________________
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
થાડામાં મીઠાસ. (લે. ભાઇલાલ સુંદરજી મહેતા. ઝીંઝુવાડા. ) આ વાત દરેક સંજન પુરૂએ લક્ષમાં રાખવાની ખાસ આવશ્યકતા છે. કેમકે આપણે સર્વે મીઠાશનીજ અભિલાષા રાખનારા છીએ તેમ કહીએ તો
ટું નહીં ગણાય. કારણું લેશમાત્ર કડવાશ હોય તે પણ દુઃખરૂપ લાગે છે, તે વિશેષની તે શી વાત ? - થોડું બોલવાથી આપણી પ્રતિષ્ઠા વધે છે. તેમજ તેવા પુરૂષના વાક્યપર શ્રદ્ધા બેસે છે. ડાબલા માનવીમાં કુદરતી સવન પ્રાપ્ત થાય છે, એટલું જ નહિ પણ તેનું બુદ્ધિબળ દિનપ્રતિદિન વૃદ્ધિ પામે છે. આ ઉપરથી એમ નથી સમજવાનું કે સગા બેસી રહેવાથી ઉપરના સદગુણ પ્રાપ્ત થાય છે. કહેવાનો હેતુ માત્ર એટલો જ છે કે વધારે પડતે તેમજ વિચાર્યા વિનાને એક પણ શબ્દ મુખ બહાર કાઢી નાખ નહિ. એવા શબ્દો બહોલા માનવીના મેઢેથી જલદી નીકળી જાય છે ને તે શબ કઈ વખત મૃત્યુવતું દુઃખ આપે છે.
ડાબલા માનવીમાં વિચાર કરવાની ટેવ ઘણું હોય છે, તેથી કંઈ વખત તે મુશ્કેલીમાં પ્રાયે આવતું નથી. આ ઉપરથી એમ સિદ્ધ થાય છે કે જેમ બને તેમ ઘેડું બોલવા પ્રયત્ન કરે. વધારે બેલા માનવીની વાત સાચી હોવા છતાં તેની વાત પર વિશ્વાસ બેસતો નથી, પણ તેની વાત મારી જાય છે. થોડું બોલવાથી મગજ શાંત રહે છે ને વિચાર પણ પવિત્ર બને છે.
સારા સારા વિચાર સમાજમાં ફેલાવતાં વધારે બોલવાને પ્રસંગ પડે તેથી કાંઈ આપણને ક્ષતિ પહોંચતી નથી, પણ સ્વાર્થ વિના અતિશક્તિ વાપરી વધારે પડતું બોલવાની બુરી આદત પરિણામે દુઃખરૂપ નીવડે છે, તેમજ તે વાત પાયા વિનાની થઈ તેમાંથી સત્વ ઉડી જાય છે, અને તે વાત ખરા લાભને આપી શકતી નથી.
શાંત મગજમાં વિચારે સારા આવવાને ખાસ નિયમ છે. ને તેવું શાંત મગજ રાખવા માટે થોડું બોલવું તે કુદરતી ચાવી છે. વિના કારણે વાપતા વાપરી મગજને તકલીફ આપવી તે કઈ રીતે લાભકર્તા નથી. - થોડી વાત કરનાર માણસ ઝાઝો એહવાલ થોડામાં પ્રદર્શિત કરી બતાવે છે તે વાત નિઃસંદેહ છે. તારમાં પણ છેડા શબ્દો અકસીર કામ કરે છે, કાગળમાં ઝાઝું લખાણ લખવા છતાં તેટલી અસર થતી નથી. સામાન્ય માણસ ઘણી દલીલ કરે છે પણ તેનું જેટલું સન્માન નથી થતું તેથી વધારે પડતું બેરીસ્ટરનું એક વાક્ય સન્માનપાત્ર બને છે.
આ વાત કેટલાકને આશ્ચર્યજનક લાગશે પણ તે પ્રમાણે વર્તન રાખવાથી તેનાં મીઠા ફળને સ્વાદ ટુંક મુદતમાં ચાખી શકશે એવો સંભવ છે.