને વરસાદ વરસાવ્યું. બધા એકતાનતાપૂર્વક પ્રભુના દરેક શબ્દ ઝવતા હતા. દરેક વ્યક્તિ પિતાના પરમ મુજબ તે ઉપદેશને નિચેડ ગ્રહણ કર્યો. પ્રભુ પામે ધીમે આસો વદ અમાવાસ્યાની. રાત્રીએ પોતાના ઉપદેશને ઉપસંહાર કરતા હતા. રાત્રી પિતાને કાળો વેરા ધારણ કરી બેઠી હતી, ચંદ્ર સૂર્યને અભાવ હતો. પ્રકાશ જવા દે ચાતરે ગયો હતે. મંદ પ્રકાશ આપતા આગીયાની પેઠે કવચિત તારાઓ તગતગત $1, મિકીટકે મંદસ્વર કરુણુ સ્વરે કળકળાટ કરી રહેલા હતા. ત્યારે પ્રભુએ પદ્માસન અવસ્થામાં હર શ્વાસ લીધે ! એકદમ શેકની છાયા પથરાઈ! બધાએ દિમૂઢ થઈ ગયા. આ શું થયું? એમ વિચારતા શૂન્ય હદયે હવે શું કરાય એવા વિચારથી પરપરના મુખાવકન કરવા લાગ્યા !
આકાશમાં દેવદુંદુભી વાગવા માંડી, દેવતાએ પ્રભુને નિર્વાણુ મહેસવું કરવા માંડ્યા. લેકે એ સાંભળતાં કાંઈક ભાન ઉપર આવ્યા. પ્રસંગનું એમને ભાન થયું. સંસારનું ક્ષણભંગુરપણું તેમને પ્રત્યક્ષ જણાયું. દેહ, પછી તે તીર્થંકરાને હોય પણ તેનું ક્ષણભંગુરપણું સિદ્ધ થવામાં જરાયે વાર ન લાગી. શરીરધારા કાર્ય કરતો આમા નિકળી પિતાના
For Private And Personal Use Only
