Book Title: Agam Sutra Satik 41A Oghniryukti MoolSutra 2a
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

View full book text
Previous | Next

Page 18
________________ मृलं-२२ १५ लक्षणा, चशब्दाभेदसूचकः,प्रतिलेख्यतइतिप्रतिनखितव्यं ठाणे उपकरण'इत्यादिनावक्ष्ममाणं, चशब्द: पूर्ववत, एवकारोऽवधारणे. नातस्त्रिकादतिरिक्त मस्ति । आह-कथं पुनः प्रतिलेखकप्रतिलेखितव्ययारनुक्त योग्रहणमिति ?. दण्डमध्यग्रहणन्यायात, अथवा ग्रन्थेनवाच्यते- 'कुंभादीसु' कुम्भो घटः, आदिशब्दात्कुटपटशकटग्रहः यथा' येनप्रकारेण त्रिकं त्रितयं. त्रीणीत्यर्थः, प्ररूपणानि प्ररूपणाः एवंति तथातेनप्रकारेण, 'इहे तिप्रतिलेखनायां, अपिशब्दःसाधर्म्यदृष्टान्तप्रतिपादनार्थः, यथाकर्ता कुलानःकरणं मृत्पिण्डदण्डादि कार्य कुटः, परस्परापक्षतया नैकमेकनापि विनेति. तथा प्रतिलेखना क्रिया. मा च कर्तार प्रतिलेखकमपेक्षते, प्रतिलखितव्याभाव चांभयोरभावस्तस्मात्रीण्येतानि-प्रतिलेखकः प्रतिलखना प्रतिलेखितव्यंचेति॥इहच यथाद्दशंनिर्देश' इतिन्यायमङ्गीकृत्यप्रतिलेखकआद्यःकर्तृत्वात्प्रधानश्चेत्यतस्तव्याख्यानार्धमाह-पडिदारगाहा मू. (२३) एगा व अनगा वा. दविहा पडिलेहगा समासणं। ते दुविद्या नायव्वा निकारणिआ य कारणआ॥ व.सुगमा,नवर निक्कारणिआय' इति चशब्दाद्गच्छस्तिष्ठनविशेषणे चात्रद्रष्टव्ये।।सकारणाकारण निर्णयार्थमाह. मू. (२४) असिवाई कारणिआ निक्कारणिआय चक्कथूभाई। तत्थेग कारणिअंवोच्छं ठप्पा उतिन्नियरे॥ वृ.सुगमा, नवरं 'तत्थेगं' इति तत्र' तेष्वेकानेकसकारणगच्छतिष्ठन्प्रतिलेखकेषुयएकःसकारणो गच्छन्तं वक्ष्ये। तावत्तिष्ठन्तु त्रयः सकारणानेकनिष्कारणकानेकभेदाः, तुशब्दात्स्थान-स्थित्तश्च, इतरे' अन्य इत्यर्थः॥ कियन्ति पुनस्तान्यशिवादीनि? येष्वसावेकाकी भवतीत्याहमू. (२५) असिवे आमोयरिए रायभए खुहिअ उत्तमटे अ। फिडिअगिलाणाइसए देवया चव आयरिए। वृ.नशिवमशिवं-देवतादिजनितोज्वराद्युपद्रवः, अवमादरिकं-दुर्भिक्षं, राज्ञोभयंराजभय,क्षुभितंक्षोभः, संत्रास इत्यर्थः, उत्तमार्थः-अनशनं 'फिडित' इति भ्रष्ट्रो मार्गात् 'ग्लानो' मन्दः, अतिशयः-अतिशययुक्तः, देवताचायौं प्रतीतो, अयं तावदक्षरार्थः। भावार्थस्य भाष्यकार एककं द्वारमङ्गीकृत्य प्रतिपादकः। यथाद्देशं निर्देश' इतिन्यायादत्राद्यद्वारमाश्रित्ययोविधिरमावभिधीयते-इहाशिवमेका-कित्वस्यहेतुत्वेवर्तते.तस्मात्तथा कर्तव्यं यथा तन्न भवत्येव ।केन पुनः प्रकारेण तन्न भवतीति चेत्स उच्यते - मू. (२६) संवच्छरबारसएण होही असिवंति ते (तइ) तओ निति। सुत्तत्थं कुच्वंता अइसयमाइंहिं नाऊणं॥ (भा. १५] वृ. सँघत्सराणा द्वादशकं. दश च द्वा च द्वादश, तेन भविष्यत्यशिवमिति ज्ञात्वा त' इति। (तइत्ति) तंदवतत' इतितस्मात्क्षेत्रात निति निर्गच्छन्ति,सूत्रपारुषीमर्थपीरुपीच कुर्वन्तः' निष्पादयन्तोऽन्यदेशमभविष्यदशिवं विश्वस्ताः संक्रमन्ति। कथं पुनायते? - अतिशय आदिर्यषां तेऽतिशयादयो ज्ञानहेतवस्तः।। अतिशयादि प्रतिपादयन्नाह . मू. (२७) अइसेंस देवया वा निमित्तगहणं सयं व सीसो वा। परिहाणि जाव पत्तं निग्गमणि गिलाणपडिबंधो।। [भा. १६] १. अतिशयः-अवध्यादिस्तदभाव क्षपकादिगुणाकृष्टा देवता कथयति. अहवा आयरिण्यं सुत्तत्थेसु Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 ... 256