Agam 13 Rajprashniya Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 58

આગમસૂત્ર 13, ઉપાંગસૂત્ર 2, રાજપ્રશ્નીયા નિદ્રાયિકા, ગાથા, ગીતિક, શ્લોક, હિરણ્યયુક્તિ, સુવર્ણયુક્તિ, આભરણવિધિ, તરુણપ્રતિકર્મ. (તથા) સ્ત્રીલક્ષણ, પુરુષલક્ષણ, અશ્વલક્ષણ, ગજલક્ષણ, ફર્કેટલક્ષણ, છત્રલક્ષણ, ચક્રલક્ષણ, દંડલક્ષણ, અસિલક્ષણ, મણિલક્ષણ, કાકણિલક્ષણ, વાસ્તુવિદ્યા, નગરમાન, સ્કંધાવાર, માનવાર, પ્રતિચાર, બૃહ, પ્રતિબૃહ, ચક્રવ્યુહ, ગરુડબૃહ, શકટર્વ્યૂહ, યુદ્ધ, નિર્યુદ્ધ, યુદ્ધયુદ્ધ, અસ્થિયુદ્ધ, મુષ્ટિ-યુદ્ધ, બાહુયુદ્ધ, લતાયુદ્ધ, ઇષઅસ્ત્ર, સંરુપ્રવાદ, ધનુર્વેદ, હિરણ્યપાક, સુવર્ણપાક, મણિપાક, ધાતુપાક, સૂત્રખેડ, વૃત્તખેડ, નાલિકાખેડ, પત્રછેદ્ય, કડગછેદ્ય, સજીવનિર્જીવ અને શકુનરુત. ત્યારે તે કલાચાર્ય દઢપ્રતિજ્ઞ બાળકને લેખાદિ ગણિતપ્રધાન, શકુનરુત સુધીની બોંતેર કળાઓને સૂત્રથી, અર્થથી, ગ્રંથથી, કરણથી શીખવાડી, સિદ્ધ કરાવી, માતા-પિતા પાસે લાવ્યા. ત્યારે તે દઢપ્રતિજ્ઞના માતા-પિતાએ તે કલાચાર્યને વિપુલ અશન-પાન-ખાદિમ-સ્વાદિમથી, વસ્ત્ર-ગંધ-માળા-અલંકારથી સત્કારશે, સન્માનિત કરશે, કરીને વિપુલ જીવિત યોગ્ય પ્રીતિદાન આપશે. પ્રીતિદાન આપીને વિસર્જિત કરશે. સૂત્ર-૮૪, 85 84. ત્યારપછી તે દઢપ્રતિજ્ઞ, બાલ્યભાવ છોડીને વિજ્ઞાન પરિણત માત્ર, બોંતેર કલા પંડિત, અઢાર ભેદે દેશી પ્રકારની ભાષામાં વિશારદ, સુપ્તનવાંગ જાગૃત થયેલ, ગીતરતી, ગંધર્વ-નૃત્ય કુશળ, શૃંગારાગારચાવેશી, સંગત હસિત ભણિત ચેષ્ટિત વિલાસ સંલાપ નિપુણ યુક્તોપચાર કુશળ, અશ્વ-હાથી-બાહુયોધી, બાહુપ્રમર્દી, પર્યાપ્ત ભોગ સમર્થ, સાહસિક, વિકાલચારી થશે. ત્યારે તે દઢપ્રતિજ્ઞાના માતાપિતા તેને બાલ્યભાવથી ઉન્મુક્ત યાવત્ વિકાલચારી જાણીને વિપુલ અન્નપાન-લયન-વસ્ત્ર-શયન ભોગ વડે ઉપનિમંત્રે છે. ત્યારપછી દઢપ્રતિજ્ઞ તે વિપુલ અન્ન યાવત્ શયન ભોગ વડે આસક્ત નહીં થાય, ગૃદ્ધ –મૂચ્છિત કે અત્યાસક્ત નહીં થાય. જેમ કોઈ પશ્નોત્પલ, પદ્મ યાવત્ શતસહસ પત્ર કમળ કાદવમાં ઉત્પન્ન થાય છે, જળમાં વધે છે પણ તે કાદવથી કે જળરજથી લિપ્ત થતા નથી, તેમ દઢપ્રતિજ્ઞ કામમાં જમ્યો, ભોગમાં વૃદ્ધિ પામ્યો છતાં તેનાથી લેવાશે નહીં - મિત્ર, જ્ઞાતિ-નિજક-સ્વજન-સંબંધી-પરિજનથી પણ તે દઢપ્રતિજ્ઞ, લેપાશે નહીં. તે તથારૂપ સ્થવિરો પાસે કેવલ બોધિથી બોધિત થઈ, કેવલ મુંડ થઈને, ઘર છોડીને અણગારિક પ્રવજ્યા લેશે. તે ઇર્યાસમિત યાવતુ સુહુત હુતાશન સમાન તેજથી જાજવલ્યમાન અણગાર થશે. તે ભગવંત અનુત્તર જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર-આલય-વિહાર-આર્જવ-માર્દવ-લાઘવ-શાંતિ-ગુપ્તિ-મુક્તિ અને અનુત્તર સર્વ સંયમ તપ સુચરિત ફળ નિર્વાણમાર્ગથી આત્માને ભાવિત કરતા અનંત અનુત્તર સંપૂર્ણ પ્રતિપૂર્ણ નિરાવરણ નિર્ચાઘાત કેવલવર જ્ઞાન-દર્શનને ઉત્પન્ન કરશે. ત્યારે તે ભગવદ્ અરહંત, જિન, કેવલી થશે. દેવ-મનુષ્ય-અસુરલોક સહિતના પર્યાયોને જાણશે. તે આ - આગતિ, ગતિ, સ્થિતિ, ચ્યવન, ઉપપાત, તર્ક, કૃત, મનોમાનસિક, ખાદિત, ભક્ત, પ્રતિસેવિત, આવીકર્મ, રહોકર્મ, અરહસ, અરહસ્ય ભાગી, તે તે મન-વચન-કાયયોગમાં વર્તમાન સર્વલોક, સર્વ જીવ, સર્વ ભાવને જાણતાજોતા વિચરશે. ત્યારે તે દઢપ્રતિજ્ઞ કેવળી આવા સ્વરૂપના વિહારથી વિચરતા, ઘણા વર્ષો કેવલી પર્યાય પાળીને પોતાનું આયુ શેષ જાણીને ઘણા ભોજનનું પચ્ચખાણ કરશે, કરીને ઘણા ભક્તોને અનશન વડે છેદશે. છેદીને જે કારણે નગ્નભાવ, કેશલોચ, બ્રહ્મચર્યવાસ, અસ્નાન, અદંતધાવન, અનુવહાણ, ભૂમિશચ્યા, ફલકશચ્યા, પરગૃહપ્રવેશ, લબ્ધઅલબ્ધ, માન-અપમાન, બીજાની હીલના, ખિંસણા, ગહણા, આક્રોશ, વિરૂપ, બાવીશ પરીષહોપસર્ગ, ગ્રામકંટકને અધ્યાસિત કરી, તે અર્થને આરાધશે. આરાધીને છેલ્લા શ્વાસોચ્છવાસે સિદ્ધ-મુક્ત-પરિનિવૃત્ત-દુઃખાંતકર થશે. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(રાજપ્રશ્નીચ)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 58