________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સ્વગુણુ પ્રચ્છાદન.
૧૪૫
વાર કહે તેને ખાસ હેતુ હવે જ જોઇએ. · એને પ્રત્યુત્તર બહુ સીધા છે. મેાક્ષમાં જવાને આ પ્રાણીના ઇરાદે અથવા ભાવના છે, તેનુ કારણ એ છે કે સ’સારમાં અનેક પ્રકારનાં દુ:ખાથી તેને કંટાળા આવ્યા કરે છે. એ દુ:ખ દૂર કરવાનાં કારણે શેાધવાની વિચારણા, સાધના યાજવાની દ્વેગવાઈ અને અંતિમ સાધ્ય પ્રાપ્ત કરવાની અનુકૂલતાએ મનુષ્યભવમાં સીધી રીતે મળી શકે છે. મનુષ્યગતિ જ એક એવી ગતિ છે કે જ્યાંથી જઈ શકાય. સાધન ધર્મની સેવના તા કદાચ અન્ય ગતિમાં થઈ શકે, પણ સાધ્ય પ્રાપ્તિ અહીંથીજ થાય તેમ છે. આ કારણથી મનુષ્યત્વની વિશેષ જરૂરીઆત વારંવાર વિચારવામાં આવી છે અને તે ભવની સફળતા કેમ થાય તેના પર ચિંતવન કરવાની જરૂરીઆત જોવામાં આવી છે.
આવી ઉચ્ચ કોટીના મનુષ્ય ભવના ઉપયાગ પ્રાણીએ કેવી રીતે કરે તે હવે જરા નિરીક્ષણુ કરીને જોઈ લઇએ. ઘણા પ્રાણીએ આ મનુષ્ય જીવનને ધન પેદા કરવાનું ય ંત્ર હોય તેમ ગણી સવારથી સાંજસુધી ધનની ખટપટમાં મડડ્યા રહેછે. કેટલાક આત્મશ્લાઘાના તડાકા મારવામાં જીવન સાર્થક ગણે છે. કેટલાક સારાસારા ખાવાના પદાર્થો ચેાજવામાં કાળ નિર્ગમન કરે છે. કેટલાક પાંચ ઇન્દ્રિયાને સ કરવામાં મેાજ માને છે, કેટલાક વિક્થા કરવામાં વખત કાઢે છે અને કેટલાક તદ્દન સુસ્ત પડી રહેવામાં જીવનસાફલ્ય માને છે. આ સર્વ મનુષ્ય ભવની બરાખર કિ ંમત સમજતા નથી તેનું પરિણામ છે. અનેક રીતે દુર્લભ મનુષ્યભવ તન નકામે બનાવી દઇ ઘણા પ્રાણીએ તેના લાભ લેવાને બદલે તેના ખાટી રીતે ઉપયાગ કરે છે અને તેની દુર્લભતા શા માટે કહી છે તે સમજ્યા વગર તેને ગુમાવી દે છે. સંસાર પ્રપંચમાં આવી રીતે કાઈ કાઇવાર તા આ પ્રાણીને મળે છે તેને વખતસર ઉપયોગ ન થવાથી તે હાથમાંથી ચાલી જાય છે અને તક ગયા પછી ડહાપણુ આવે તે કાંઈ બહુ કામમાં આવતું નથી. મનુષ્યત્વ પ્રાપ્ત થવાની દુર્લભતા પર તેથી વારંવાર વિચાર કરી તેના જેમ અને તેમ સિવશેષપણે લાભ લેવાની જરૂર છે અને એ ખાખત લક્ષ્ય રાખવાની પણ જરૂર છે.
સ્થૂળ સુખ અને આત્મિક સુખ વચ્ચે માટે તફાવત છે. સ્થૂળ સુખ લાંબે વખત ટકતું નથી અને ટકે છે તેટલા વખત તેમાં વાસ્તવિક આનંદ હેતા પણ નથી. સ્થૂળ સુખમાં આસક્તિ પ્રાણીને કાંઇક અજ્ઞાનથી અને કાંઇક દી વિચારણાની અલ્પતાને લીધે થાય છે. ઘણા ખરા પ્રાણીઓ સમજે છે કે ધનપ્રાપ્તિમાં એટલુ આંતરસુખ નથી કે જેની ખાતર તેની પાછળજ મડચા રહેવાની જરૂર ડાય, પેાતાના ઉદરનિત્યં પૂરતુ ધન મળે અને કાંઈક સહજ વધે તેા આ જીવનની ખાસ જરૂરીઆતે માટે તે પૂરતુ છે એમ જાણવા છતાં
For Private And Personal Use Only
