________________
શ્રીમંત શ્રાવક પણ પરદ્રવ્યથી પૂજા કરી શકે, તો નિર્ધન શ્રાવક શા માટે
નહીં તો શું આ યુક્તિ બરાબર છે? સમાધાન: નિર્ધન શ્રાવક કેવી રીતે પરદ્રવ્યથી પૂજા કરે તો તેને લાભ થાય તે આપણે
ઉપર જોઈ ગયા. પરંતુ આચાર્યશ્રીએ જે યુક્તિ આપી પરદ્રવ્યથી પૂજા સિદ્ધ કરી છે તે અત્યંત હાસ્યાસ્પદ છે. કેમ કે તેઓશ્રી કોકની પાસે પોતાને માટે કામ કરાવવું અને કોકને તેની ગરજે કામ આપી તેને ધર્મમાં સહાય કરવી તેની વચ્ચેનો ભેદ નથી સમજી શક્યા. માળી પાસે ૨૫ રૂા.ના ફૂલ ગૂંથાવી માળા બનાવરાવવી, એ પોતાના માટે કામ કરાવ્યું કહેવાય. તેથી ત્યાં ૫ રૂા. મહેનતાણારૂપે માળીને અધિક આપવાના રહે. જ્યારે નિર્ધન શ્રાવક પાસે પૂજા માટેનું દ્રવ્ય નથી, તેથી તે ફૂલની માળા ગૂંથી પ્રભુભક્તિનો લાભ લેવા માંગે છે અને ઋદ્ધિમાન શ્રાવક તેને ફૂલ ગૂંથવા આપી પ્રભુભક્તિમાં સહાય કરે છે. તેથી ત્યાં ઋદ્ધિમાન શ્રાવક ઉપર નિર્ધન શ્રાવકનું ૫ રૂ નું ઋણ ચડતું નથી. માટે નિર્ધન શ્રાવકે ગૂંથેલી ફૂલની માળા ઋદ્ધિમાન શ્રાવક પ્રભુને ચડાવે તો તેણે પરદ્રવ્યથી પૂજા કરી કહેવાય જ નહીં. કોઈ વ્યક્તિ લાભ લેવાની ભાવનાથી કોકનું કામ કરી આપે, છતાં તેનું પૈસાનું મીટર ચડવા લાગે આવી મૂલવણી તો મની માઈન્ડેડ આ.શ્રીઅભયશેખરસૂરિજી જ કરી શકે. આવા દાખલા આપી પદ્રવ્યથી પૂજા સિદ્ધ કરવી તે બિલકુલ
યુક્તિસંગત નથી. . શંકા: દ્રવ્યસણતિકાની “દેવગૃહમાં (સંઘમંદિરમાં) દેવપૂજા સ્વદ્રવ્યથી જ કરવી,
પણ ગૃહમંદિર કે સંઘમંદિરના દેવદ્રવ્યથી ન કરવી આ વાત જણાવી તમે એમ કહો છો કે દેવદ્રવ્યથી શ્રાવક પોતાનું પૂજાનું કર્તવ્ય અદા ન કરી શકે.' પરંતુ દેવદ્રવ્ય અને જિનપૂજા’ પુસ્તકના પૃ.પ ઉપર આ.શ્રીઅભયશેખરસૂરિજીએ જણાવ્યું છે કે “દ્રવ્યસસતિકાની આ વાત ગૃહમંદિરવાળા
શ્રાવકના અધિકારમાં આવે છે.” “ધા.વ.વિ. પૃ.૨૦૩ ઉપર પણ જણાવ્યું a. देवगृहे देवपूजाऽपि स्वद्रव्येणैव यथाशक्ति कार्या, न तु स्वगृहढौकितनैवेद्यादिવિજ્યોત્થદ્રવ્ય રેવન્ઝપુષ્પાદ્રિના વા (દ્રવ્યસતતિકા શ્લો.૧૨, પૃ.૪૨) રેવન્ઝપુષ્પાદ્રિ શબ્દનો અર્થ સંઘમંદિરનું દેવદ્રવ્ય શી રીતે થાય તે માટે પૃ.૧૯ ઉપર જુઓ.
1 42
