Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Sudhabai Mahasati, Artibai Mahasati, Subodhikabai Mahasati
Publisher: Guru Pran Prakashan Mumbai
View full book text
________________
[ ૪૧૬ ]
શ્રી પન્નવણા સત્ર: ભાગ-૧
હોય છે. કારણ કે તે યુગલિક તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયોમાં પણ હોય શકે છે અને યુગલિકોમાં અસંખ્યાત વર્ષની સ્થિતિ હોવાથી તે સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચૌઠાણવડિયા હીનાધિક હોય છે. ઉત્કૃષ્ટ મતિ-શ્રુતજ્ઞાની અથવા મતિ-શ્રુત અજ્ઞાની સ્થિતિની અપેક્ષાએ તિટ્ટાણવડિયા હોય છે કારણ કે યુગલિકોમાં ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન કે અજ્ઞાન હોતું નથી.
જઘન્ય, મધ્યમ, ઉત્કૃષ્ટ અવધિજ્ઞાન, અવધિદર્શન કે વિભંગ જ્ઞાનમાં સ્થિતિની અપેક્ષાએ તિટ્ટાણવડિયા ન્યૂનાધિકતા હોય છે. કારણ કે યુગલિકોમાં અવધિજ્ઞાન, વિર્ભાગજ્ઞાન આદિ હોતા નથી. અયુગલિક તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયની સ્થિતિ સંખ્યાત વર્ષની જ હોવાથી તેમાં તિટ્ટાણવડિયા ન્યૂનાધિકતા હોય છે.
જઘન્ય અને મધ્યમ ચક્ષુદર્શન કે અચક્ષુદર્શનમાં સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચૌહાણવડિયા ન્યૂનાધિકતા હોય છે કારણ કે યુગલિક તિર્યંચોને જઘન્ય અને મધ્યમ ચક્ષુ-અચક્ષુદર્શન હોય છે. ઉત્કૃષ્ટ ચક્ષુદર્શન અને અચક્ષુદર્શન યુગલિકોમાં હોતા નથી તેથી તેમાં ઉત્કૃષ્ટ મતિજ્ઞાનની જેમ તિટ્ટાણવડિયા હીનાધિકતા હોય છે.
જઘન્ય-ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન-દર્શનવાળા તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયો, જઘન્ય-ઉત્કૃષ્ટ જ્ઞાન-દર્શનમાં સ્વસ્થાનથી તુલ્ય છે અને મધ્યમ જ્ઞાન દર્શનમાં સ્વસ્થાનથી છઠ્ઠાણવડિયા ન્યૂનાધિકતા હોય છે. અવગાહનાદિ અપેક્ષાએ તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયના પર્યાયો :અવગાહનાદિ દ્રવ્યથી પ્રદેશથી અવગાહનાથી સ્થિતિથી | વણાદિથી | શાન-દર્શનથી
(૨૦બોલમા)| જઘન્ય અવગાહના | તુલ્ય | તુલ્ય | તુલ્ય તિટ્ટાણવડિયા| છઠ્ઠાણવડિયા | ઉપયોગ છઠ્ઠાણ૦ ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના | તુલ્ય | તુલ્ય | તુલ્ય તિટ્ટાણવડિયા| છઠ્ઠાણવડિયા | ઉપયોગ છઠ્ઠાણ મધ્યમ અવગાહના તુલ્ય
તુલ્ય |
| ચૌઠાણવડિયા ચૌઠાણવડિયા, છઠ્ઠાણવડિયા | ઉપયોગ છઠ્ઠાણ૦ જઘન્ય સ્થિતિ તુલ્ય | તુલ્ય | ચૌઠાણવડિયા | તુલ્ય | છઠ્ઠાણવડિયા |૪ ઉપયોગ છઠ્ઠાણ૦ ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ તુલ્ય | તુલ્ય | ચૌઠાણવડિયા | તુલ્ય | છઠ્ઠાણવડિયા | ઉપયોગ છઠ્ઠાણ મધ્યમ સ્થિતિ
તુલ્ય | તુલ્ય | ચૌઠાણવડિયા ચૌહાણવડિયા| છઠ્ઠાણવડિયા | ઉપયોગ છઠ્ઠાણ૦ જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ તુલ્ય | તુલ્ય | ચૌઠાણવડિયા ચૌઠાણવડિયા| સ્વસ્થાનથી | ૯ ઉપયોગ વર્ણાદિ
તુલ્ય, શેષ ૧૯| છઠ્ઠાણવડિયા
છઠ્ઠાણવડિયા | મધ્યમ વર્ણાદિ
| તુલ્ય | ચૌહાણવડિયા ચૌહાણવડિયા| છઠ્ઠાણવડિયા | ઉપયોગ છઠ્ઠાણ૦ જઘન્ય મતિ, શ્રુતજ્ઞાન તુલ્ય | તુલ્ય | ચૌઠાણવડિયા | ચૌઠાણવડિયા | છઠ્ઠાણવડિયા |સ્વસ્થાન તુલ્ય, શેષ અને અજ્ઞાન
૩ ઉપયોગ છઠ્ઠાણ ઉત્કૃષ્ટ મતિ, શ્રુતજ્ઞાન | તુલ્ય | તુલ્ય | ચૌઠાણવડિયા તિટ્ટાણવડિયા| છઠ્ઠાણવડિયા વસ્થાનથી તુલ્ય, શેષ અને અજ્ઞાન
૫ ઉપયોગ છઠ્ઠાણ મધ્યમ મતિ, શ્રુતજ્ઞાન | તુલ્ય | તુલ્ય | ચૌઠાણવડિયા |ચૌઠાણવડિયા | છઠ્ઠાણવડિયા | ઉપયોગ છઠ્ઠાણ અને અજ્ઞાન જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ | તુલ્ય | તુલ્ય | ચૌઠાણવડિયા તિટ્ટાણવડિયા| છઠ્ઠાણવડિયા સ્વસ્થાનમાં તુલ્ય, શેષ અવધિજ્ઞાન-વિર્ભાગજ્ઞાન | * | * | | """
| ૫ ઉપયોગ છઠ્ઠાણ |
તુલ્ય | g"