________________
૨૨] આશીર્વાદ
સ્ટ ૧૯૬૯ પેલી લાખ સોનામહોરે બધાને વહેંચવા આપી. ખૂબ શોક થયો. ખૂબ વિચારને અંતે રાત્રે કવિએ
જ્યારે કવિપત્ની ખાલી હાથે કવિ પાસે આવ્યા, સ્વગત કહ્યુંઃ ત્યારે સુધાર્તા લેકોનું ટોળું તેમને આજુબાજુ “હે પ્રાણ! આ શરીરમાં તારું રહેવું વીંટળાઈ ગયું. એક અપરાધીની જેમ કવિપત્ની હવે નકામું છે. તું આ શરીરમાં રહેશે છતાં કવિ પાસે ગયા અને તમામ હકીકત કહી.
હું લોકોની કંઈ સેવા નહીં કરી શકું; - કવિ આ સાંભળી રોવા લાગ્યા. દેવી આશ્ચર્યથી એમનું દુઃખ એ નહિ કરી શકું. જે જોઈ રહ્યાં.
બીજાનાં દુઃખ દૂર નથી કરી શકતો તેનું જીવન “દેવી, તે લાખ મહોર ભૂખ્ય ઓને વહેચી નકામું છે.” દીધી તેનું મને દુઃખ નથી. પણ કાલે આ લેકે ' અને સવારે સૌએ જાણ્યું કે કવિના પ્રાણ મારી પાસે આવશે ત્યારે હું શું આપીશ ?” કવિને કવિને દેહ છોડી ચાલ્યા ગયા હતા.
પિતે વધુ સંસ્કારી હોવાથી, વધુ વિદ્યાવાન કે શિક્ષિત હેવાથી, વધુ ધનવાન હોવાથી, વધુ બુદ્ધિશાળી, ચાલાક કે બળવાન હોવાથી માણસ એને ગર્વ રાખીને પિતાના કરતાં આ બાબતોમાં ઊતરતા લાગતા માણસોનું જે અપમાન કે તિરસ્કાર કરે છે, તેના વડે તે એ પુરવાર કરે છે કે સંસ્કાર, વિદ્યા વગેરે બધુંયે મારી પાસે હોવા છતાં હું અધમ છું.
વિરહ ભગવાન! તારું દર્શન માજ સુધી નહેતું થયું તે પણ ઠીક જ થયું. વહાલા! તારું દર્શન જે મને વહેલું થયું છે તે આજ સુધી તારા મિલન કાજે જે ઝંખના જાગી તે જાગત? જે પ્યાસથી હું આકુળવ્યાકુળ થઈ ગયે તે આકુળતાને આનંદ મળત? જે સુધાથી હું વિવશ બની ગયે તે ક્ષુધાની વેદના જાણવા મળત? - આહ! એ પળ યાદ આવે છે અને કંઈનું કંઈ થઈ જાય છે! તારા મિલન માટે હું કે તરફડ્યો છું? કેવી તીવ્ર માતુરતાથી તારી પ્રતીક્ષા મેં કરી છે? કેવાં તપ મેં કર્યા છે? અને તે વખતે ઊર્મિઓની છોળો ઉછાળતી ભાવનાઓની જે છાલક વાગતી, કલ્પનાઓની જે સરિતાઓ વહેતી, - તું મળ્યું હોત તો બનત? તું નથી અને એટલે જ તે આ ભાવોન્માદ જાગે! આટાટલા કવિઓની વેદનામય વાણું વાંચી; અને તારાં ન વર્ણવી શકું એવાં રૂપે કપ્યાં, એવા આકારે સર્યા, અને એવી મૂતિઓ સ્વપ્રમાં આણી, કારણ કે મેં તને નહતો જે.
ભ્રમર ત્યાં સુધી જ ગુંજત કરે છે, જ્યાં સુધી એ રસમગ્ન બનતો નથી. રસનું દર્શન થયા પછી ભ્રમરનાદ કઈ એ સાંભળે છે? ભ્રમરને મીઠી વેદનાનું દર્શન તે રસદર્શન પૂર્વે જ થાય છે. રસ મળતાં તો એ મૌનમાં મગ્ન બની જાય છે.
મુનિશ્રી ચંદ્રપ્રભસાગરજી “ચિત્રભાનુ”
