________________
150
Gandhi's Teachers : Rajchandra Ravjibhai Mehta
77 कर्ता ईश्वर को नहीं, ईश्वर शुद्ध स्वभाव। अथवा प्रेरक ते गण्ये, ईश्वर दोषप्रभाव ।।७७।। नेश्वरः कोऽपि कर्ताऽस्ति स वै शुद्धस्वभावभाक् । यदि वा प्रेरके तत्र मते दोषप्रसङ्गता।।७७।।
God is not the doer (or creator) of anything. He is situated in own pure nature. If God would inspire (karmas), then he would be associated with the defects (in karmas).
78 चेतन जो निजभानमा, कर्ता आपस्वभाव। वर्ते नहीं निजभानमा, कर्ता कर्मप्रभाव ।।७८।। यदाऽऽत्मा वर्तते सौवे स्वभावे तत्करस्तदा। यदात्मा वर्ततेऽसौवे स्वभावेऽतत्करस्तदा ।।७८।।
When soul acts according to its original nature, then there is (positive) impact on the karmas. When it acts counter to original nature, then there is (adverse) impact on the karmas.
__ Is Soul Enjoyer?
79
जीव कर्मकर्ता कहो, पण भोक्ता नहीं सोय। शुं समजे जड़ कर्म के, फलपरिणामी होय।।७९।। स्यादात्मा कर्मणः कर्ता किन्तु भोक्ता न युज्यते । किं जानाति जडं कर्म येन तत् फलदं भवेत्॥७९।।
(The pupil expresses further doubt.) (It can be accepted that) soul is the doer of karmas, but it cannot be the enjoyer. How lifeless matter will know that fruits of a particular karma will be so and so (for the doer).
___80
फलदाता ईश्वर गण्ये, भोक्तापणुं सधाय। एम कहे ईश्वरतणुं, ईश्वरपणुं ज जाय ।।८०।। भवेदीश्वरः फलदृस्तदाऽत्मा भोगभाग् भवेत् । अर्येश्यै न युज्यते ईश्वरे फलदे मते ।।८०।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
