Dighnikayo Part 2

Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri

Page 299

२५२
दीघनिकायो-२
(२.१०.४२८-४२८)
अरञायतने पण्णकुटिया सम्मति । अथ खो, राजञ, अञतरो जनपदे सत्थो वुट्ठासि । अथ खो सो सत्थो तस्स अग्गिकस्स जटिलस्स अस्समस्स सामन्ता एकरत्तिं वसित्वा पक्कामि | अथ खो, राजञ, तस्स अग्गिकस्स जटिलस्स एतदहोसि - यंनूनाहं येन सो सत्थवासो तेनुपसङ्कमेय्यं, अप्पेव नामेत्थ किञ्चि उपकरणं अधिगच्छेय्यन्ति । अथ खो सो अग्गिको जटिलो कालस्सेव वुट्ठाय येन सो सत्थवासो तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा अद्दस तस्मिं सत्थवासे दहरं कुमारं मन्दं उत्तानसेय्यकं छड्डितं । दिस्वानस्स एतदहोसि - न खो मे तं पतिरूपं यं मे पेक्खमानस्स मनुस्सभूतो कालङ्करेय्य; यंनूनाहं इमं दारकं अस्समं नेत्वा आपादेय्यं पोसेय्यं वड्ढय्यन्ति । अथ खो सो अग्गिको जटिलो तं दारकं अस्सम नेत्वा आपादेसि पोसेसि वड्डेसि । यदा सो दारको दसवस्सद्देसिको वा होति द्वादसवस्सुद्देसिको वा, अथ खो तस्स अग्गिकस्स जटिलस्स जनपदे कञ्चिदेव करणीयं उप्पज्जि । अथ खो सो अग्गिको जटिलो तं दारकं एतदवोच - ‘इच्छामहं, तात, जनपदं गन्तुं; अग्गिं, तात, परिचरेय्यासि | मा च ते अग्गि निब्बायि । सचे च ते अग्गि निब्बायेय्य, अयं वासी इमानि कट्ठानि इदं अरणिसहितं, अग्गिं निब्बत्तेत्वा अग्गिं परिचरेय्यासी'ति । अथ खो सो अग्गिको जटिलो तं दारकं एवं अनुसासित्वा जनपदं अगमासि । तस्स खिड्डापसुतस्स अग्गि निब्बायि ।
“अथ खो तस्स दारकस्स एतदहोसि - ‘पिता खो मं एवं अवच- 'अग्गिं, तात, परिचरेय्यासि । मा च ते अग्गि निब्बायि । सचे च ते अग्गि निब्बायेय्य, अयं वासी इमानि कट्ठानि इदं अरणिसहितं, अग्गिं निब्बत्तेत्वा अग्गिं परिचरेय्यासीति । यंनूनाहं अग्गिं निब्बत्तेत्वा अग्गिं परिचरेय्य'न्ति । अथ खो सो दारको अरणिसहितं वासिया तच्छि - 'अप्पेव नाम अग्गिं अधिगच्छेय्य'न्ति । नेव सो अग्गिं अधिगच्छि । अरणिसहितं द्विधा फालेसि, तिधा फालेसि, चतुधा फालेसि, पञ्चधा फालेसि, दसधा फालेसि, सतधा फालेसि, सकलिकं सकलिकं अकासि, सकलिकं सकलिकं करित्वा उदुक्खले कोट्टेसि, उदुक्खले कोठूत्वा महावाते ओपुनि - 'अप्पेव नाम अग्गिं अधिगच्छेय्य'न्ति । नेव सो अग्गिं अधिगच्छि ।
अथ खो सो अग्गिको जटिलो जनपदे तं करणीयं तीरेत्वा येन सको अस्समो तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा तं दारकं एतदवोच - 'कच्चि ते, तात, अग्गि न निब्बुतो'ति ? इध मे, तात, खिड्डापसुतस्स अग्गि निब्बायि । तस्स मे एतदहोसि - ‘पिता खो मं एवं अवच अग्गिं, तात, परिचरेय्यासि । मा च ते, तात, अग्गि निब्बायि ।
252