Book Title: Agam 13 Rajprashniya Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 13, ઉપાંગસૂત્ર 2, રાજપ્રશ્નીયા સમાન આ પ્રેક્ષાગૃહમંડપ કહેવો. તે પ્રેક્ષાગૃહ મંડપના બહુસમ રમણીય ભૂમિભાગના બહુમધ્ય દેશભાગમાં પ્રત્યેક-પ્રત્યેકમાં એક એક વજમય અક્ષાટક(અખાડો) કહ્યા છે. તે વજમય અફાટક ના બહુમધ્ય દેશભાગમાં પ્રત્યેક-પ્રત્યેક મણિપીઠિકા કહી છે. તે મણિપીઠિકા આઠ યોજન આયામ-વિખંભથી, ચાર યોજન બાહલ્યથી, સર્વમણિમય, સ્વચ્છ યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. તે મણિપીઠિકા ઉપર પ્રત્યેક-પ્રત્યેક સ્તૂપ કહ્યા છે. તે સ્તૂપ ૧૬-યોજન લંબાઈ-પહોળાઈથી, સાતિરેક 16 યોજન ઉદ્ઘ ઉચ્ચત્વથી, શંખ-અંક-કુંદ-દકરજ-અમૃત મથિત ફેણપુંજ સદશ શ્વેત છે તથા સર્વરત્નમય, નિર્મળ યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. તે સ્તૂપોની ઉપર આઠ-આઠ મંગલો, ધ્વજ, છત્રાતિછત્ર છે. તે સ્તૂપોની ચારે દિશામાં પ્રત્યેક-પ્રત્યેકને મણિપીઠિકા કહી છે, તે મણિપીઠિકાઓ આઠ યોજન આયામવિધ્વંભથી, ચાર યોજન બાહલ્યથી સર્વે મણિમય, નિર્મળ યાવતુ પ્રતિરૂપ છે. તે મણિપીઠિકા ઉપર ચાર જિન (અરિહંત પરમાત્મા)ની પ્રતિમા છે, તે જિનોત્સધ પ્રમાણ(જિન-અરિહંતની. અવગાહના જેવડી પ્રમાણ માત્ર), તે પ્રતિમાં પદ્માસને બિરાજમાન અને સ્તૂપાભિમુખ રહેલી છે. તે પ્રતિમાના નામ આ રીતે છે- ઋષભ, વર્ધમાન, ચંદ્રાનન, વારિષણ. વૃત્તિકાર મહર્ષિ શ્રી મલયગિરિજી મહારાજ જણાવે છે કે-અહીં આ ચારે શાશ્વત જિન (અરિહંત)પ્રતિમા 500 ધનુષની જ સંભવે છે. તે સ્તૂપોની આગળ પ્રત્યેક-પ્રત્યેકને મણિપીઠિકાઓ કહી છે. તે મણિપીઠિકા સોળ યોજન લંબાઈ પહોળાઈથી, આઠ યોજન બાહલ્યથી, સર્વે મણિમયી યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. તે મણિપીઠિકાની ઉપર પ્રત્યેક-પ્રત્યેક ચૈત્યવૃક્ષ કહેલ છે. તે ચૈત્યવૃક્ષ આઠ યોજન ઉર્ધ્વ ઊંચા, અદ્ધ યોજન ઉદ્વેધથી, બે યોજન સ્કંધ, અર્ધ યોજના વિધ્વંભ, છ યોજનમાં ફેલાયેલ શાખા, બહુમધ્ય દેશભાગમાં આઠ યોજન આયામ-વિખંભથી, સાતિરેક આઠ યોજન સર્વ પરિમાણ છે. તે ચૈત્યવૃક્ષનું આવા પ્રકારનું વર્ણન કહ્યું છે - વજમય મૂળ, રજતના સુપ્રતિષ્ઠિત વિડિમા(શાખા), રિષ્ટમય વિપુલ કંદ, વૈડૂર્ય રુચિર સ્કંધ, સુજાત શ્રેષ્ઠ જાતરૂપ પ્રથમ વિશાળ શાખા, વિવિધ મણિમય રત્નની વિવિધ શાખાપ્રશાખા, વૈડૂર્ય પત્ર, તપનીય બિંટ, જંબૂનદ રક્ત મૃદુ સુકુમાલ પ્રવાલથી શોભિત ઉત્તમ કુરાગ્ર શિખરો, વિચિત્ર મણિરત્ન સુરભેિ કુસુમ ફળથી ભરેલ નમેલી શાખા અધિક મન-નયનને સુખકર છે, અમૃતરસ સમાન રસવાળા ફળો. યુક્ત વૃક્ષ છાયા-પ્રભા-શોભા અને ઉદ્યોત સહિત અને પ્રાસાદીયાદિ છે. તે ચૈત્યવૃક્ષોની ઉપર આઠ-આઠ મંગલો, ધ્વજ, છત્રાતિછત્ર છે. તે ચૈત્યવૃક્ષોની આગળ પ્રત્યેક-પ્રત્યેક મણિપીઠિકા કહી છે. તે મણિપીઠિકા આઠ યોજન લંબાઈ-પહોળાઈથી છે, ચાર યોજન બાહલ્યથી છે, સર્વે મણિમય, નિર્મળ યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. તે મણિપીઠિકાની ઉપર પ્રત્યેક-પ્રત્યેક મહેન્દ્રધ્વજ કહ્યો છે. તે મહેન્દ્રધ્વજ 60 યોજન ઉદ્ઘ ઉચ્ચત્વથી છે. અર્ધ યોજન ઉદ્વેધથી, અર્ધ યોજન વિષ્કલથી છે, તે વજમય, વૃત્ત-લખ-સુશિલિષ્ટ-પરિવૃષ્ટ-સૃષ્ટસુપ્રતિષ્ઠિત, વિશિષ્ટ અનેક પંચવર્ણી હજારો કુડભિથી પરિમંડિત અને અભિરામ વાતોછૂત વિજય-વૈજયંતિ પતાકા, છત્રાતિછત્રયુક્ત, ઊંચી, ગગનતલને સ્પર્શતા પ્રાસાદીયાદિ છે. તેની ઉપર આઠ-આઠ મંગલો, ધ્વજા, છત્રાતિછત્રા તે મહેન્દ્રધ્વજ આગળ એક-એક નંદા પુષ્કરિણીઓ છે. તે પુષ્કરિણીઓ 100 યોજન લંબાઈ 50 યોજના પહોળાઈ, 10 યોજન ઉદ્વેધથી અને નિર્મળ છે યાવત્ વર્ણન કરવું કે એક દિકરસ યુક્ત કહી છે. તે એક-એક પદ્મવર-વેદિકાથી પરિવૃત્ત છે. એક-એક વનખંડથી પરિવૃત્ત છે. તે નંદા પુષ્કરિણીની ત્રણ દિશામાં ટિસોપાના મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(રાજપ્રશ્નીચ)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 28