Jain Dharm Prakash 1915 Pustak 031 Ank 03

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

રાજાના રાસ ઉપરથી નીકળતો સાર, પૂર્ણ રાગ ઉત્પન્ન થાય છે, તેથી. જળ વિના મીન જેવી મારી સ્થિતિ થઈ છે. મારા પ્રાણ તેનામાં જઈને વસ્યા છે, મારૂં ચિત્ત તેણે ચારી લીધું છે.” રાજ કહે કે “એ પંખીની ઉપર પ્રેમ શો ? વળી નટોને એ આજીવિકાનું સ્થાન છે. તે માગવાથી આપે કેમ? જેમ મારી માગ કઈ કરે ને તું આપવા નો પાડે તેમ એને માટે રામજવાનું છે. એ નટ તને કઈ રીતે તે આપે એમ ધારી શકાતું નથી, તેથી તેને માટે હઠ કરવો ઘટિત નથી.” રાણી બોલી કે “ તમે કહી તે બધી વાત સાચી, પણ મારું તો જીવતર જ તેના વિના અકતા છે, માટે ગમે તે રીતે તેને લાવી આપો. એને મોટો લાભ આપીને લલચાવે પણ કુકડે લાવી આપો.”
રાણીને અત્યંત આગ્રહ થવાથી રાજાએ કુકડે લેવા માટે ટની પાસે માણસે મેક યા. તેણે નટ પાસે કુકડો માગ્યો, એટલે નટેએ કહ્યું કે “ એ તો અમારો રાજા છે, તેને અમારાથી કેમ દેવાય ? એ અમને આપી શકે. અમે તેને આપી શકીએ નહીં. રાજાને અમે નાટક બતાવ્યું ત્યારે તેને કુકડે માગવાની ઈચ્છા થઈ. કદિ તમારે રાજા એમ માનતા હશે કે મેં એક નાટકના લાખ રૂપીઆ આપ્યા છે, પરંતુ અમને તો એથી અધિક આપનારા કઈક મળી ગયા છે, આણે કાંઈ નવાઈ કરી નથી. માટે તમારા રાજાને જઈને કહો કે કકડા મળી શકે તેમ નથી. રાજસેવકે બોરયા કે “એમાં રાજાનો આગ્રહ નથી પણ અમારા રાણી તેને વિના જીવે એમ નથી. ” નટોએ કહ્યું કે “ રાણી ને જીવે તે એમાં કાંઈ અમને સ્નાન સુતક આવવાનું નથી, પણ અમારાથી કુકડે આપી શકાય તેમ નથી. રાણી જેમ રાજને વહાલી છે તેમ આ અમારા જીવન સમાન છે.”
રાજસેવકેએ જઈને રાજાને તે વાત કરી એટલે રાજ એકદમ કોપાયમાન થયો અને કેટલુંક લશ્કર લઈને જોરાવરીથી કુકડા લેવા ચાલે. અહીં ન પાકે પણ કેટલુંક લશ્કર હતું, તેઓ પણ એકદમ તૈયાર થઈ ગયા. સિંહલરાજન લશ્કર નટે ઉપર ઉપડયું એટલે અંદરાજાના લશ્કરે તેના સંન્ય ઉપર પાછળથી ધસારો કર્યા. પરસ્પર સંગ્રામ મા. પરિણામે ચંદરાજાના લશ્કરે સિંહલરાજના લશ્કરને હઠાવ્યું એટલે રાજા કે પડીને પાછા વળ્યો. નાટે પાંજરું લઈને નગારે ઘા દેતાં ત્યાંથી પિતનપુર તરફ રવાને થયા. ચોતરફ કુર્કટ નૃપની જીત બોલાણી,
નાટે અનુક્રમે પિતનપુર પહોંચ્યા. પોતનપુર શહેર ઘણું વિશાળ અને દેવપરી જેવું સુશોભિત હતું. સાક્ષાત લક્ષ્મીનો નિવાસ હોય તેવું દેખાતું હતું. ત્યાં જ સિહ નામે રાવળ રાજ્ય કરતો હતો. તેને સુબુદ્ધિ નામે પ્રધાન હતે. તે મંત્રીને અત્યંત રૂપવંત મંજુષા નામે સ્ત્રી હતી, અને લીલાવતી નામે રૂપગુણ સંપન્ન પુત્રી હતી. તેને તે નગરના ધનદ નામે શેઠના લીલાધર નામના