________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
re
શ્રી આત્માનંદ પ્રકારા
કેવળ પરિચય અયવા વાતચીત થવાથી મિત્રતા થઇ જતી નથી. મિત્ર
શબ્દના વ્યાપક દ્રષ્ટિથી વિચાર કરવામાં આવે તે એટલુંજ કહી શકાય કે આપણાં સમસ્ત જીવનમાં સાચા મિત્ર એ ચારથી વધારે મળો શકતા નથી. ‘ મુખ્તે મુખ્તે તિમિન્ના' ના ન્યાયથી જ્યારે આપણે જોઇએ છીએ ત્યારે આપણને એટલું જ માલુમ પડે છે કે સાચા મિત્રાનુ મળવુ આ સંસારમાં અતિ દુર્ઘટ છે, જ્યાંસુધી આચાર વિચારામાં સદૃશતા તેમજ એકતા નથી થતી ત્યાંસુધી એ મનુષ્યમાં એક પ્રાણતા થવી અસંભવિત છે. મિત્રતા બંધાવા માટે સહૃદયતા, સર્હિષ્ણુતા, તેમજ પરસ્પર સહાનુભૂતિની અત્યંત આવશ્યકતા છે. ત્યાંસુધી એ નથી હતુ ત્યાંસુધી સાચી મિત્રતા કદાપિ થઇ શકતી નથી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પરંતુ સાચા મિત્રા દુનિયામાં ઘણા ઘેડા હોય છે તે જોઇને આપણે ઉદાસીત ન થવુ જોઇએ. કેાઇ વખત સહાનુભૂતિ રાખનાર પરિચિત સજનાની સહાયતાવડે પશુ સંસારનાં અનેક કાર્ય સાધી શકાય છે. સે લેકે સમજે છે કે સુખમુદ્રા એક બહુમૂલ્ય વસ્તુ છે, પરંતુ તે સાથે કોઇ રૂપિયાનાં મહત્વને અસ્વીકાર કરી શકે નહિં. એજ રીતે મિત્ર અને અન્ય સાધારણ પરિચયવાળા મનુષ્યેામાં પણ ભેદ છે. આપણે સ ંઘ-શક્તિ વધારવા માટે હું નેશા લેાક સ ંગ્રહ કરવાના પ્રયત્ન કરના રહેવુ જોઇએ, અને તેમાં જ્યારે આપણુને કાઇ કાઇ વખત મિત્રી રત્ન મળી જાય ત્યારે તેને પસંદ કરી લેવા જોઇએ. પરંતુ મિત્રાની પસંદગી કરવામાં વિશેષ સાવધાન રહેવાની આવશ્યક્તા છે. જેમ સાચા મિત્ર મળવાથો દુ:ખમાં ઘટાડા થાય છે અને સુખમાં વધારો થાય છે, તેમ નામ માત્રના મિત્રાથી ઉટુ પરિણામ આવે છે. સજ્જનનુ એ કર્તવ્ય છે કે તેણે કાઇની સાથે મિત્રતા કર્યા પછી તે આ જીવન નીભાવી લેવી જોઇએ. એટલા માટે પસંદગી કરવામાં ભૂલ થવા દેવી જોઇયે નહિં
સન્મિત્ર જે લક્ષણેાથી યુક્ત હાવા જોઇયે તેના ઉલ્લેખ આ વિષયના મથાળાના ક્લાકમાં કરવામાં આવ્યા છે. જે મનુષ્ય એ લક્ષણેાથી વહીન હાય છે તે સાચા મિત્ર કદિપણ થઇ શકતા નથી. આપણા ધર્મ ગ્ર ંથો મિત્ર અને મિત્રતાના વિષયમાં અનેક ઉપદેશપૂર્ણ ઉદાહરણાથી ભરપુર છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યુ છે કે સજ્જનાની મિત્રતા દિનપ્રતિદિન વધતી જાય છે અને દુજ નેાની મિત્રતા ઘટતી જાય છે. સજ્જ• નાની સાથે સાત શબ્દ એટલવાથી અથવા સાત પગલાં ચાલવાથી જ મૈત્રી બાંધાઇ જાય છે અને હમેશાં નૂતન તથા આકર્ષક બનતી જાય છે. પરંતુ એવા સજ્જનમંત્ર પ્રાપ્ત કરવાનું સૌભાગ્ય ઘણા થાડા મનુષ્યાનેજ પ્રાપ્ત થાય છે.
કોઇની સાથે મિત્રતા બાંધવા માટે સૌથી જરૂરની બાબત ઉદ્દેશની એકતા છે. પર તુ જો ઉદ્દેશ સારા, ન્યાય તેમજ સત્ય પક્ષ ન હાય તા દેશની એકતા હૈાવા છતાં પણ તે મિત્રતા ચિરસ્થાયી થઇ શકતી નથી. ઉદાહુરણ તરીકે ચારાની કાઇ મંડળીમાં અથવા જુગારી લેાકેાના સમૂહમાં જે લેાકે સમિલિન રહે છે તેમાં એક
For Private And Personal Use Only
