________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગૃહસ્થનાં કર્તવ્ય.
૧૩૯ સાંભળવામાં તે સને-આબાળ વૃદ્ધને રૂચિ ઉત્પન્ન થાય છે. સ્ત્રીઓ તે કથા સાંભળવાની રસિક જ હોય છે. જે અસર બીજી રીતે થઈ શકતી નથી તે આ રીતે થાય છે. કારણકે મેટી મટી ત્રાદ્ધિના ધણી, અનેક પ્રકારની સુખ સંપત્તિ વાળા, દુઃખ તે જેણે દષ્ટિએ પણ જોયું ન હોય તેવા, એકાંત સુખી દેખાતા પુરૂષે પણ જ્યારે ખરેખરો ધર્મોપદેશ સાંભળે છે ત્યારે પિતાને પ્રાપ્ત થયેલ તમામ સુખને અનિત્ય જાણી, આ સંસારને જન્મ, જરા, મરણ, રોગ, વિયેગને શેકાદિથી ભરપૂર સમજી તેને એકદમ તજી દે છે અને વીતરાગ પ્રણિત સદ્ધર્મને સ્વીકારે છે, મહા ગ્રહણ કરે છે અને પ્રાણાંત ઉપસર્ગમાં પણ ચલિત ના થતાં નિરતિચારપણે તેનું આરાધન કરે છે જેથી છેવટે તેઓ શાશ્વત સુખનામહાનંદ સુખના ભક્તા થાય છે. આ પ્રમાણેની હકીકતે ચરિત્રમાં આવતી સાંભળે છે ત્યારે તેની પણ સંસારપછી આસક્તિ ઘટે છે. પિતાને પ્રાપ્ત થયેલ સાંસારિક સુખને અપ, તુચ્છ અને અનિત્ય માને છે અને તેને ત્યાગ કરવાના વિચાર પર આવે છે. આ પ્રમાણે સત્પરૂપના ચરિત્રથી અનેક પ્રકારની સારી અસર થાય છે. બાલ્યાવસ્થામાં ચારિત્ર ગ્રહણ કરેલ મહા પુરૂના ચરિત્રે સાંભળી તે ઑઢ વયને પામ્યા છતાં સંસારમાં ખેંચી રહ્યા છે એમ જાણું મનમાં લજાય છે-શરમાય છે અને તેને તજવા ઈચ્છે છે. કેટલાક રાજઓએ માત્ર એક જ છે પળી આવેલ ઈ-પિતાના પૂર્વ પુરૂએ પળી આવ્યા અગાઉ સંસાર છોડી દીધું હતું એમ સાંભળી તરતજ પિતાને પૂર્વ પુરૂથી હિન સત્વવાળા માની રસંસાર તજી દીધું છે. આ બધે સરચરિત્રના શ્રવણને પ્રતાપ છે. કેટલીક મહાસતીઓ કે જેણે પ્રાણાંત કઈમાં પણ પિતાના શીયળરનને જાળવી રાખ્યું છે અને અનેક પ્રકારના અસહ્ય કષ્ટ સહ્યા છે, તેમના ચરિત્ર સાંભળી શિથિળ વૃત્તિવાળી સ્ત્રીઓ પણ શિાળ પાળવામાં દઢ બને છે. ટૂંકામાં પુરૂષોના ચરિત્રે સાંભળવાથી અનેક પ્રકારના લાભ થાય છે. ટંકાઈ રહેલ આત્માના ગુણો–આત્મ શક્તિ પ્રકટ થાય છે, અને નહીં ધારેલ શુભ પ્રકાર બની આવે છે, માટે મુનિધર્મની ગ્યતા મેળવવાના ઈચ્છકે સત્પના ચરિત્ર કે જેમાં તેની વર્તણુકની તમામ હકીકત સમાવેલી હોય–તેમણે આચરેલા સદાચારેનું વર્ણન હોય તે અવશ્ય સાંભળવા કે જેથી પિતાના હૃદયમાં મુનિધર્મ અંગીકાર કરવાની ઉત્કંઠા વૃદ્ધિ પામે અને તેની યોગ્યતા વહેલી પ્રાપ્ત થાય.
ત્યાર પછી એકવીશ વાકય જ્ઞાવના ઉદાર વૃત્તિ રાખવી, ઉદાર લિવાળા થવું એ કહેલું છે. જેના હૃદયમાં તુચ્છતા છે તેનામાં ઉત્કૃષ્ટ ગુણ કદાપિ દાખલ થઈ શકતા નથી. પણ જેનું દિલ ઉદાર છે, જેના વિચાર ઉંચા
For Private And Personal Use Only