________________
૫૮
શ્રી કૌન ધર્મ પ્રકાશ. આધુનિક જેનેનું કળાવિહીન ધાર્મિક જીવન.”
ભાઈ પરમાણું “આપણું કળાવિહીન ધાર્મિક જીવન” એ વિષયને સેળ અંક જેટલે લેખ પ્રગટ કરી પિતાની ધર્મદાઝ, રસિકતા અને સહદયપણાની પ્રતીતિ કરાવી છે. સહદય, વિવેકસંપન્ન વાંચનાર તે અવશ્ય એ વિષયને વધાવી લેશે; અને મધ્યસ્થભાવે તેને ઉહાપોહ કરી, દેપાદેય વિચારી સાર ગ્રહણ કરી લેશે. પ્રત્યેક અંગ, ઉપાંગ રોગે ગ્રસિત એવી એક જીવતી કાયા પડે હોય અને તેના એક સહૃદય નિરીક્ષક ભાઈ પરમાણુંદ હોય એવી સ્થિતિ તેની (ભાઈ પરમાણંદની) ભાસે છે. એ રોગગ્રસ્ત કાયા જોઈ, એ વિકૃત અંગોપાંગ જોઈ તેનાં–તે રોગનાં બહાર તરી આવતાં લક્ષ
નું નિરીક્ષણ તેમણે કર્યું. વિકૃત અંગને દેખી કયે સહૃદય, ક રસિક લાનિ ન પામે? અને ગ્લાનિ પામતાં જેને વાચા છે એ કે પુરૂષ પોકાર ન કરે ? ભાઈ પરમાણુંદની રસિકતા એ વિકળ-વિકૃતરોગગ્રસ્ત અંગની ઉપેક્ષા ન કરી શકી; તે ગ્લાનિ પામી અને તેણે પિકાર કર્યો અને તે પોકાર હજી પણ સવેળાને છે. નિદાન-ચિકિત્સા કુશળ વૈદ્યને હાથે નહિ થાય તે હછ વૃદ્ધિગત થયેલ છે. વિશેષ વૃદ્ધિ પામવાને, વિકૃત અંગ વિશેષ વિકૃત થવાનું, એ નિઃસંશય છે.
વિકૃતિનું, કળાવિહીનતાનું મુખ્ય કારણ વિવેક-વિકળતા, વિવેક-શૂન્યતા, વિવેકની ઘણી ઘણી ઓછાશ, ગતાનગતિકતા, ગાડરિયે પ્રવાહ, ‘આનું સેં ચલિ આઈ” એ છે. સમય ઓળખી એ વિવેકવિકળતા દૂર થવા-કરવાની બહુ બહુ જરૂર છે. પિતાનું દ્રવ્ય અને ભાવ સામર્થ્ય વિચાર્યા વિના માનાર્થે અગ્રેસર અને અનધિકારી છતાં અધિકારારૂઢ થયેલાઓને શિર આ જુમ્મઆ જોખમદારી છે.
જે દિએ સારણ, વારણ, ચાયણ, પડિયણ જગ જનને' એવા વિવેક ખ્યાતિવાળા, આત્માથ, સદુપદે, નિસ્પૃહી, ત્યાગી આચાર્યોની અને હામદામ-ઠામવાળા, શ્રીમા-ધીમાન, વિવેકસંપન્ન, ઉદારચિત્ત, આત્માર્થી ગૃહ
ની પરમ આવશ્યકતા છે. એ નિમિત્તો મળે તો રોગનું નિદાન યથાર્થ થઈ, યથાયોગ્ય ચિકિત્સા થાય. નહિતે પછી કાળ પરિપાક થયે નવું અવિકૃત, સકળ કલેવર ઘડનાર જાગે અને કલેવર ઘડાય ત્યારે. ભાઇ પરમાણુદે વિકૃત અંગ બતા
વ્યાં તે તે પોતે જેમાં તેટલાં જ. “પિયાનું શું પિશવું? પિયે છાણું ન લેય.”
મનસુખલાલ કિરચંદ મહેતા,
