________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈનધર્મ પ્રકાશ. ત મહાનિત વરાગ્યના ચિન્હો બતાવી અંતે પાછો સંસારમાં આસક્ત થઈ જાય છે અને ઝાંઝવા પાછળ દોડવ્યા કરે છે. આવી રીતે અથડાયા પછડાયા કરે છે, પરંતુ તેનો કદિ છેડો આવતો નથી.
એવી રીતે રખડપટ્ટી કરતાં કોઈ વખત વિશિષ્ટ આત્મદર્શન કરાવનાર સદગુરૂ કે તેના ગ્રંથનો પ્રસંગ થતાં તેને સમજણ પડે છે કે અનાદિ અજ્ઞાનને અંગે તેણે આખી બાજી ખાટી માંડી છે અને પરિણામે તે અનેક દુ:ખ સહન કરે છે. જેમાં તે સુખ સમજે છે અથવા સમજતો હતો તે સર્વ મિચ્યા હતું
અને ચેતનના શુદ્ધ સ્વરૂપમણતાન સુખ પાસે તેની કિંમત કાંઈ નથી. આ રિધતિ સમજવા સાથે તે પછી તેનુ વાવનું અવલોકન કરે છે, ત્યારે તેને જણાય છે કે ઘણા પ્રાણીઓને દુઃખ ઓછા કરવાની અનેક તકો જીવનમાં મળે છે, પરંતુ તેને તેઓ ગુમાવી દે છે, પ્રાપ્ત થાય છે ત્યારે તેઓ તેની વાસ્તવિક કિંમત સમજતા નથી અને પિતાની સ્વેચ્છાથી એવી અધમ દશા ઉત્પન્ન કરે છે કે તેનો વિચાર કરતાં ત્રાસ આવે. તે જોઈ શકે છે કે કેટલાક પ્રાણીઓ સુરતની જેમ પડ્યા રહેવામાં જ સુખ માને છે, બાહ્ય મેજ શોખમાં આનંદ માને છે, વિષયતૃપ્તિમાં જ સંતોષ માને છે તે સર્વ ખોટી વાત છે અને તેવી તેઓની માન્યતા એવી હોય છે તે વાસ્તવિક સુખના ખ્યાલને અભાવે હોય છે. માની લીધેલા સુખનો વિયેગ તો જરૂર થાય છે અને તેમ થાય છે ત્યારે બહુ ખેદ ઉપજાવે એવી સ્થિતિ ઉત્પન્ન કરે છે. આવા અવલોકનને પરિણામે તે વિશુદ્ધ આત્મદર્શન કેમ થાય અને તેને સાક્ષાત્ અનુભવ કયા પ્રસંગોમાં થાય તેની શોધ કરે છે અને તેની જે હકીકત સમજાવી શકે તેવાના પ્રસંગમાં વારંવાર આવે છે. કોઈ પણ બાબતમાં દ્રઢ ભાવના થાય અને તેની પ્રાપ્તિ માટે નિય થાય અને તેના સંબંધમાં મનમાં કોઈ સંશય ન રહે તો ઘણું ખરું તે પ્રાપ્ત કરવાના સાધન નઈ જાય છે. આ નિયમાનુસાર જ્યારે પોતાનું ઉત્થાન કરવા દ્રઢ વિચાર થાય છે એટલે તત્કાગ્ય સર્વ સાધનો જોડવા માંડે છે અને પ્રસંગોની અનુકવાતા થવા સાથે દ્રઢ નિયમ મળે એટલે વચ્ચે કોઈ પ્રત્યવાય (અડચણુ) આવી જાય તો તેનાથી ગભરાયા વગર પ્રયત્નથી વિર્મી જવાને બદલે પ્રત્યવાય પર વિજ્ય મેળવવા પ્રાણી પ્રયત્ન કરે છે અને એ પ્રમાણે તે આગળ વધતો જાય છે. પ્રગતિને અંગે ૬૮ ભાવનાને વિષય વારંવાર સમુખ રાખવા યોગ્ય છે. • ઉત્થાનદશાને અંગે પછી તેને વિચારણા થાય છે કે પિતે અત્યાર સુધી માયા મમતાને વશ રહી અત્યંત સ્થળ જીવન નિર્વહન કરે છે, પરંતુ તે પિતાને વાસ્તવિક દેશ નથી અને તેમ કરવામાં પરમ સાધ્ય કદિ પ્રાપ્ત થાય તેમ નથીતેને એક વાવનો ખ્યાલ આદુ ક રીતે થાય છે અને તે એ છે કે
For Private And Personal Use Only