________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીમુખ કયી.
૧૫૫
આ હકીકતથી રાજાને બહુ ખેદ થશે. રાજનું મુખ શ્યામ થઈ ગયું. રાજા મનમાં વિચારે છે કે--' આ શુદ્ધ થયે ને મેં એને ખેટું આળ દીધું ઠર્યું, તે હવે મારે જીવવાવડે શું? ” આ પ્રમાણે વિચારી સર્વ મંત્રીઓને બેલાવીને રાજાએ કહ્યું કે-હે મંત્રીઓ ! સાંભળે. શ્રીગુપ્ત દિવ્ય કરીને શુદ્ધ થયો અને હું તેને ખોટું કલંક આપનાર કહેવાશે, તેથી હવે હું મને પિતાને જ ચિરનો દંડ આપવા ધારું છું. મારે હવે રાજ્ય કરવાથી સર્યું. તમે રાજયની વ્યવસ્થા ઠીક લાગે તેમ કરજે.” મંત્રીઓ બેલ્યા-“હે સ્વામી ! આવું ન સાંભળવા એગ્ય વચન આપ કેમ સંભળાવે છે ? આમાં આપને શું અપરાધ છે? કેરના ઝાડને વસંત
તુમાં પણ પાંદડાં ન આવે તેમાં વસંતને શું દોષ ? દિવસે સૂર્યનો પ્રકાશ છતાં ઘુવડ જોઈ ન શકે તેમાં સૂર્યનો શું દોષ? ચાતક પક્ષીના ગળામાં છીદ્ર હોવાથી વરસાદનું પાણું તેમાં ટકે નહીં તેમાં વર્ષાને શું દોષ? માટે જેવું વિધાતાએ લેખમાં લખ્યું હોય છે તેમજ થાય છે, તેને દૂર કરવાને કોઈ સમર્થ નથી. માટે તમારે આમાં ખેદ કરવાનું કાંઈ પણ કારણ નથી. શ્રીગુપ્ત ભલે શુદ્ધ થયે પણ તે ચેર છે એ નિઃસંશય વાત છે. ” ( આ પ્રમાણે અનેક યુક્તિઓ વડે ઘણું સમજાવ્યા છતાં પણ રાજા સમજ્યો નહીં. તેણે તે હુકમ કર્યો કે-“એ વાણીને વિક૯પ કરવાવડે શું પ્રયોજન છે ? ઉતાવળે ચંદનના કાષ્ટ મંગાવો અને તેની ચિંતા રચા. હું કાષ્ટભક્ષણ કરીશ. અર્થાત્ બળી મરીશ. ” આ વાત સાંભળીને ઉતાવળે સાર્થવાહ રાજા પાસે આ અને કહ્યું કે-“હે પ્રભુ ! આ વગર વિચાર્યું શું કરવા માંડ્યું છે? વગર વિચાર્યા કાર્યનું પરિણામ સારું આવતું નથી, માટે મને હુકમ કરો ઘટે તે કરે. દેષ તો બધો મારો છે. આ અનર્થનું મૂળ કારણ તો હું છું, માટે મને
ગ્ય જણાય તે દંડ આપે.” રાજાએ કહ્યું કે-“હે ભદ્ર! તું ખેદ શા માટે કરે છે? તે તે મારી પાસે ખરેખરી હકીકત કહી હતી, પણ શ્રીગુસ દિવ્ય કરીને શુદ્ધ થયે, અગ્નિજ તેને સાક્ષી થયે, તેથી લેકની નજરમાં હું જ તેને ખોટો અપરાધી કહેનાર છે, માટે હુ કષ્ટભક્ષણ કરવા ઈચ્છું છું. એવા કલંકિત જીવન કરતાં મરવું જ શ્રેષ્ઠ છે. 5 સાર્થવાહે ફરીને કહ્યું કે-“હે સ્વામી ! મેં જે તમને કહ્યું છે તેમાં જરા પણ ખોટું નથી, તે સત્ય છે. પ્રલયે પણ તે અન્યથા થવાનું નથી. પરંતુ શ્રીગુમ શુદ્ધ થયે તેમાં કાંઈક કારણ અવશ્ય હોવું જોઈએ.’ તે હકીકત સાંભળીને મંત્રીઓ બોલ્યા કે- ત્યારે તે જરૂર શ્રીગુપ્ત અગ્નિને ઑભિત કરેલ હોવો જોઈએ. ” પછી મતિસાગર નામને તે મંત્રીએમાં મુખ્ય હતો તે બે કે-“પ્રભુ ! રથનૂપુર નગરમાં એક સિદ્ધ પુરૂષ વિદ્યાવાનું છે તેને બોલાવીને પૂછવું જોઈએ.” રાજાએ કહ્યું કે ત્યારે તેને તેડાવે ?
For Private And Personal Use Only