________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
વિચારણા અને અપ્લેાકન
+
४३
બેરિસ્ટર- આ પ્રમાણે છેવટે પરીક્ષા પસાર કરી ગઇ કાલે જ હું અહીં આવ્યો છું.' ચણી બહુ સારૂં, હવે શું કરશે! ?.
બેરિસ્ટર- હવે કેટમાં કેસે ચલાવીશ, વકીલાત કરીશ ? યાગી— પછી ?? બેરિસ્ટર- પછી પૈસા કમાવા માંડીશ, ’ ચેગી~~ પછી ? ’ યાગી— પછી ? ’
યેાગી— પછી ? ’
બેરિસ્ટર~~ પછી મેરી પરણીશ, ઘર માંડીશ, ’ એરિસ્ટર— પછી મેટર લઈશ ?
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એરિસ્ટર- પછી સારા અગલા મધાવીશ.
ચેાગી
પછી ? ’
સાડીઓ
એરિસ્ટર પછી ઘરમાં ઘરેણાં વસાવીશ, વાસણ, ફ્નીચર, કપડાં, વિગેરે લઇશ, વીજળીની ખત્તીએ પંખા વગેરે શભા કરીશ, જીવનનાં અનેક હાવા લઈશ. '
પછી ’
એરિસ્ટર
/*/* '
ચોગી સાહેબ, પછી પછી શું કરે છે ? પછી મરી જઇશ. ’ આવી વાત છે ! પછી મરી જશે એ કહેતા કહેવાઈ તો ગયું, પણ વિચારવાન્હાવાથી તેને અંગે વિચારશ્રેણી ચાલી. આ પ્રમાણે વ્યાપારી નાકર, શિક્ષક કે સેવક, વૈદ્ય કે ડોક્ટર, ઈજનેર કે.શીલ્પી, સુતાર કે દરજી, ન્યાયાધીશ કે અમાત્ય ગમે તેને ખરાબર વિગતવાર પૂછ્યાથી જણાય છે કે અમુક અમુક ખાખતા કરવા પછી છેવટના જવાબ જો તે ઉડાવશે નહિ તે હું મરી જઈશ' એ આવશે. સમજુ માણસની આ દશા હોય ? અનેક પ્રવૃત્તિ કરીને છેવટે ‘ મરી જઈશ' એવી ઠેકાણા વગરની વાત હાય? અને એવડી બધી પ્રવૃત્તિના પરિણામે પાછું કાંઇ ન રહેવાનુ હાય તે થાડા વર્ષોના પંખીડાનાં મેળા ખાતર અનેક ધમાલ, કાવાદાવા, કારસ્થાન અને ગોટાળા કરવા, ઉંઘ વેચી ઉત્તગરા કરવા, ટાઢ તડકે સહન કરી ભારે ખેંચવા, સાચુ ખાટુ કરી હવેલીએ ખાંધવી અને પછી પછી મરી જઇશ. ' એવા જવાબ આપવા, એમાં કાંઇ સમજણુ, એ કાંઇ વિચારણા, એમાં કાંઇ દીર્ઘદૃષ્ટિ, એમાં કાંઈ સાપેક્ષ વૃત્તિ, એમાં કાંઈ સાધ્ય સ્પષ્ટતા લાગે છે ? એવે જવાય છેવટે આપવા પડશે એવુ લાગતુ હોય તે કઇ સમજુ માણસ પ્રથમથી જવાબ આપવાની ધૃષ્ટતા પણ કરે ખરું ? અને એ સિવાય ખીન્ને કોઈ પણ જવાબ ચાલુ વ્યવહારૂ માણસે જેને દુનિયા ‘ ડાહ્યા ’ અથવા ‘ વ્યવહાર દક્ષ ’ કહે છે તેના સંબંધમાં આવે અથવા હાઇ શકે ખરી ? આ સવ બાબતે વિચાર કરવા યોગ્ય છે.
*
આ સંબંધમાં તદ્દન આત્મિક દૃષ્ટિએ એકાંત સ્થાનમાં બેસી આત્માની સાક્ષીએ સમજી પ્રાણી વિચાર કરે તે આખી પ્રવૃત્તિના અંતિમ સાધ્ય માટે અહુ ખેદ થાય તેવું છે; અને એમ લાગશે કે આ તો આખા રસ્તા જ ભૂલી
For Private And Personal Use Only