________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી ધર્મશર્માલ્યુદય મહાકાવ્ય : અનુવાદ.
[ ૧૯૧ ] કપિલ કાજે તસ શોભથી ભર્યા, બે ટૂકડા પૂર્ણ શશિતણા કર્યા; વિધાએ લાંછનના છલે કરી, જુઓ ! કર્યો સીવણ ડાઘ ત્યાં ફરી ! ૫૦૦ પ્રવાલ બિબીફલ વિક્રમાદિકા, પ્રભાથકી કેવલ તુલ્ય ભાસતા; રસેથી તો નિશ્ચય તાસ ઓષ્ઠનું શિષ્યત્વ સુધારસ પામ ગણું, પા. વાફ નિર્વિકારિણી સુધાસહેદરી, અનાદરે તે વદતાં ય સુંદરી; કાર લજજાથી જ પામી શું વીણા ! કૃષ્ણત્વ પામી ગઈ શું ય કોકિલા ! લલાલેખા-શશિખંડથી ગળી, ઘનત્વ પામી ગઈ શું સુધા વળી ! એવી જ નાસા તસ દંતરત્નની તુલા સમી, કાંતિથી વિશ્વ તોલતી. પ૩
અમે ઈંતેલા અવતંસ ઉત્પલ, જાઓ લઈ ક્યાં? ઈમ માર્ગ રોધતા; કર્ણો પ્રતિ લોચન તાસ કેપતા, પ્રાંતે સદા ધાર્થી રહ્યા શુ રક્તતા! ૫૪. અચિંત્ય ચારું રચી એ વિરંચિ, ઉસુક સૃષ્ટિ કલશાર્પણ થઇ મુખે લખ્યો » ઇતિ મંગલાક્ષર, છલે ભ્રમ થે તિલકાંક સુંદર, ૫૫.
પ. તે ચંચલાક્ષીના કપલ (ગાલ) અર્થે વિધાતાએ પૂર્ણ ચંદ્રના ખરે ! બે ટૂકડા કર્યા; અને પછી લાંછનના છ કરી તેણે તે ચંદ્રનું સીવણ કર્યું, તેને ડાઘ ત્યાં જુઓ ! ઉબેક્ષા અને અપહુતિ.
૫૧. પલ્લવ, બિબાફલ, પરવાળા વગેરે માત્ર વર્ણથી તેને અધરોઇ સરખા ભાસે છે; પણ રસથી તે નિશ્ચયે સુધારસ પણ તેને ઓષ્ઠનું શિષ્યપણું પામી ગયો છે, એમ હું માનું છું-પ્રતીપ.
પર. વિકાર વિનાની અને સુધાની સહેદરી-બહેન જેવી વાણી, તે સુંદરી અનાદરથી પણ વધતી હતી, એટલે લજજાથી વીણ જાણે કાપણાને પામી ગઈ અને કેયલ જાણે કૃષ્ણપણાને-કાળાપણાને પામી ગઈ! ઉપેક્ષા • ૫૩. લલાટખારૂપ શશિખંડમાંથી ગળતી સુધા જાણે ઘેનપણાને-નક્કરપણાને પામી ગઈ હોય ની! એવી તેની નાસિકા, દાંતરૂપ રત્નોની તુલા (ત્રાજવા) જેવી છે; અને તે પોતાની કાંતિવડે જગતને પણ લે છે.–ઉક્ષા અને ઉપમા
૫૪. “અલ્યા કાન ! અમે જીતેલા અવતંરૂપ ઉત્પલ (નીલ કમલ) લઈને તમે ક્યાં જાઓ છે?’ એમ માર્ગ રાધતા બે કામ પ્રત્યે કાપ કરીને પડકારતા તેના વેચન, જાણે અંતભાગમાં સદા રતાશ ધારણ કરી રહ્યા હેયની ! –ઉલ્લેક્ષા. - જે નીલ કમલેને લચને જીત્યા હતા તે કાને અવતંસરૂપે બેસેલા હતા, તેથી, તેમજ તે પિતાના માર્ગમાં આડા આવતા હોવાથી, લોચનાને જાણે કાન પ્રત્યે કપ ઉપન્યો હોય, અને તેથી તેના ખૂણા લાલ થયા હોય એમ ભાવ છે.
૫૫. નહિં ચિંતવી શકાય એવી સુંદર આ સુંદરીને રચીને, તેને સૃષ્ટિને કલશ અર્પણ કરવા ઉત્સુક થયેલા વિધાતાએ, મધ્યમાં તિલક બિંદુવાળી બે ભમરના બડાને, તેના મુખ પર જાણે કે એવો મંગલ અક્ષર લખ્યો હેયની ! ઉભેક્ષા અને અપવ્રુતિ. બે ભ્રમર અને વચ્ચે તિલકબિન્દુ તેની આકૃતિ જેવી થાય છે.
For Private And Personal Use Only
