________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માનવ ચારિત્ર્યનું મુખ્ય ઉપાદાન
૧૦૩
પ્રતિજ્ઞા કરે છે, ધર્મ, દયા, પાપકાર, જનસેવા, ન્યાય આદિ પ્રશસ્ત ભાવામાં સ્થીર રહેવાની ચેષ્ટા કરે છે, ત્યારે દેવ જરૂર તેને મદદ કરતા હાય છે. મનુષ્યને ફક્ત તેની પ્રતિજ્ઞામાં બળવાનપણું અડગ રીતે નભી રહેવાની જરૂર છે. પ્રિય ખંધુ, તમે એકવાર સ્થિર વૃત્તિથી સુદૃઢચિત્ત જરા આટલા સંકલ્પ કરે કે-જે કાંઇ અસત્ અધર્મ, અન્યાય, પાપયુક્ત છે તેને હું સ્વીકાર કરીશ નહી, મારૂં તન, મન, ધન જીવન અને સર્વસ્વ કાલે જતું ડાય તે ભલે આજ જાય, પર ંતુ હે પ્રભુા ! હું તારા આદેશથી પતિત થઇશ નહી. તે પછી તમે જોશે કે જગત અને જગતની તમામ વિભૂતિએ તમને અનુકુળ થઇ જશે. જેએ ઇશ્વર અને ઇશ્વરદત્ત આદેશે સિવાય બીજી તરફ્ નજર કરતા નથી તેના વિજય કોઇ રોકી શકવા સમર્થ નથી.
આપણા નિત્યના આચાર અનુષ્ઠાનામાં આપણે અનેકવાર ખેલીએ છીએ કે હું “ ધર્મનું શરણુ ગ્રહણ કરૂં છું. ” પરંતુ હૃદયમાં, ધર્મના આખરી વિજયમાં શ્રદ્ધા બહુ વીરલ પુરૂષોને હાય છે, શ્રદ્ધાહીન મનુષ્યે! ક્ષણીક લાભ, અસ્થાયી સુખ અને અલ્પજીવી યશ માટે ધનુ શરણુ જતું કરી પાપની બાહ્ય સુંદરતામાં ફસાય છે. જેણે ખરા અર્થ માં “ ધર્મનું શરણુ ” કહ્યું છે તેઓ આ વિશ્વમાં જે ધર્માવડ તત્વ નિર ંતર કામ કરી રહ્યું છે તેના સુખદ ખેાળામાં નિશ્ચિતપણે સુતા હાય છે. કેમકે તેમણે પાતાનું સર્વસ્વધર્મને અર્પણુ કર્યુ હાય છે. ધર્માચરણ સિવાય અન્યને માટે તેમના જીવનમાં સ્થાન નથી.
66
ધર્મ નુ ગ્રહણ કરતા વિજય થશે કે નહી તેની ચિંતા સત્પુરૂષોને હાતી નથી, તેને એકજ ચિંતા હાય છે કે મેં ધર્મના આશ્રય તા નથી છેડયા ?” તેમને લાભ હાનીના ભય હાતા નથી, તેએ પોતાને અને પેાતાના ક્ષુદ્રસ્વાર્થને જોતા નથી. તે તેા પરમ પુરૂષ મહાત્માના હાથજ જ્યાં ત્યાં નિહાળે છે, અને તેના આદેશને અનુસરે છે અને તેમ કરવામાં “ જે કાંઇ જતું હાય તે ભલે જાય અને રહેતુ હાય તે ભલે રહે ” એજ ભાવથી આ જગતમાં વિહેરે છે,
,,
ધર્મના વિજય થશે કે નહી એ વિષે પણ સત્પુરૂષાને ચિંતા હેાતી નથી. અલ્પજ્ઞા એમ માને છે કે આ યુગમાં ધર્મીને ત્યાં ધાડ અને પાપીને ત્યાં આનંદ મંગળ હાય છે, પણુ ખરી રીતે ધર્મનું સ્વરૂપ માહ્ય સામગ્રી કે ઉપકરણાથી નકી થઈ શકતુ નથી. ધર્મ ના બાહ્ય પરિવેશ અનેકવાર દુ:ખ, કલેશ, દ, ગરીબાઇ, નિર્ધનતા વિગેરે હાય છે, અને અધર્મના તથી સાવ ઉલટા હેાય છે. બાહ્ય સાંદ એ ધર્મનું લક્ષણુ નથી, તેમ તેથો વીપરીત એ અધર્મ નું નથી, ધર્મનું ખરૂ માપ અંતરમાં છે, આપણા હૃદયસ્થિત પરમાત્માની, પ્રસન્નતા છે.
અને સહુથી ખરી વાત તેા એ છે કે ધર્મના વિજય થશે કે નહી એ ચિંતા રાખનાર આપણું કાણુ ? એ ચિંતા રાખનાર સત્તા પેાતાનુ કામ નિભ્રાન્તપણે કયે જાય છે. આપણુને કોઇવાર એવી ચિંતા કેમ થતી નથી કે “ આ અનંત ગગનમાં
For Private And Personal Use Only
