Dravya Gun Paryayno Ras Dravyanuyog Paramarsh Part 05

Author(s): Yashovijay
Publisher: Shreyaskar Andheri Gujarati Jain Sangh

Page 338

१९४४ • श्वेताम्बरसम्मतानि प्रमाणलक्षणानि ।
१२/१४ વિષયરિઝવીતિ થવ(ચા.9/૨) તિ,
(૨૧) ત્રિશિવૃત્તી તત્ત્વાર્થીપિશાયાં યશોવિનયવાચઃ “વિલંવવિજ્ઞાન પ્રમાણ” (તા.દા.૮/૦૨),
(૨૨) નયોપો તૈરેવ “સપ્તમસ્થાત્મિવું વર્ચે પ્રમvi qવધ” (નો. ૬) તિ, __ (२३) गुरुतत्त्वविनिश्चयवृत्तौ तैरेव “सप्तभङ्गपरिकरितपरिपूर्णार्थबोधकतापर्याप्तिमद्वाक्यस्यैव ૨ પ્રમાવાયત્વા” (ઉ.ત.વિ.9/ર ૩) તિ, નું (૨૪) તત્વાર્થવૃત્તી તૈરવ “સપ્તધર્માત્મવવધવતીપર્યાધિર વાવયં = પ્રમાણમ્” (ત .9/૬ ર ..૧૧૮) રૂત્તિ, + (२५) द्रव्य-गुण-पर्यायरासस्तबके तैरेव “सकलनयार्थप्रतिपादकतापर्याप्त्यधिकरणवाक्यं = प्रमाणवाक्यम्" જ (ક.ગુ.પ.રા.૪/9રૂ સ્વ.પૂ.૧૦૧) તિા
(२६) अध्यात्मोपनिषदि तैरेव “कलितपरमभावं चिच्चमत्कारसारं सकलनयविशुद्धं चित्तमेकं प्रमाणम्” (૩૫.૩/૬૨) તિા
(૨૭) નયસારે શ્રીદેવવદ્વાન “સત્તનાપ્રદર્વ પ્રમ” (ન.ર.સ.પૃ.૨૨૮) તિ,
(२८) बृहत्स्वयम्भूस्तोत्रे समन्तभद्रस्वामिना “स्व-पराऽवभासकं यथा प्रमाणं भुवि बुद्धिलक्षणम्" (પૃ.સ્વ.૬૩) કૃતિ, ચારે બાજુથી નિશ્ચય કરે તે પ્રમાણ. ત્યાં સુધીનું તાત્પર્ય સમજવું.
(૨૧) કાત્રિશિકાની તત્ત્વાર્થદીપિકા વ્યાખ્યામાં મહોપાધ્યાય શ્રીયશોવિજયજી મહારાજ કહે છે કે અવિસંવાદી જ્ઞાન એ પ્રમાણ છે.”
(૨૨) નયોપદેશમાં મહોપાધ્યાય શ્રીયશોવિજયજી મહારાજે જણાવેલ છે કે “પૂર્ણ બોધનું અવગાહન કરનાર સપ્તભંગસ્વરૂપ વાક્ય પ્રમાણ છે.” સ (૨૩) ગુરુતત્ત્વવિનિશ્ચયવૃત્તિમાં મહોપાધ્યાય શ્રીયશોવિજયજી મહારાજે કહેલ છે કે “સાત ભાંગાઓથી ૨ યુક્ત પરિપૂર્ણ અર્થની બોધકતાની પર્યાપ્તિવાળું વાક્ય જ પ્રમાણવાક્ય છે.” Tી (૨૪) તત્ત્વાર્થસૂત્રવૃત્તિમાં મહોપાધ્યાયજી મહારાજે જ જણાવેલ છે કે “વસ્તુમાં રહેલ સપ્તધર્માત્મકતાની
બોધકતાની પર્યાપ્તિનું અધિકરણ બનનારું વાક્ય પ્રમાણ કહેવાય.' રસ (૨૫) દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાયરાસના સ્તબકમાં (= ટબામાં) મહોપાધ્યાયજીએ જ જણાવેલ છે કે “સકલ નયોના અર્થોની પ્રતિપાદકતાની પર્યાપ્તિનું અધિકરણ બને તેવું વાક્ય એ પ્રમાણવાક્ય કહેવાય.”
(૨૬) અધ્યાત્મોપનિષદ્ધાં તેઓશ્રીએ જ જણાવેલ છે કે “પરમ ભાવનો અનુભવ કરનાર તથા જ્ઞાનમહોદયપ્રધાન એવું સર્વનયવિશુદ્ધ એક ચિત્ત જ પ્રમાણ છે.”
(૨૭) નયચક્રસારમાં શ્રીદેવચંદ્ર ઉપાધ્યાયજી દર્શાવે છે કે “તમામ નયોનું ગ્રાહક પ્રમાણ છે.”
(૨૮) બૃહસ્વયંભૂસ્તોત્રમાં શ્રીસમન્તભદ્રસ્વામીએ “પોતાનો અને બીજાનો પ્રકાશ પાથરનાર જ્ઞાનાત્મક પ્રમાણ જગતમાં પ્રસિદ્ધ છે.”