________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સ`સાર દાન.
૯૩
લાપ થયા તે પછી સતાનાના વર્તનમાં કોઈ જાતના સુધારા થઈ શકતા નથી. નિર્માંક પ્રજા પ્રતિદિન ઉન્માર્ગ–ગામી થતી જાય છે. અને તેથી અનેક જાતની ાની ઉત્પન્ન થાય છે, શ્રાવક સંસાર અથવા આગળ વધીને શાર્ય સંસારના મુખ્ય આધાર મર્યાદા ઉપર છે. મર્યાદારૂપી કલ્પલતાના આશ્રયથી સંસારના વિવિધ વાંછીત પુરા થાય છે. અને સંસારની વ્યવસ્થા રીતે પ્રતિબદ્ધ રહે છે જે વ્યવ સ્થાને લઇને સ ંસાર, ધર્મ, નિતિ અને શુદ્ધ વ્યવહારના તાથી સુથેાભીત બને છે. અને તેથી ગૃહસ્થાવાસની જે સાર્થકતા કહેવાય છે તે સર્વ રીતે પરીપૂર્ણ થાય છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જ્યારે એ વ્યવસ્થાના ભંગ થઇ જાય છે તે ગૃહાવાસની સ્થિતિ વિચિત્રતામાં આવી પડે છે. એ વિચિત્રતાનું મૂળ કારણ મર્યાદાના ભંગ છે, જ્યારે ગુરૂવ તરફથી મર્યાદાના ભંગ થાય છે, ત્યારે નાના છોકરા, માબાપ અથવા બીજા કોઈ વયેવૃદ્ધ કે જ્ઞાનવૃદ્ધ આગળ વીના પ્રયાજને અણુપૂછે વચમાં ટાયલું કરવા આવે તેમને દેખીને પણ પેાતાના કાઇ સહુજ અનાચારના આચરણમાં લાજ ન પામે, અસ અમારા મનમાં એમ સત્ય લાગ્યું તે એમ કર્યું તેમાં તેનું શું લીધું! એવી દલીલથી પેાતાને છેતરે છે. એ બધા પ્રભાવ અપૂર્ણ નવીન શિક્ષણુના મૂળ રૂપ છે, અથવા પેાતાને પ્રાપ્ત થએલ અપૂર્ણ કેળવણીના મહીમા છે, આવા વર્તનથી ગૃહસ્થાવાસની મર્યાદાના તદ્દન ભંગ થઇ જાય છે, હું, મારૂં, મારા અભિપ્રાય–મારા વીચાર ઇત્યાદિ જે હું પણાનું અભિમાન સ વાતમાં જણાય છે, તે આપણા વ્યવસ્થીત ગૃહાવાસને તાડનારા સાધના છે એમાં ક્ષણે ક્ષગે વિનયને ભંગ થતે જોવામાં આવે છે, કેટલાક કુટુ એમાં તે! ઘરમાં જેટલા માણસા હોય, તે બધાના જુદા જુદા મત હેવામાં આવે છે, અને ક્ષણે ક્ષણે તેએ એક ખીન્નથી જુદા પડતા માલુમ પડે છે, તે સમાં આત્મીયભાવ ધારણ કરી અહુ ભાવ સાથે મમત્વભાવમાં વધી જાય અને તેથી ગૃડસ'સારની અવ્યવસ્થા વારવાર થયા કરે છે.
વર્તમાનકાળે આવાં વર્તના કેવી રીતે અટકે તેવા ઉપાયેા યેાજવાની જરૂર છે જેથી શ્રાવક સંસારની દશામાં મેટે સુધારા થયા વીના રહેશે નહિ, જ્યાંસુધી એ સુધારા કરવામાં આવશે ન હું ત્યાંસુધી જૈન કામમાં હિંમત, સાહસ, પરાક્રમ, અને આત્માર્પણ કરવાની શકિત જાગૃત થશે નહિ, અનુસવી વિદ્વાના એમ માને છે કે, ચેાગ્ય વય અને યેાગ્ય અનુભવ થયા પછી અમુક મર્યાદાસુધી વ્યક્તિનું પ્રાધાન્ય હાય તેજ લાભ છે, બાકી તે ઉ ં ંખલતા અને સ્વતંત્રતા, કઢાગ્રહ અને ક્રૂરતા વગેરે દુર્ર સ્વત: અવિર્ભાવ પામે છે, તેમને નિયમમાં રાખનારા ગુÀા મેળવવામાંજ પ્રવૃતી કવાની જરૂર છે, તે મેળવવાથોજ સાંસારીક દશામાં મેટા ફેરફાર થઇ જાય છે, જે પરિણામે રોષ, ઉદારતા અને એકાત્મભાવ આદિ સદ્ગુણે ને! સપાદક ખને છે. ગાંધી વલ્લભદાસ ત્રિભુવનદાસ,
500005
For Private And Personal Use Only