________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
સન્મિત્ર-સ’ગ્રહ.
વિશેષ પ્રકારને પરસ્પર સંબંધ બંધાઈ જાય છે. તે સર્વના ઉદ્દેશ એકજ નિંદ્ય કાર્ય કરવાના હાઇને તે સિદ્ધ થાય ત્યાં સુધી તેઓ સર્વ એક મનથી કા કર્યા કરે છે. ઇષ્ટ સિદ્ધિ થાય ત્યાં સુધી તેએ એક ખીજાને સહાયતા કરે છે અને ત્યાં સુધીજ તેઓમાં એક બીજા પ્રત્યે સહાનુભૂતિ પણ રડે છે. એટલુ તે ઉપર ઉપરથી જોનારને જણાય છે કે તે લેાકેાની મિત્રતા સાચી છે. એટલા માટે પેાતાના સંબંધ વ્યક્ત કરવા માટે તે લેાકેા ‘· મિત્ર ’ જેવા પવિત્ર શબ્દને પ્રયાગ કર્યા કરે છે, પરંતુ ત્યાં તેઆ ભૂલ કરે છે. સાચી મિત્રતામાં જે એક પ્રકારના નિષ્કામ પ્રેમ હોય છે તે તે લેકામાં રતિભાર પણ રહેતા નથી. સ્વાર્થ સધાઇ રહ્યા પછી તે લેાકેાના ઉપરના સ્નેભાવ તુટી જાય છે. એવા પ્રકારના મિત્રાના સમૂહને મિત્રમંડળ કહી શકાય જ નહિ.
ઉપર
કહેવામાં આવ્યુ તેમ મિત્રતા કર્યા પછી તેના આજીવન નિર્વાહ કરવા જોઇએ. એટલા માટે આપણે નીચે લખેલા કન્યાનું પાલન હમેશાં કરતાં રહેવુ જોઇએ:~
પહેલી વાત એ છે કે આપણા મિત્રાના ક્ષુદ્ર ષાના વિષયમાં સહનશીલતા અને ક્ષમાની ષ્ટિ રાખવી જોઇએ. આ સંસારમાં કાઇપણુ મનુષ્ય સર્વાંગપૂર્ણ તેમજ સર્વથા નિર્દોષ હેાઇ શકતા નથી. શરૂઆતમાં કઈ પણ મનુષ્ય આપણને સારા લાગે અને અનુભવ થતાં તે એવા ન લાગે તે તેમાં તેના દોષ નથી, દોષ આપણી જ સંકુચિત દૃષ્ટિના છે. સકલ ગુણુસ પન્ન, સર્વ ઉપમા યેાગ્ય અને સ ંથા દોષરહિત પ્રાણી આ મૃત્યુ લેકમાં કેઇ મળી શકતુ નથી. કેાઇ મનુષ્ય ગમે તેટલે જ્ઞાની તેમજ સદાચારી હાય, તેપણુ ઉંડા ઉતરનારને તેનામાં કોઇને કોઇ દોષ જડી આવે છે. જો ઉક્ત નિયમ સત્ય છે, તે પછી આપણે જે પુરૂષની સાથે મૈત્રી કરીએ છીએ તે એ નિયમના અપવાદરૂપ કેવી રીતે હેાઇ શકે ? પરંતુ યુવાવસ્થાના આવે શમાં એ નિયમપર ઉચિત ધ્યાન નથી આપવામાં આવતું અને ઘણા દિવસેાના પરિ ચિત મિત્રાનાં પણ દોષ દૃષ્ટિને લઇને ઝગડા ઉત્પન્ન થાય છે. એટલા માટે એ વાત ભૂલવી ન જોઇએ કે જે કેાઇ મનુષ્યમાં અનેક ઉત્તમેત્તમ ગુણ્ણા હાય અને કાઈ ન્હાના મોટા ક્ષુદ્ર દોષ હાય તાપણુ તે લોકિક દૃષ્ટિએ સકલ ગુણુસંપન્ન કહી શકાય છે.
બીજી વાત મતભેદની છે. આ અનન્ત વિશ્વ એવાં એવાં હજારા રહસ્યાથી ભરેલું છે કે એ મહાવિદ્વાન તેમજ પરમ મિત્રામાં પણ કોઇને કોઇ કારણને લઇને મતભેદ સંભવી શકે છે. સ'સારમાં બનતી હુંમેશની ઘટનાઓમાં તથા ઇતિહાસમાં આ વાતના અનેક ઉદાહરણા મળી આવે છે કે વખતાવખત મતભેદ પડવાને લઇને ચિરકાળના મિત્રાની મિત્રતા માટીમાં મળી જાય છે. એક ઐતિહાસિક દૃષ્ટાંત લઇએ. અઢારમા સૈકાના ઉત્તરાર્ધમાં ટ્રાંસમાં ભયંકર રાજ્યક્રાંતિ થઇ, તે વિષયની ચર્ચા
For Private And Personal Use Only
