Agam 13 Rajprashniya Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 45

આગમસૂત્ર 13, ઉપાંગસૂત્ર 2, રાજપ્રશ્નીયા તેમાં આરૂઢ થયો. પછી જે દિશાથી આવ્યો હતો, તે જ દિશામાં પાછો ચાલ્યો ગયો. સૂત્ર-૬૨ થી 14 62. ત્યારે તે ચિત્તસારથી બીજા દિવસે સવારે અર્થાત રાત્રિ, પ્રભાતરૂપ થઈ, કોમળ ઉત્પલ કમલ વિકસિત થયા, પ્રભાત સોનેરી થયું ત્યારે નિયમ અને આવશ્યક કાર્યોથી નિવૃત્ત થઈ, જાજવલ્યમાન તેજ સહિત સહસ્રરશ્મિ સૂર્ય નીકળ્યા પછી પોતાના ઘેરથી ચિત્તસારથી નીકળ્યો. જ્યાં પ્રદેશી રાજાનો મહેલ છે અને જ્યાં પ્રદેશી રાજા છે ત્યાં આવ્યો. આવીને પ્રદેશી રાજાને બે હાથ જોડી યાવત્ અંજલિ કરી, જય-વિજયથી વધાવીને કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિય ! નિ કંબોજ દેશવાસીઓએ ચાર અશ્વો લાવીને ભેટ આપેલા. તે મેં આપ દેવાનુપ્રિયને ત્યાં કોઈ દિને પ્રશિક્ષિત કરી દીધા છે. તેથી હે સ્વામી ! આજે આપણે તે ઘોડાનું નિરીક્ષણ કરીએ. ત્યારે પ્રદેશી રાજાએ કહ્યું - હે ચિત્ત ! તું જા અને તે ચાર ઘોડાને જોડીને અશ્વરથને અહીં લાવ યાવત્ મારી આજ્ઞા પાછી સોંપ. ત્યારે તે ચિત્ત સારથી, પ્રદેશી રાજાએ આમ કહેતા હૃષ્ટ-તુષ્ટ યાવતુ હૃદયી થઈ તે અશ્વોને ઉપસ્થિત કરીને આ આજ્ઞા પાછી સોંપી. ત્યારે તે પ્રદેશી રાજા, ચિત્તસારથીની પાસે આ વૃત્તાંત સાંભળી, સમજી, હર્ષિત અને સંતુષ્ટ થઈ યાવત્ અલ્પ પણ મૂલ્યવાન આભરણથી શરીર અલંકારી પોતાના ઘેરથી નીકળ્યો, નીકળીને ચાતુર્ધટ અશ્વરથ પાસે આવ્યો, તે રથમાં બેઠો. સેયવિયા નગરીની વચ્ચોવચ્ચ થઈને નીકળે છે, ત્યાર પછી તે ચિત્તસારથીએ, તે રથને અનેક યોજનો સુધી દોડાવ્યો. - ત્યારપછી તે પ્રદેશી રાજા ગરમી, તરસ અને રથ ચાલતા લાગતી હવાથી પરેશાન-ખિન્ન થતા, ચિત્તસારથીને કહ્યું - હે ચિત્ત ! મારું શરીર ખેદ-ખિન્ન થયું છે. રથને પાછો વાળ. ત્યારે ચિત્તસારથીએ રથને પાછો વાળ્યો. મૃગવન ઉદ્યાન હતું ત્યાં આવીને પ્રદેશી રાજાને કહ્યું - હે સ્વામી ! આ મૃગવન ઉદ્યાનમાં ઘોડાનો શ્રમ અને આપણો થાક દૂર કરી લઈએ. ત્યારે પ્રદેશી રાજાએ ચિત્તને કહ્યું - ભલે તેમ કરીએ. ત્યારપછી તે ચિત્તસારથી મૃગવન ઉદ્યાનમાં જ્યાં કેશીકુમાર શ્રમણ હતા, તેથી બહુ દૂર નહીં કે નિકટ નહીં, તે સ્થાને ગયા. જઈને ઘોડા રોક્યા, રથ ઊભો રાખ્યો, રથથી નીચે ઊતર્યા, ઊતરીને ઘોડાને છોડ્યા. છોડીને પ્રદેશી રાજાને કહ્યું - હે સ્વામી ! આપણે અહીં ઘોડાનો શ્રમ અને આપણો થાક દૂર કરીએ. ત્યારે તે પ્રદેશી રાજા રથથી નીચે ઊતર્યો. ચિત્તસારથી સાથે ઘોડાનો શ્રમ અને પોતાનો થાક દૂર કરતા, તે તરફ જોયું. જ્યાં કેશીકુમાર શ્રમણ અતિવિશાળ પર્ષદા મધ્યે મોટા-મોટા શબ્દોથી ધર્મોપદેશ કરી રહ્યા હતા. તે જોઈને રાજાને આ આવા પ્રકારનો યાવત્ મનોગત સંકલ્પ ઉત્પન્ન થયો. નિશ્ચ જડ જ જડની ઉપાસના કરે છે. મુંડ-મુંડની, મૂઢ-મૂઢની, અપંડિતો-અપંડિતોની અને અજ્ઞાની જ અજ્ઞાનીની ઉપાસના કરે છે. પણ આ પુરુષ કોણ છે ? જે જડ, મુંડ, મૂઢ, અપંડિત અને અજ્ઞાની હોવા છતાં શ્રી-હી થી સંપન્ન છે, શારીરિક કાંતિવાળો છે. આ પુરુષ શેનો આહાર કરે છે ? કઈ રીતે પરિણમાવે છે ? શું ખાય છે ? શું પીએ છે ? શું આપે છે ? શું ભાગ પાડે છે? જેથી આવી મોટી મનુષ્ય પર્ષદા મધ્યે મોટા-મોટા શબ્દોથી બરાડે છે? આમ વિચારીને ચિત્તસારથીને કહ્યું - હે ચિત્ત ! નિશ્ચ જડ જ જડને ઉપાસે છે યાવતુ આ પુરુષ મોટા મોટા શબ્દોથી બરાડે છે? જેથી આપણી જ ઉદ્યાન ભૂમિમાં આપણે ઇચ્છાનુસાર ફરી શકતા નથી. ત્યારે ચિત્તસારથીએ પ્રદેશી રાજાને કહ્યું - હે સ્વામી ! આ પાર્થાપત્ય કેશી નામે કુમારશ્રમણ છે. તે જાતિસંપન્ન યાવત્ ચાર જ્ઞાનયુક્ત છે. કઈક ન્યૂન અવધિજ્ઞાનથી સંપન્ન છે અને જીવ તથા શરીરને ભિન્ન માનનારા છે. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(રાજપ્રશ્નીચ)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 45