________________
વખારો-પ
૨૧૯ મહત્તરિકાઓ પોતપોતાના કૂટોમાં તે પ્રમાણે જ ભાવતું ભોગો ભોગવી રહી હતી, તે દિકુમારિકાઓના નામો પ્રમાણે છે નન્દોત્તરા, નન્દા, આનન્દા, નદિવર્ધના, વિજ્યા, વૈજયન્તી, જયન્તી અને અપરાજિતા. અહીં શેષ કથન પૂર્વવત્ સમજી લેવું તેઓ સર્વે પૂર્વદિભાવર્તી રૂચક ફૂટ વાસિની આઠ દિકુમારિકાઓ ભગવાન્ તીર્થંકર અને તીર્થ કરના માતુશ્રી પાસે જઈને સમુચિત સ્થાન ઉપર હાથમાં દર્પણ લઈને ઊભી રહી. અને પહેલાં ધીમા સ્વરમાં અને ત્યાર બાદ જોર-જોરથી જન્મોત્સવના માંગલિક ગીતો ગાવા લાગી. તેમના હાથમાં દર્પણ એટલા માટે હતું કે જિન અને તેમનાં માતુશ્રી શૃંગારાદિ જેવા માટે એને પોતાના કામમાં લાવે.
તે કાળમાં અને તે સમયમાં દક્ષિણ દિભાગવર્તી રચક કૂટ વાસિની આઠ દિકુમારિ મહત્તરિકાઓ પોતપોતાના કૂટોમાં ચાવતુ ભોગોનો ઉપભોગ કરતી હતી. અહીં તે પછીનું બધું કથન જે પ્રમાણે પહેલાં સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે, તેવું જ છે. તે આઠ દક્ષિણ રચક0 દિકુમારિકાઓના નામો આ પ્રમાણે છે સમાહારા-૧, સુપ્રદત્તા ૨, સુપ્રબુદ્ધા ૩. યશોધરા ૪, લક્ષ્મીવતી પ, શેષવતી ૬, ચિત્રગુપ્તા ૭ અને વસુંધરા-૮ અહીં શેષ બધું કથન-પ્રથમ સૂત્રમાં પ્રકટ કરવામાં આવ્યું છે, તે પ્રમાણે જ છે જ્યાં તીર્થકર અને તીર્થ કરના માતુશ્રી હતાં ત્યાં આવીને તેમની દક્ષિણ દિશા તરફ સમુચિત સ્થાન ઉપર ઊભી રહી તેમના હાથોમાં ઝારીયો હતી ઊભી-ઊભી ત્યાં તેઓ પહેલાં તો ધીમા સ્વરથી અને પછી જોર-જોરથી જન્મોત્સવના માંગલિક ગીતો ગાવા લાગી.
તે કાળમાં અને તે સમયમાં પશ્ચિમ દિલ્માવર્તી રચક કૂટ વાસિની આઠ દિકુમારી મહત્તરિકાઓ પોત-પોતાના કૂટ આદિકોમાં યાવતું ભોગોનો ઉપભોગ કરી રહી હતી, એમના નામો આ પ્રમાણે છે- ઈલાદેવી ૧, સુરાદેવી, પૃથિવી, પદ્માવતી, એકનાસા, નવમિકા, ભદ્રા અને સીતા. જ્યાં તીર્થકર અને તીર્થંકરના માતા હતાં ત્યાં ગઈ. ત્યાં જઈને તેમણે પશ્ચિમ દિભાગથી આવવાના કારણે પશ્ચિમ દિભાગ તરફ ઊભી થઈ ગઈ. તેમનામાંથી દરેકે દરેકના હાથમાં પંખાઓ હતા. ત્યાં સમુચિત સ્થાન ઉપર ઊભી થયેલી તેઓ પ્રથમ ધીમા સ્વરે અને ત્યાર બાદ જોરજોરથી જન્મોત્સવના માંગલિક ગીતો ગાવા લાગી. - તે કાળે અને તે સમયે ઉત્તર દિગ્વત સુચક ફૂટ નિવાસિની યાવત્ આઠ દિક્મારિકાઓ પોત-પોતાના કૂટાદિકોમાં ભોગો ભોગવવામાં તલ્લીન હતી. અહીં શેષ બધું પૂર્વવતુ સમજી લેવું સુચક કૂટવાસિની દિકુમારિકાઓના નામો આ પ્રમાણે છે અલબુસા, મિશ્રકેશી, પુંડરીકા, વારુણી, હાસા સર્વપ્રભા, શ્રી અને લી કૂટ, યાવતુ તેઓ વંદન કરીને ભગવાનું તીર્થકર અને તીર્થંકરના માતા પાસે ઉચિત સ્થાનમાં ઉત્તર દિશા તરફ ઊભી થઈ ગઈ. તેમાંની દરેકે દરેકના હાથમાં તે સમયે ચામરો હતા. ત્યાં ઊભી થઈ ને પ્રથમ તો તેમણે ધીમા સ્વરે અને ત્યાર બાદ જોર-જોરથી જન્મોત્સવના માંગલિક ગીતો ગાવા લાગી.
તે કાળે અને તે સમયે રૂચક કૂટની ચાર વિદિશાઓમાં રહેનારી ચાર દિશાકુમારી મહત્તરિકાઓ યાવતું ભોગો ભોગવવામાં તલ્લીન હતી, તે રુચક પર્વતની ઉપર ચાર હજાર યોજન ઉપર ચાર વિદિશાઓમાં એક-એક ફૂટ આવેલો છે. એ ચાર દિશાકુમારી મહત્તરિકાઓ ત્યાં જ એક કૂટમાં રહે છે. એમના નામો આ પ્રમાણે છે-ચિત્રા, ચિત્રનાકા,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
WWW.jainelibrary.org