________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
=
=
२०४ ૨૦૪ . * શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
L[ વૈશાખ ત્યારે તો લાગવાનને, સંસારને, આત્માને પોતાને અને કારણોની જરૂર વિચાર કરે છે. એ હાલતાં ચાલતાં પણ ભગવાનનું નામ લે છે, એના નિસાસામાં પણ પ્રભુ કે “ રામ ” ' શાંતિનાથ ' કે “ મહાવીરદાદા' રમતા દેખાય છે; પણ એને ત્યાં છપ્પન ઉપર ભુંગળ વાગતી હોય ત્યારે એનું ચિત્ત પ્રભુપરાયણ રહે એ ઘણું મુશ્કેલ છે; એ અશક્ય નથી, પણ લગભગ અશકય જેવું છે. નારંગ, જલસા, રાસ અને તાલસુરના મામલાની વચ્ચે ભગવાનને શોધવા મુશ્કેલ તે જરૂર પડે. આ વાત સામાન્ય રીતે ખરી છે અને ખરી છે તેટલા માટે શિક્ષણીય છે, બોધનીય છે, વિચારમાં નાખી દે તેવી છે. . છે. આવી પરિસ્થિતિને કારણે પ્રાણી અનાદિ કાળથી સંસારમાં રખડવા કરે છે. ધર્મથી ઐશ્વર્ય મેળવે, એશ્વર્યને પરિણામે એશઆરામી થઈ જાય, એશઆરામમાંથી ઇન્દ્રિયના વિષયોમાં ઊતરી જાય, વિવથી કર્મમેલ વધતો જાય, મેલ વધે એમ ભારે થતું જાય અને ભારે થવાને પરિણામે નીચે બેસી જાય. આવી રીતે શુભ કર્મથી મેળવેલ “માયાને પરિણામે એ નુકસાની ભોગવે, નીચે પડી જાય અને અનંત સંસારમાં રગદેળા જાય.
અને વાત ખરી છે કે રન-હીરો, ગમે તે તેજવંત હય, એની ઝળકવાની શક્તિ ગમે તેટલી તીવ્ર હોય, પણ એના ઉપર મેલના થરના થર બાઝે તે એ ઝળકાટ બતાવી શકતો નથી, એનું તેજ પ્રકાશ આપી શકતું નથી અને એનું મૂહય પ્રકટ થતું નથી. અંદરના તેજને બહાર લાવવાની જરૂર છે. વિશ્વ કવાયથી તેજ માર્યું જાય છે તે વાત ચોખવટથી સમજવા યોગ્ય છે. સારી સ્થિતિવાળાને આખા વિકાસમાર્ગ ડોળાઈ જવાને ઘણે સંભવ છે એ વાત સમજવાં મેગ્ય છે, જેમ રાજેસરી નરકેસરી કહેવાય છે તેમજ ધનધાન્ય-સમૃદ્ધિમાં આસક્ત થયેલાને સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ અતિ મુશ્કેલ છે. એને પ્રભુસ્મરણ માટે અતિ એ છ અવકાશ છે, એને ચિદાનંદને "યાવવાના અતિ વિરલ પ્રસંગે છે, એને ચેતનરામને ઓળખવામાં બહુ અહ૫ સાધને છે અને એને નીચે ઊતરી જવાના ઘણા સંભવ છે. અનંતકાળ વધારે રઝળવાનાં કારણો સમજી વિષયસુખને અસ્વીકારનાર, પ્રાપ્ત થઈ જાય તો તેમાં આસકિત ન કરનાર અને સ્વપૂરને એાળખાં પરભાવ ત્યાગ કરનાર વિરલ મનુષ્યની વાત ન કરતાં સામાન્ય જનતા માટે આ વિષયસુખની સાથે સ્વામીના વિસારે પડી જવાની વાત ખૂબ વિચારવા યોગ્ય છે અને સમજીને ગભરાઈ ન જતાં એના ઉપાયે સમજી, સ્વીકારી આદરવા છે.
માટે સાતવેદનીયનો ઉદય થાય ત્યારે વધારે ચેતવાની જરૂર છે. એને વશ પડી ટૂંકી નજરે એમાં ફસાઈ ગયા કે એમાં તન્મય થઈ ગયા તે આખા વિકાસમાર્ગ બગડી જાય કે ડોળાઈ જાય તેમ છે, માટે સાતાને બરાબર ઓળખી, પ્રગતિ સાધવામાં તેને શુભપયોગ કરવા જેવાં છે, તેનો લાભ લઈ અનેક કાર્ય કરવા જેવાં છે, તેનાથી ત્યાગને માગે પ્રગતિ કરવા યોગ્ય છે અને તેને સર્વ આકારમાં સમજી તેને લાભ લેવા યોગ્ય છે. મહાત્મા ક્રાઈસ્ટ એક જગ્યાએ કહ્યું છે. કે-“ “It is easier for a camel to pass through the eye of a needle than for a rich man to enter the kingdom of heaven.” (ધનવાને માણસે પ્રભુદ્વારા. સ્વર્ગમાં
For Private And Personal Use Only
