________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી ધન ધર્મ કારો.
ગયા છીએ, આ . વહાણ છેકાન વ નથી, વહાણ નું સુકાન જ વિસરાઈ ગયું છે, અને નાના સુકાન અને કાર વગરના પડાણને તે પછી જે
ન લાગે તે પ્રમાણે અવ્યક્તપણે ચા જવાનું રહ્યું. એવા ધકેલા નાના કરિ મ ના ! નાના વાહને નાની કામગીરી નીચે
ગાડવી તે ક વિચારવાનું છે તે ખેદ પામ, મુંઝાશે અને પિતાની શિગ્ય દાન મ ાં પાણી છત ઉપર જ દયા ખાશે. આવી જાતની કબુલાત જન કાજ વધારે છેઆપનાર નથી, કારણ કે પ્રાણીને સ્વમાનને આવે ખ્યાલ છે કે એ પોતાનાં અગ્ય કાર્ય હાંકી દેવા પ્રયત્ન કરશે, તે એમ તે એ છે પિકલ રોડ છે જે તેને સાચે જવાબ આપે તે પોતે તદન અલહીન મૂખમાં ખપે, તેથી પિતાની સર્વ કિયા સાધ્યના ખ્યાલ વગરની છે એવી વાતની કબુલાત ઘણે ભાગે કોઈ આપનાર નથી અને દુનિયાના લોકોને મોટે ભાગે પણ ઘટતે વધતે અંગે તેના જેવા જ હોવાથી તેની આ વિચિત્ર માન્યતાને ટેકો આપશે. સામાન્ય રીતે કે બાહ્ય કાર્યમાં કે અનુષ્ઠાનમાં અથવા કર્તવ્યમાં તેના જીવનની અંતિ-કર્તવ્યતા મનાવી લેશે અને આ પ્રાણી તેમ, માની લે છે. પિતાના મનને મનાવી લેશે, સમાવી લેશે, પણ તેમ નથી. અહીં જે સાધ્યની અસ્પષ્ટતાનો ખ્યાલ કરવા વાત કરી છે, તે તદન એકાંતમાં પ્રાપ્ય છે. વિચારણાને પરિણામે સમજાય તેવી છે અને આ માને પૂછવાથી જણાય તેની છે. વ્યવહારૂ માણાનું માની લીધેલું કામ આ આત્મિક-કાથી તે બાબતમાં કારણ અને સાપેક્ષ દિએ તદન જુદું પડે છે.
ત્યારે આ તે બહુ આકરી વાત થઈ. આપણા સર્વ કાર્યને અંતિમ હેતુજ નથી. અથવા છે તો અપષ્ટ અને ગોટાળાવાળો છે. એમ હોય તો તે પછી
જીવનવ્યવહાર તદન બાટા પાયા ઉપર થઈ જાય, અર્થ કે પરિણામ વગરના ઈિ જાય અને છેવટે આ ફેરફાર કરવાને ચાચ થઈ જાય. ત્યારે આમાં મિજવું શું કરવું શું? કયાં જવું ? કોને પૂછવું ? આવા આવા સવાલો થશે. આપણે એ સર્વ બાબત પ્રસંગે પ્રસંગ વિચારવા જઇએ.
આપણી સર્વ ક્રિયાઓમાં અંતિમ સાધ્ય સુખમાધિનું માનેલું હોય છે. પણ એ સુખનો ખ્યાલ બહુધા બહુજ શળ હોય છે અને ઘણા ખરા અસ્પષ્ટ હોય છે. ખરું સુખ શું છે? અને કયાં છે? તેને ખ્યાલ હ અચોક્કસ અને ઘણે વિચિત્ર હોય છે. પ્રથમ આપણે સ્થળ સુખ તપાસીએ તો તેમાં તે કાંઈ સાર જેવી વાત નથી. માવાનાં સારાં પદાર્થો મળે, પહેરવીનાં સુંદર કાં મળે સારી આવૃષણે ધારણ કરવામાં મળી આવે કે રહેવાને વેલીઓ મળે, ટૂંકમાં
For Private And Personal Use Only
