Jain Dharm Prakash 1912 Pustak 028 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 5

પ્રકીર્ણ વિચાર.
૧૩૧ ખરું કારણ શું છે? તે સંબંધી આપણે તદ્દન અજ્ઞાત રહિયે છીએ, અને ખરા જ્ઞાની મહાત્માના વચન પ્રમાણે નહિં પરંતુ એથી ઉલટા દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવને લક્ષમાં લીધા વગર આપ ઈચ્છાએ પ્રાયઃ પ્રતિકૂળ વર્તન કરીયે છીએ. આ કારણથી આપણું અનિષ્ટ સ્થિતિ સુધરવાને બદલે દિનદિન બગડતી જતી જેવામાં આવે છે એ અત્યંત ખેદકારક બીના છે. જ્યારે હાની હેટી બીજી બધી કેમે. સવેળા જાગૃત થઈ પિતપોતાની કેમમાં પડેલા સડા દૂર કરવા અને તેને ઉન્નતિના કમમાં ગોઠવવા ચાંપતા ઇલાજ લે છે, ત્યારે એક જૈન જેવી માતબર કેમ તે સંબંધમાં કંઈપણ જીવ સરખું ન કરે અને કેવળ અખાડા જ કર્યા કરે એ શું ઓછું શરમાવા જેવું છે ? હા હા ! ! બહ૪. દરેક કામમાં તેના હિતાહિત માટે મુખ્યત્વે કરી જવાબદાર તરીકે તેના અગ્રગણ્ય આગેવાનોને જ ગણવામાં આવે છે. એ છે કે સાચું છે તે પણ દરેક કોમની ઉન્નતિ કે અવનતિને નિર્ણય તે તે તે કેમના પ્રાયઃ પ્રત્યેક જનના સારા કે માઠા આચાર અને વિચાર ઉપર જ અવલંબી રહે છે, એ કંઈ ઓછા મહત્ત્વની વાત નથી. - જે કોઈ પણ કામે અવનતિના ખાડામાંથી પોતાને ઉદ્ધાર કરે જ હોય અને ઉન્નતિના મુખ્ય માર્ગ ઉપર ચઢવું જ હોય તે તે તેમના અગ્રગણ્ય આગેવાન વિદ્વાન સાધુઓએ તેમજ ગૃહએ એકમના થઈ પિતાની જેમ જે જે અનિષ્ટ કરવાને લીધે અવનતિના ઊંડા ખાડામાં ગબડી પડી હોય અથવા તે ગબડી પડતી જણાતી હોય તે તે કારણેને બારીકીથી શોધી કાઢીને વિલંબ વગર તે તે અનિષ્ટ કારણોને દૂર કરવા બુદ્ધિ-વૈભવને પિતાપિતાથી બને તેટલો ખંતથી ઉગ કરે જોઈએ. તેમજ તે પરોપકાર રસિક અગ્રગણ્ય જનોના ઉત્તમ આચાર વિચારને અવલંબ. કેમનું હિત-શ્રેય ઈચ્છનાર કોમના બીજા બધા સુજ્ઞ જનોએ
તત્કાળ તેમના પોતે પગલે પ્રીતિપૂર્વક ચાલવું જ જોઈએ.
કેળવણીનાં ખરાં સાધન–શરીર સંબંધી, નીતિ સંબંધી તેમજ ધર્મ સંબંધી કેળવણીની બીજ રૂપ શરૂઆત જન્મ થયા અગાઉ તેમજ જન્મ થયા. પછી બચપણમાં મુખ્યપણે માતાથી જ અને ગણપણે પાલન કરનાર પિતાદિક વકીલ ન પ્રમુખ પરિવારથી થાય છે. મતલબ કે માતા પિતાદિક અતિ નિકટના સંબંધી જનવડે બાળ-બચ્ચાઓની ઉક્ત કેળવણીનાં બીજ વવાય છે. જે નિતપિતાદિક પિતે જ શુભ સંરકારી હોય એટલે કેળવણી પામેલા અને તેનાં ઉત્તમ ફળને સમજનારાં હોય તેથી પિતાનાં બાળ બચ્ચાને ચગ્ય રીતે કેળવવામાં લગારે ગફલત ન કરતાં જેમ તેમનું ભવિષ્ય સુધરે તેમ ઊડી કાળજી રાખી સ્વસુખના ભેગે પણ તેમને કેળવવા માટે સોદિત પ્રયાસ કરે. અને