________________
વર્મ સ્થાનુયોગ–મહાવીર-તીર્થમાં પુંડરીક કંડરીક કથાનક : સૂત્ર ૬૪૮
૨૪૧ waaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa લાગ્યો. સ્થવિરાએ ધર્મોપદેશ આપ્યો. ધર્મ
હે ભાઈ! તું અત્યારે મુંડિત બની, ગૃહશ્રવણ કરી પુંડરીક શ્રમણોપાસક બન્યો- વાસ છોડી–અનગાર પ્રવ્રજ્યા ગ્રહણ ન કર. પાવતુ-પાછો ફર્યો.
હું તારે મહાન અભિષેકઉત્સવ કરવા ત્યાર પછી મુનિવરો પાસેથી ધર્મોપદેશ માંગું છું. સાંભળીને અને સમજીને કંડરીક હર્ષિત અને
ત્યારે કંડરીકે પુંડરીક રાજાના આ કથનને સંતુષ્ટ થઈ પોતાના સ્થાનથી ઊભો થશે,
આદર કર્યો નહી, કે સ્વીકાર કર્યો નહીં, પરંતુ ઊભો થઈને મુનિવરની ત્રણ વાર આદક્ષિણા તે મૌન રહ્યો. પ્રદક્ષિણા કરી, વંદન-નમસ્કાર કર્યો, વંદન
ત્યાર પછી જ્યારે પુંડરીકે કંડરીકકુમારને નમન કરી આ પ્રમાણે બોલ્યા
અનેક પ્રકારે સમજાવવા, મનાવવા પ્રયત્ન હે ભદંત ! હું નિર્ગથ પ્રવચનમાં શ્રદ્ધા કરવા છતાં તે સફળ ન થયો યાવતું ત્યારે કરું છું—પાવ-આપે જે કહ્યું તે યથાર્થ છે.” તેણે અનિચ્છાપૂર્વક તેની વાત સ્વીકારી યાવત્ (વળી વિશેષમાં-) “પંડરીક રાજાની આજ્ઞા નિષ્ક્રમણાભિષેક કર્યો યાવતું સ્થવિરોને તેનું લઈશ અને પછી ગૃહવાસ ત્યાગી અનગાર- શિષ્યરૂપે દાન કર્યું. આમ કંડરીક પ્રવૃજિત પ્રજ્યા અંગીકાર કરીશ.”
થયો, અનગાર બન્યા. પછી અગિયાર હે દેવાનુપ્રિય! તમને જેમ સુખ થાય
અંગોનો શાતા બન્યો. તે પ્રમાણે કરો.”
ત્યારે પછી કોઈ સમયે સ્થવિર ભગવંત ત્યાર પછી તે કંડરીકે સ્થવિરેને વંદન
પંડરકિણી નગરીના નલિનીવન ઉદ્યાનમાંથી નમસ્કાર કર્યો, વંદન-નમસ્કાર કરીને સ્થવિરો
નીકળ્યા અને નીકળીને બાહ્ય જનપદોમાં પાસેથી તે નીકળ્યો, નીકળીને ચાર ઘંટાવાળા વિહાર કરવા લાગ્યા. અશ્વરથ પર આરૂઢ થયો અને મોટા મોટા ભટ કંડરીને વેદના– સુભટના સમૂહ સાથે પુંડરીકિણી નગરીની ૬૫૦. ત્યાર પછી કંડરીક અનગાર ખા-સૂકા આહાવચ્ચોવચ્ચે થઈને જ્યાં પોતાનું ભવન હતું ૨ના કારણે યાવત્ સેલક મુનિની જેમ
ત્યાં પહોંચ્યાં, પહોંચીને ચાર ઘંટાવાળા અશ્વ- દાહજ્વરથી પીડાતા વિહાર કરવા લાગ્યા. રથમાંથી નીચે ઊતર્યો, ઊતરીને જ્યાં પુંડરીક
ત્યાર પછી એક વાર સ્થવિર ભગવંત પુડરાજા હતો ત્યાં આવ્યા, આવીને બે હાથ જોડી
રીકિણી નગરીમાં પધાર્યા, પધારીને નલિનીવન નતમસ્તકે અંજલિ રચી આ પ્રમાણે બાલ્યા
ઉદ્યાનમાં વિરાજતા હતા. પુંડરીક રાજા દર્શનહે દેવાનુપ્રિય! મેં સ્થવિર મુનિએ પાસે વંદન માટે ગયો. તેણે ધર્મોપદેશ સાંભળ્યો. ધર્મ-ઉપદેશ શ્રવણ કર્યો છે, હું તે ધર્મની
કંડરીકની ચિકિત્સાઇચ્છા કરું છું. વિશેષ ઈચ્છા કરું છું, તેમાં
૬૫૧. ત્યાર પછી પુંડરીક રાજા ધર્મશ્રવણ પછી મારી રુચિ થઈ છે. આથી હે દેવાનુપ્રિય !
જ્યાં કંડરીક અનગાર હતા ત્યાં આવ્યો, આવીને આપ અનુજ્ઞા આપે તો હું સ્થવિરો પાસે
કંડરીક અનગારને વંદન-નમસ્કાર કર્યા, વંદનમંડિત બની, ગૃહત્યાગ કરી અનગાર પ્રજયા
નમન કરીને જોયું તે કંડરીક અનગારના દેહને ગ્રહણ કરું:
પીડિત અને રોગવાળા જા. તે જોઈને તે કંડરીકની પ્રવ્રજ્યા
સ્થવિર ભગવંત પાસે આવ્યા, આવીને સ્થ૬૪૯. ત્યારે પુંડરીક રાજાએ કંડરીકને આ પ્રમાણે વિર ભગવંતને વંદન-નમસ્કાર કર્યા, વંદનકહ્યું
નમન કરી આ પ્રમાણે બોલ્યા૩૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org