________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૫૨
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
તે પ્રેમ હોવો જોઈએ. આપણી સંપત્તિનો વ્યય નિરાશામાંથી, અગર લક્ષ્મીની વિનાશશીલતામાંથી ન ઉદ્દભવ જોઈએ. પૈસે આપણને વહાલો છે, પણ નહીં વાપરીએ તો બીજીરીતે ચાલ્યા જશે, માટે હવે પાંચ પૈસા વાપરી ટાઢા હાથ કરે. એ ભાવનામાંથી લક્ષ્મીને જ વ્યય થાય એના મૂળમાં નિરાશાની ઉંડી ચીસ રહેલી છે. અર્થાત્ લક્ષ્મી જે સ્થીર સ્વભાવની હેત, અને કાયમને માટે તે રહી શકે તેવી ગોઠવણ થાય તો સંઘરી રાખત એવો ભાવ તેના મૂળમાં હોય છે. આ વૃત્તિ છે દ્રવ્ય– વયના મૂળમાં હોય તે માનવ-જીવનની અધોગતિ કરનાર છે.
તે ઉપરાંત આ જીવન એ કાંઈ એકલા કર્તવ્યનીજ શુષ્કપરંપરા નથી, કેવળ પારકાની સેવા કરવાનો જ ભાર આપણે શીરે નાખવામાં આવ્યા છે, અને હવે મને કે કમને તે ભારનો નિર્વાહ કરેજ જોઈએ એમ પણ નથી. આપણને કોઈએ ભારવાહી પ્રાણીઓ બનાવ્યા નથી, અગર તે કોઈ કઠેર સ્વામી કે અધિકારીની આજ્ઞા ઉઠાવીને કર્તપના માર્ગમાં રહેનાર આજ્ઞાધીન સેવકો પણ નથી. મનુબેનો આત્મા પ્રેમમય છે, આનંદમય છે, તેણે પિતાની પાસે જે કાંઈ છે તે પ્રેમપૂર્વક બીજાને અથે વાપરવું ઘટે, અને સાથે સાથે પોતે પણ તેનો ઉપયોગ કરે.
મનુષ્ય પાસે જે કાંઇ છે, જે કાંઈ બુદ્ધિ, શક્તિ, ચારિત્ર, ધન, યશ, પ્રતિષ્ઠા, અધિકાર આદિ છે તેનો ઉપભેગ આપણે જાતે કરે, અને પ્રભુના બીજા અન્ય બાળકોને પણ કરાવ. જીવનમાં એવી શુષ્કતાની પણ જરૂર નથી કે બસ આપણે તો બીજાને માટે જ મરી ફીટવામાંજ, અને બીજાને માટે સર્વસ્વ અર્પણ કરવામાંજ આપણા જીવનની સાર્થકતા સમાયેલી છે. એ કઠેર, તપસ્વીપૂર્ણ, વિરાગપૂર્ણ ભાવ માનવ-હૃદયના મૂળમાંથી પ્રેમને ચુસી લે છે, અને આપણું હૃદય ઉપર કર્તવ્યનો અને જવાબદારીનો ભયાનક બજે મુકી દે છે. જેના તળે આપણા જેવાનું જીવન તે કચરાઈ ગયા વિના રહેજ નહીં. તેને સ્થાને ફક્ત એજ ભાવ રાખવા જરૂર છે કે હું પણ મારી શારીરિક, માનસિક અને આધ્યાત્મિક સંપત્તિનો ઉપભોગ કરીશ, અને બીજા દશ જણને તેને લાભ આપી તેમનું જીવન પણ અધિક સુખી, ઉચ્ચતર, મહત્તર, ભવ્યતર અને મધુર બનાવીશ. આપણુ દીલમાં એ ભાવ રહે જોઈએ કે મારી આસપાસ જે કઈ છે, તે મારા આત્મબંધુઓ છે, હું આ જગતમાં આવ્યો છું અને રહ્યો છું તે બીજા દશ જણના જીવનને ઉંચી સ્થિતિ લાવું તેજ મારું જીવન સાર્થક. હું આ જગતમાં માધુર્ય, પ્રેમ અને આનંદ વરસાવવા આવ્યો છું. જ્યારે હું આ જગમાંથી વિદાય લઈશ ત્યારે મારી પછવાડે સહુકોઈને મારા સંબધે એવું કહેવરાવતે જઈશ કે-“અહો ! આપણા જીવનને મિષ્ટ કરનાર એક જણ આપણી મધ્યમાંથી ચાલ્યા ગયે,” આવું પ્રેમમય જીવન જ્યારે માનવ-હૃદયમાં સુદઢ થાય ત્યારે તેનું જીવન સાર્થક થયું ગણાય.
For Private And Personal Use Only