________________
Atma-Siddhi
141
44 षट्स्थानक संक्षेपमां षट्दर्शन पण तेह। समजावा परमार्थने कह्यां ज्ञानीए एह ।।४४।। षट्स्थानीयं समासेन दर्शनानि षडुच्यते। प्रोक्ता सा ज्ञानिमिझातुं परं तत्त्वं धरास्पृशाम् ।।४४।।
Briefly these six parts (of soul conception) have been said to be the six philosophies. The learned personages have described this highest ideal (of six philosophies) for the knowledge of others.
Does Soul Exist?
45 नथी दृष्टिमां आवतो, नथी जणातुं रूप। बीजो पण अनुभव नहीं, तेथी न जीव स्वरूप॥४५।। अदृश्यत्वादरूपित्वाज्जीवो नास्त्येव भेदभाक् । अनुभूतेरगम्यत्वान्नृशङ्गत्येव केवलम् ।।४५।।
(The doubting pupil says) which cannot be seen, has no form, is not distinguishable, and cannot be experienced, that (soul) is only spoken of but does not exist.
46
अथवा देह ज आत्मा, अथवा इंद्रिय प्राण। मिथ्या जूदो मानवो, नहीं जूदुं ऐधाण ।।४६।। देह एव वा जीवोऽस्ति प्राणरूपोऽथवा स च । इन्द्रियात्मा तथा मन्यो नैवं भिन्नो ह्यलक्षणः ।।४६।।
Or, soul can be considered as the body, the life force, and the senses. There is no sign that it is different from them.
47 वली जो आत्मा होय तो, जणाय ते नहीं केम ? । जणाय जो ते होय तो; घट पट आदि जेम।।४७|| यदि स्याद् भेदवान् जीवोऽनुभूयेत कथं न हि ?।। यदस्ति सकलं तत् तु झायते कच-काचवत्॥४७।। If soul is different from the body, then why a person cannot
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
