________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૨ જે ]
વીવિલાસ
૪
ાય. આવા નપ પ્રથમ અન્યત્ર ચિત્ત દ્વાય તેમ ગણવામાં આવે તે પણ તેથી અને એકાગ્રતા થાય છે અને અંતે આદશ તરફ પ્રત થાય છે. સ્થળની રાંતિ હોય અને પોતાના શરીર તથા કપડાંની શુદ્ધિ હાય તે જાપ જપતાં એકાગ્રતા ઉત્તરાત્તર વધતી જાય છે અને આદર્શ સન્મુખ થતા જાય છે. અંતે એનાથી ધ્યાતા, ધ્યેય અને ધ્યાનની એકતા થઇ જાય છે અને પોતે આદમય અતી જાય છે. એ સ્થિતિ તે! અંતે પ્રાપ્ત થાય છે, પણ આપણી દશા કેવી છે તે હવે જુએ.
અને તા સંસારની એવી લગની લાગેલી હોય છે કે એને આવી એક જપમાળા ગણવાની પણ ફુરસદ મળતી નથી. એ એના સંસારવહેવાર અને વેપારધંધામાં કે નેાકરીચાકરીમાં એટલા મશગૂલ થઇ ગયેલ હોય છે કે આખા દિવસમાં કે રાત્રે સુતા સુધીમાં એને એક જપમાળા ગણવાના પણુ સમય મળતા નથી. એને વ્યાવહારિક અનેક કામ અધૂરાં મૂકવાં પડે છે અને અ ંતે થાકીને ઊઁધી જાય છે. પણ પોતે કાણું ? કયા માદશે' અહીં ઝૂકે છે ? અને આ બધું મેળવી મેળવીને મૂકી જશે તેનું શું થશે અને કાણુ ખાશે ? એ વિચારવાના કે એનું પૃથક્કરણ કરવાનો જરા જેટલા ય સમય એને મળતા નથી. એ તે! આંખ મીંચીને શુક્રાગ્યે જાય છે અને કાદ વાર ઘેાડાને ચણા ખાતાં કાંકરા આવે ત્યારે જેમ ચેક એમ ઝબકી જાય છે. બાકી એ તે પોતાનાં માતેલાં વ્યવહારમાં રાચેલામાચેલા રહે છે.
જપમાળા ગણવી એટલે પેાતાના સાચા સ્વરૂપને યાદ કરવુ,પેાતાના આદર્શોને સન્મુખ રાખવા, પોતાના અંતર્યામી સાથે એકતાને રમણ કરવુ, પાતાના અને પરા સબંધ વિચારવા, પેાતાના ખરા સબંધને સમજવા અને પરને પર તરીકે પીછાની તેને તે તરીકે સમજવુ. માળા ગણવાના ઉદ્દેશ પોતાના આદર્શોને સન્મુખ રાખવાના છે. માળા ગણવી એટલે પારાને પટપટાવી જવાની વાત નથી, પણ આ ભાઇને તે। વ્યવહારથી માળા ફેરવવાનો જ સમય મળતા નથી. આખા દિવસ કે રાતમાં પરમાત્મતત્ત્વ વિચારવાને કૅ પોતે અહીં શા માટે છે અને વસ્તુગતે કોણ છે એને! ખ્યાલ કરવાના જ વખત મળતા નથી એટલે પછી એને નિસ્વાર જ કયાંથી થાય? એ તે પેાતાના ધંધા, વેપાર ટ્રે નોકરીમાં મશગૂલ બની રહે છે અથવા તદ્દન આળસમાં પડ્યો રહે છે, પણ આખા દિવસમાં એક પણ માળા જપતા નથી. જાપનો મહિમા તે બહુ ભારે છે, એમાં પ્રગતિ કરતાં કરતાં તેા પ્રાણી ધ્યેયમય થઇ જાય. આને જ્યારે અંદર અજપાતપ ચાલે ત્યારે તા માળાની પણ જરૂર ન રહે. પણ એ દિવસ કયાં ? આ । જાપ જપવાના પણ વાંધા, ત્યાં અજપાાપની વાતો શી કરવી ? કાને ન્હાઢે કરવી ? કાના સબંધમાં કરવી ? કાંઇ ન બની શકે તે આખા દિવસમાં નવકારવાળી-માળા એક બે વાર ફેરવાય તે પણ કાંઇક તા કુણાશ જરૂર રહે, એટલા સમય વચન અને ક્રિયા પર અંકુશ જરૂર રહે અને અભ્યાસથી મન પર પણ કાબૂ આવતા જાય. ધ્યેયની સ્પષ્ટતા હાય તો મનેયને અંગે તે ખૂબ સાથ આપે છે અને એક વાર ગાડું રસ્તે ચઢી જાય તો પછી એછી વધતી ગતિએ. આખરે ધારેલ ઠેકાણે પહેાંચી જવાય છે.
પણ આ લાઈને તે ધનમાલ સબંધીતા, ઘરબાર, વાડી-વજિફાને!, પુત્ર, સ્ત્રી અને
For Private And Personal Use Only