Atmanand Prakash Pustak 020 Ank 06

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

જૈન યુવાન પ્રત્યે કાંઇક.
૧૩૩. આપી છુટવાથી કંઈ ચાલે તેમ નથી, પરંતુ સ્વાર્થ ત્યાગ કરવો પડશે, તે કરેલ છે? નહીં તો પછી ચાહના શા કામની?
શું મનુષ્ય માત્રને નતિક જીવન ધાર્મિકતા, કે વ્યવસ્થિત સમાજની જરૂર નથી ? તમે તેને માટે કદી વિચાર કર્યો છે? કાં ન કરે! વિચાર નહીં કરો તે જરૂર પસ્તાશે. જે કંઈ સારા તો સમાજમાં છે, તે તૂટ્યા પછી સાંધતા આખે પાણી આવશે. તૂટ્યા પછી આપણા જીવનમાં અને પશુ જીવનમાં શું ફેર રહેશે ?
“યદ્યાપિ અમને ધાર્મિકતા, આધ્યાત્મિક જીવન, વ્યવસ્થિત સમાજ, વિગેરે પ્રિય છે. પરંતુ જયાં પિતાના ચાલુ સજેને પહોંચી વળવાના ફાંફા મારવા પડે છે, સાની સાથે મોભાસર જીવન વ્યવસ્થિત થાય એટલું બને તેજ બસ છે. જ્યાં સુધી તેમ નહિ થાય, ત્યાં સુધી અમે ઉપરની વાત સાંભળવાજ માગતા નથી. પછી સંઘ વ્યવસ્થામાં ભાગ લઇશું, ધાર્મિક કામે સંભાળીશું અને સિં સારા વાના થશે. હાલ એ વાત ભલા આદમી ! જવાદે.” આમ કઈ યુવક બંધુ છંછણ ઉઠશે, તેનું કેમ?
અડચણ નહીં, આપણે વિચાર ખરે હશે તે જરૂર આપણે નમ્રતા પૂર્વક આજે નહીં તો કાલે સમજાવી શકીશું જ. આપણે તેને જરૂર કહી શકીએ કે–ભાઈ !
દરેક મેભાની સામગ્રી–વૈભવ સામગ્રી ઘટાડે. મેટરને બદલે ગાડી ઘેડાથી વૈભવ માને, ગાડી ઘેડાને બદલે સીગરામથી વૈભવ માને, સીગરામને બદલે પગે ચાલવાની શક્તિમાં ખરે વૈભવ અને કુદરતની મહેરબાની માને, તમે એક વખત એમ કરશે એટલે સે એ પ્રમાણે શીખશે. એમ દરેકને જીવનકલહુ મર્યાદિત બનશે. જો તમે મોટરથી વૈભવ જાળવવા ઈચ્છશે, તે તમારે બીજો ભાઈ એરવેનથી ( વિમાન) ભર માણવા લલચાશે. મોટર ઉપર અણગમે આવશે. અને વિ. માન મેળવવા મથશે શું ત્યારે બીજા ભાઈઓ બેસી રહેશે ? જરૂર મોટર મેળવવા મથશે જ. અને પછી વિમાન મેળવવા લલચાશે. આ રીતે વૈભવ તરીકે કઈ ચીજ ગણવી ? આ સવાલનો અંત ન આવતા માનસિક કપનાઓ વધ્યે જવાની. આમ આપણે અવનતનું બીજ આપણા હૃદયમાં આ રીતે પાયે જાય છે. આ લઉં? તે લઉં ? આ સામગ્રી બેઠવું? તે સામગ્રી ગઠવું? એમ તરગે વધતા જાય છે. જે ક૯પનાને સંકેલવામાં આવે, તે જે વૈભવ હાલ વિમાનમાં બેસવાથી માની શકાય, તેજ વૈભવનો હા વિમાન હતા ત્યારે મેટરમાં બેસીને, ને મોટર નહોતી ત્યારે ઘાડા ગાડીમાં (વિકટેરીયા કે ટાંગામાં) બેસીને, ને તેની અછત વખતે સીગરામમાં બેસીને માની શકાતો હતો. મને તે એ દરેકને માનસિક આનંદ એક સરખેજ જણાય છે. આ માનસશાસ્ત્રના સૂક્ષ્મ પ્રાગ ઉપરથી એક સિદ્ધાંતની આપ ભાઈઓને ભેટ કરું છું. તે એ કે–ઉપરની ક૯૫ના ઉપરથી તમે સમજી શક્યા હશે