________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
-
-
-
-
સુખદુઃખ-સમીક્ષા.
[ ૧૮૭ ]
વિચિત્રતા છે. જ્યારે મેહનીયને સમૂળગો થઈ જાય છે ત્યારે પાછા પિતાને દુઃખી ક્ષય થઈ જાય છે ત્યારે ક્ષાયિકભાવને પ્રાપ્ત માને છે. થએલા સઘળા ય આત્માઓની એકસરખી આત્માની સાથે પૌત્રલિક વસ્તુઓને દષ્ટિ થાય છે, કારણ કે તેમના આત્માઓ સંગ માત્ર દુઃખસ્વરૂપ છે, કારણ કે જ્યાં ઉપરથી આવરણ ખસી જવાથી આત્મિક સુધી આત્મા, રૂપી જડની સાથે સંગ સુખસ્વરૂપે પ્રગટ થાય છે અને સભ્ય જ્ઞાનને સંબંધથી જોડાયેલો હોય છે ત્યાં સુધી વિકાસ થવાથી પૌગલિક વસ્તુઓના સત્ય. તેના સુખ, આનંદ, જ્ઞાન આદિ ગુણે સ્વરૂપને ઓળખી લે છે. એટલે જડ પદા- ઢંકાયેલા રહે છે. એટલે જડ સંયોગી આત્મા ઊંતેમાં મને સુખ-દુઃખ, અનુકૂળતા-પ્રતિકળતા સુખ વગરને હોવાથી દુઃખી કહેવાય છે, જેથી આદિ અસત્ ભાવોને અનુભવ થતો નથી. કરી તેને સુખ મેળવવા બીજા જડ પદાર્થોની પરંતુ તેઓ આત્મસ્વરૂપ સાચા સુખનો જરૂરત પડે છે અને તે જડ પદાર્થો મેળવ્યા અનુભવ કરવાવાળા હોય છે અને આ સુખ
પછી તેમાં સુખને આરોપ કરી પિતાને વિકૃતિસ્વરૂપ ન હોવાથી હમેશાં રહેવાવાળું
સુખી માને છે, પણ જ્યારે તે જડ પદાર્થને હોય છે, તેમજ પૌગલિક આરેપિત સુખની
વિયોગ થાય છે ત્યારે પાછો પિતે પહેલાં જેમ તારતમ્યતા વગરનું હોય છે, તેમજ
કરતાં બમણું દુઃખ મનાવે છે. જેમ કેઈને
ખરજવું થયું હોય અને ખણજ આવતી હોય અનુભવ પણ એકસરખો જ હોય છે.
ત્યારે તે લાકડાની અણીથી કે તેવી જ કોઈ જેમ શરીર ઉપર મેલ લાગવાથી આવતી ધારવાળી વસ્તુથી ખણીને સુખ માને છે, પણ દુગધને દૂર કરવાને માટે સુગંધી પદાર્થ ખણી રહ્યા પછી છોલાવાથી બળતરા થવાથી ચોપડવામાં આવે છે, જ્યાં સુધી સુગંધી બમણો દુઃખી થાય છે, પણ જે ખરજવાની પદાર્થની અસર હોય છે ત્યાં સુધી દુર્ગધ દવા કરી મૂળથી મટાડી દેવામાં આવે તે તે જણાતી નથી અને સુગંધી આવે છે, પણ દુઃખથી મૂકાઈ જઈને સુખી થાય છે. અને સુગંધી પદાર્થની અસર દૂર થઈ ગયા પછી પણજનું દુઃખ મટાડી સુખી થવા ધારવાળી દુધ જેવી ને તેવી પ્રગટી નીકળે છે. અથવા વસ્તુની પણ જરૂરત પડતી નથી, તેમજ તે તે માથામાં કે પેટમાં સખત દુઃખાવો થતો વસ્તુઓના ઉપયોગથી થતું બમણું દુઃખ પણ હોય અને દવાને ઉપયોગ કરવામાં આવે તે ભેગવવું પડતું નથી, તેવી જ રીતે આવરણતે દવાની અસરથી તત્કાળ તે તે દુઃખાવો વાળા દુઃખી જીવને જ સ્વરૂપ કર્મોને સર્વથા મટી જાય છે, પણ દવાની અસર દૂર થઈ વિયેગ થવાથી સુખસ્વરૂપ પ્રગટ થઈ જાય ગયા પછી પાછો દુઃખાવો થવા માંડે છે. છે કે જેથી કરીને સુખને માટે ગ્રહણ કરતેમજ પ્રતિકુળ માનવામાં આવતાં પુદ્ગલેના વામાં આવતી પૌગલિક વસ્તુઓ કે જે પરિસંસર્ગથી મનાતા દુઃખને દૂર કરવાને અનુ- ણામે બમણું દુઃખ આપે છે, અર્થાત આત્મિક કૂળ પૌગલિક વસ્તુઓને મેળવીને સુખ સુખ સ્વરૂપને બમણું ઢાંકી દે છે તેની જરૂમાનવામાં આવે છે, પરંતુ જ્યારે અનુકૂળ રત પડતી નથી. ' માનેલી પૌગલિક વસ્તુઓને સંસગ દૂર મોહના ઉદયવાળા છ મમતામાં સુખ
For Private And Personal Use Only
