________________
એ
બધા
તથા બીજી બાજુએ ગ
ચૌદમી ગુફાનું શિલ્પકામ
૨૫ દશ્યમાંની પાંચ આકૃતિઓનાં મુખ તો છેલ્લાં દસ વર્ષમાં જ નાશ પામ્યાં છે. કેટલી ખેદની વાત!!
(૩) શિવજીનું તાંડવ નૃત્ય.
એમની એક બાજુ નગારાં ને શરણાઈવાળા ત્રણ ગણે છે. બીજી બાજુ પાર્વતી તથા બીજા બે ગણે છે જેમાંના એકને બિલાડીનું મોટું છે. પાછળ ભંગી ઉભે છે. ઉપર ડાબી બાજુએ બ્રહ્મા ને વિષ્ણુ છે. જમણી બાજુએ ગજારૂઢ ઈદ્ર, મેષારૂઢ અગ્નિ તથા બીજી બે આકૃતિઓ છે.
(૪) કૈલાસહરણ: લંકાપતિ મહામદોન્મત્ત રાવણ કૈલાસ ઉપાડવાનો પ્રયત્ન કરે છે. પાર્વતીજી ભયભીત થાય છે ને શિવજીને વળગી પડે છે. શિવજી પગથી કૈલાસ નીચે રાવણને દબાવે છે ને પિતાના મૃત્યુને પશ્ચાતાપ થતાં સુધી ત્યાં રાખે છે. દશમસ્તકવાળા ને વશ ભુજાવાળા રાવણની આકૃતિ મનરમ છે. શિવજીના ચાર ગણે તેને મારવાનો પ્રયત્ન કરે છે. બીજા પરિચારકે શિવ તથા પાર્વતીની પાછળ ઉભા છે.
(૫) ભરવ રૂ૫ શિવજી. એક વામનને પગ નીચે દબાવતાં શિવજી રૌદ્ર સ્વરૂપ દર્શાવી રહ્યા છે. બે હાથથી તે ગજર્મ વડે શરીરને ઢાકે છે. બે હાથે ભાલો પકડી રત્નાસુરનો વધ કરે છે. પછીના એક હાથમાં તરવાર છે ને બીજા હાથમાં થાળ છે જેમાં તે રત્નાસુરનું રક્ત ઝીલે છે. જે એ રકત નીચે પડે તે દરેક ટીપામાંથી રાક્ષસ થાય એવી માન્યતા છે. પાછળ ગણપતિજી ઉભા છે.
પ્રદક્ષિણામાં પણ ખુબ સુંદર કળાવિધાન છેઃ શરૂઆ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com