Book Title: Gommatsara Jivakand
Author(s): Khubchandra Jain
Publisher: Paramshrut Prabhavak Mandal

View full book text
Previous | Next

Page 273
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailashsagarsuri Gyanmandir २५३ गोम्मटसारः। थावरकायप्पहुदी संढो सेसा असण्णिआदी य। अणियट्टिस्स य पढमो भागोत्ति जिणेहिं णिहिटं ॥ ६८४ ॥ स्थावरकायप्रभृतिः षण्ढः शेषा असंज्ञ्यादयश्च । ___अनिवृत्तेश्च प्रथमो भाग इति जिनैर्निर्दिष्टम् ॥ ६८४ ॥ अर्थ-वेदमार्गणाके तीन भेद हैं, स्त्री, पुरुष, नपुंसक । इसमें नपुंसक वेद स्थावरकाय मिथ्यादृष्टि से लेकर अनिवृत्तिकरणके पहले सवेद भागपर्यन्त रहता है । अत एव इसमें गुणस्थान नव और जीवसमास चौदह होते हैं । शेष स्त्री और पुरुषवेद असंज्ञी पंचेन्द्रिय मिथ्यादृष्टि से लेकर अनिवृत्तिकरणके सवेद भाग तक होते हैं। यहां पर गुणस्थान तो पहलेकी तरह नव ही है; किन्तु जीवसमास असंज्ञी पंचेन्द्रियके पर्याप्त अपर्याप्त और संज्ञीके पर्याप्त अपर्याप्त इसतरह चार ही होते हैं। थावरकायप्पहुदी अणियट्टीबितिचउत्थभागोत्ति । कोहतियं लोहो पुण सुहमसरागोत्ति विण्णेयो ॥ ६८५ ॥ स्थावरकायप्रभृति अनिवृत्तिद्वित्रिचतुर्थभाग इति ।। क्रोधत्रिकं लोभः पुनः सूक्ष्मसराग इति विज्ञेयः ॥ ६८५ ॥ अर्थ--कषायमार्गणाकी अपेक्षा क्रोध मान माया ये तीन कषाय स्थावरकायमिथ्यादृष्टिसे लेकर अनिवृत्ति करणके दूसरे तीसरे चौथे भाग तक क्रमसे रहते हैं । और लोभकषाय दशमे सूक्ष्मसाम्पराय गुणस्थान तक रहता है। अतएव आदिके तीन कषायोमें गुणस्थान नव और लोभकषायमें दश होते हैं; किन्तु जीवसमास दोनों जगह चौदह २ ही होते हैं । थावरकायप्पहुदी मदिसुदअण्णाणयं विभंगो दु । सण्णीपुण्णप्पहुदी सासणसम्मोत्ति णायचो ॥ ६८६ ॥ स्थावरकायप्रभृति मतिश्रुताज्ञानकं विभङ्गस्तु । संज्ञिपूर्णप्रभृति सासनसम्यगिति ज्ञातव्यः ॥ ६८६ ॥ अर्थ-कुमति और कुश्रुत ज्ञान स्थावरकाय-मिथ्यादृष्टि से लेकर सासादन गुणस्थानतक होते हैं। विभङ्गज्ञान संज्ञी पर्याप्त मिथ्यादृष्टिसे लेकर सासदनपर्यन्त होता है । कुमति कुश्रुत ज्ञानमें गुणस्थान दो और जीवसमास चौदह होते हैं। विभङ्गमें गुणस्थान दो और जीवसमास एक संज्ञीपर्याप्त ही होता है। सण्णाणतिगं अविरदसम्मादी छट्ठगादि मणपज्जो। खीणकसायं जाव दु केवलणाणं जिणे सिद्धे ॥ ६८७ ॥ सदूज्ञानत्रिकमविरतसम्यगादि षष्टकादिर्मनःपर्ययः । क्षीणकषायं यावत्तु केवलज्ञानं जिने सिद्धे ॥ ६८७ ॥ For Private And Personal

Loading...

Page Navigation
1 ... 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305