Jain Dharm Prakash 1922 Pustak 038 Ank 02

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

સમાલાચના.
ણાવેલ છે. બાકી કાઈ કાઇ સ્થળે વત માન ચાવીશીમાં થયેલ સવ તોથ કરની માતાએ માળ પ્રભુને ઉત્સંગમાં રાખી રહેલી છે એવા કારેલા શીલાપટ્ટો તે કંઇક સ્થળે નજરે પડી શકે છે.
૪૧
પ્રભુના લલાટમાં તિલક ચાડવાના સમનમાં અષ્ટાપદ ઉપર પ્રથમ દમયતીના જીવે રત્નમય તિલક ચાડેલા જણાય છે. ત્યાં એક નવા પ્રશ્ન ઉઠે છે કે ત્યારે શું પ્રથમ ભરત મહારાજાએ કરાવેલ રત્નમય સર્વ જિનબિંએમાં તેવી કઈ ન્યૂનતા રહી હશે ? એમ તેા ધૃષ્ટતા ધારી કેણુ કહી શકે ? તેમ છતાં કોઈ બહુશ્રુત તે ખામતને સહુને ગળે ઉતરે એવા સશાસ્ત્ર ખુલાસા તેમની જાણુમાં હાય તે કરી શકે, જેથી એવી સહજ શંકાને સ્થાન રહેવા ન પામે, બાકી કપાળમાં આડ અને નવઅંગીયા વિગેરે પ્રભુના અંગે ચેાડવાની પ્રથા આધુનિક (નવી) લાગે છે અને તે જોખમભરી પણ છે. જોખમભરી એટલા માટે કે ખીજા` બહુમૂલાં આભૂષણા પ્રભુના અંગે નજ ચડાવાતાં હાય તા છેવટે ઉક્ત આડ અને અંગીયા પણ ચારી ઉખેડી લેવાના લાભથી કઇક સ્થળે ભારે આશાતનાએ અનેકવાર થયેલી અને થતી સંભળાય છે. વળી પ્રભુના અંગે પ્રથમ પૂજા થયા બાદ પ્રાયે રૂપાનું ખાતું ચઢાવવાની રીતિ કઇક સ્થળે દેખાદેખીથી દાખલ થયેલી છે, તે પણ વાસ્તવિક-ઠીક નથી. એક તે પ્રભુનું દળજ ધ્રૂસાઇ ક્ષીણ થવા પામે અને ખીજું પછીના પૂજા કરવા ઇચ્છતા ભાઇ હૈનાને અસંતોષ રહ્યા કરે. શ્રીવાદિકની સ્વાભાવિક રચના યથાયેાગ્ય હોય છે. જે તેના ઉપર નવું ખાળીચું બેસાડવાથી તે ભાગ વધારે ઉપસતા દેખાય છે, તેનુ મારીતાથી અવલેાકન કરનાર જૈનેતરા કયારેક પૃચ્છા કરે ત્યારે સમાધાન કરતાં ઉલટી મુશ્કેલી પડે, તેમ કરવાની શી જરૂર ? ભેાળા લાકા કહેશે કે એ બધું ભક્તિ ને શાભા નિમિત્તે થાય છે, પણ તેમાં ભક્તિના મિષે આશાતના ન થાય તેટલી સંભાળ જરૂર રાખવી ઘટે છે. વળી જયાં જ્યાં ઉપલી દરેક ઉપચારાદિક વસ્તુ ચટાડવામાં આવે છે. ત્યાં આજકાલ વપરાતી વાળાકુચી એટલી ખધી જોરથી ઘસવામાં આવે છે કે તે તે આડ અ`ગીયાદિક ઉખડી જાય છે, ત્યારે તેની નીચે લગાવેલ રાળના ડાઘ અને થેથા રહી જાય છે, તે દન કરનારને ઉલટા ખેદ ઉપજાવે છે. વાળાકુ ચીનેા આટલા સખ્ત ઉપયાગ કેળું, ક્યારથી, કેમ શરૂ કર્યાં તેનુ' ખરૂ રહસ્ય કાણુ ખતાવી શકે ? આપણા શરીરે તે તેથી જરૂર ઉજરડા પડે છે અને લેહી પણ નિકળે છે. પ્રભુપ્રતિમાને પ્રભુસમી સાચી રીતે સમજનારા આવી રીતિને કેમ પસંદ કરી શકે? મને તેા લાગે છે અને પૂજારીએ પણ કહે છે કે-કેશરના થયેડા પ્રભુના અંગે લોકેા કરે છે તે વાળાકું ચી વગર સાક્ થઈ શકતા નથી.’ તેના બદલે શાસ્ર-આગમેક્ત વિધિ મુજબ ઉત્તમ પ્રકારના