________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૧૪
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ તો તેને પણ મહેતાની કવિતાની જેમ હાલની શુદ્ધ ગુજરાતી ભાષામાં લખાયેલી માનવાની આપણે ભૂલ કરત, પણ હવે તેમ બનશે નહિ. કારણ કે ઘણી ખરી ગુજરાતી કવિતાનાં જૂનાં પુસ્તકે હજી વિદ્યમાન છે, લોકોમાં ગવાતી અને છપાઈ ગએલી ઘણી ખરી પ્રસિદ્ધ કવિતાઓમાં કેટલા કેટલે ફેરફાર થયા છે તે આપણે તે પુસ્તક દ્વારા સારી રી જાણી શકીએ છીએ. મહેતાની કવિતાને પંદરમી સદીની હાલની ભાષા જેવી ગુજરાતી ભાષામાં લખાયેલી માનનારા મહારા મિત્રો પંદરમી ક સેળમી સદીમાં લખાયેલ જૂનાં પુસ્તકમાંની હેતાની કવિતાની સાથે હાલમાં ગવાતી કવિતાને મુકાબલો કરશે તો મને આશા છે કે તેઓ પોતાની માન્યતાને ભૂલ ભરેલી જોયા વિના રહેશે નહિ. હવે હું ગુજરાતી કવિતામાં કેવી રીતના ફેરફારો થયા છે તેના કેટલાક ઉદા
હરણે અત્ર બતાવવા ઈચ્છું છું. નીચે જની ગુજરાતી કવિતામાં આપેલી મૂળ સ્વરૂપમાં રહેલી કવિતા અને ફેરફાર થયાના પ્રત્યક્ષ ફેરફાર વાળી કવિતાનો મુકાબલે કરીને સાક્ષર ઉદાહરણે
વર્ગ બન્નેનું તારતમ્ય જોશે એમ આશા છે. લગભગ ૧૬ મી સદીમાં થઈ ગયેલ કવિ દેવપાલના રહિણેય રાસની મૂલ રૂપમાં રહેલી કવિતા
बाहर टंकु अहिपडियु, टंक साली आगलि बलि । लोह खरानुं बेटडु, तीणइ श्रेणीसुत अभयड कलियु ॥१॥ मदि प्रमादि न वाहीयु, न मोहियु पररमणि । ચંદ્ર ઘર જતુર્થી, તે નામ તરસ ઘર | ૨ | तात आदेसि कुवाटि चालतां कांटडु एक पा (भा) गु । कांटइ कांटा आठ काढया मोकलु थियु पागु ॥३॥ देपाल भणइ ते प्रीछियो आप कहता आधु ।
चोपट मल्ल ते चोर वीरवचनि थियु साधु ॥ ४ ॥
સેળમી સદીના ઉતારામાં લખાયેલ એક પ્રાચીન ચાપડાના પત્ર ૩૩ પરથી ઉસ્કૃત એજ કવિની સ્નાત્ર પૂજાની વિકૃત થએલી કવિતા
नवमे मासे आठमे दिवसे जायो जिनवर रायोजी । घर गड़ी तरियां लोरगा लहेके जिनगंदिर उभलामोजी ।।
For Private And Personal Use Only