________________
સમાચાર સમીક્ષા
શ્રી જવાહર નહેરુ જેવા નેતાએ સામાન્ય જનતાની આબાદી માટે ખૂબ ઝ ંખના સેવેલી અને તે માટે કોંગ્રેસમાં ઠરાવા તથા કાર્યક્રમા પણ નક્કી કરાવેલા. પણ આ નીતિઓનૈા અમલ તેમના વખતથી તે અત્યાર સુધી બરાબર થઈ શક્યો જ નહિ. શ્રી. મારારજી દેસાઈ ગરીમેના મેલી કે તેમના પ્રત્યે હમદદી વાળા નથી, અનેક જાતની કઠિનાઇઓ અને યાતનાઓમાં જીવન પસાર કરતી કચડાયેલી અને શાષિત વિશાળ જનતાની સ્થિતિને તેમની લાગણીને સ્પર્શ થતા નથી. તેઓ સામાન્ય જનતાના હિત માટેની કોંગ્રેસની નીતિઓને અમલ કરવામાં અને તેટલે વિલંબ કે અવરોધ કેમ થાય એ પ્રકારનું વલણ અખત્યાર કરતા આવ્યા છે. અને કોંગ્રેસમાં તથા સરકારમાં રહીને સ્થાપિત હિતેાવાળા મૂડીદારાનાં હિતેાનુ` રક્ષણ તથા સવન કેમ થાય તે માટે જ મુખ્ય ભાગ ભજવતા રહ્યા છે. દેશને આઝાદી મળ્યે ૨૧ વર્ષ થઈ ગયાં, છતાં ગરીમા વધુ ગરીબ બન્યા છે અને ધનિકાના મેટર, ખંગલા, રેફ્રીજરેટા, ઍરકડિશન, ના તથા બૅંકખેલેન્સ વિપુલ બનતાં ગયાં છે. પરંતુ શ્રી મેસરારજી દેસાઈ કાઈપણ મૂડીવાદીને નુકસાન થાય એ રીતે કોંગ્રેસના સમાજવાદી કાર્યક્રમને અમલ કરવા માગતા નથી. તેમની દૃષ્ટિએ તે લેાકશાહીના સિદ્ધાન્તથી વિરુદ્ધ છે. નિળ પ્રાણીઓને હિંસક પ્રાણીઓનાં શિકાર બનતાં અટકાવવાં એ હિંસક પ્રાણીઓની લાગણીને દુભાવવા સમાન બિનલેાકશાહી છે અને હિંસક પ્રાણીઓને અન્યાયરૂપ છે. તેએ પેાતે પૂજ્વાળાઓના, ઉદ્યોગપતિઓના અને વેપારીવર્ગીના મિત્ર છે. તેમનાં પેાતાનાં હિતા પણ અંગત રીતે આ વર્ગોની સલામતી સાથે જોડાયેલાં છે. પેાતે ગાંધીજીના સાચા અનુયાયી છે અને લેકાનું હિત પેાતાને હૈયે વસેલુ છે એવા દેખાવ કરીને ચૂંટાઈ આવવામાં અને સરકારમાં જઈ મૂડીદારાનાં હિતાનું રક્ષણ કરવામાં, સામાન્ય જનતાનાં હિતાને અવરાધવામાં અથવા દૂર ઠેલવામાં તેમ જ શ્રમજીવીઓના વાજબી હક્કોને કચડવામાં સૌથી વધુ સફળ થયેલા નેતા છે. મૂડીદારાએ અને તેમની આજુબાજુનાં વર્તુ લેાએ તેમને સર્વાંચ્ચ નેતા’ શબ્દથી બિરદાવ્યા છે. તે પાતે પણ પેાતાને
‘સચ્ચિ' (જ્ઞાોન્તિ સટ્ટો મયા) માને છે. શ્રી જવાહરલ લ નહેરુની પછી તેમ જ શ્રી લાલબહાદુર શાસ્ત્રીની પટ્ટી તેમનું સ્થાન લેવા માટે તેમણે સ્ટંટ કરી જોયા હતા, પણ પછી જે હાથમાં આવ્યું તે સ્વીકારી લીધૃં હતું. સ્વતંત્ર અને તટસ્થ વ્યક્તિત્વવાળા શ્રી જીવરાજ મહેતાને ઉથલાવી પાડીને ગુજરાતની ાજ્યસરકાર અને પ્રદેશકોંગ્રેસનું કઠે પૂતળીની જેમ સંચાલન કરવાની સ્થિતિનું તે નિર્માણ કરી શક્યા છે. કેન્દ્રસરકારમાં સૌથી ટાચનું સ્થાન પ્રાપ્ત રવામાં પેાતાના ટેકેદાર વધે એ માટે તેમણે મુંબઈમાં જ્યા ફર્નાન્ડીઝ સામે ચૂ ́ટણીમાં હારી ગયેલા પાટીલને ગુજરાતમાં બનાસકાંઠામાંથી ઊભા રહીને ચૂંટાવાની ગાઠવણ કરી આપી. પેાતે મૂડીવાદના ર ક છે, મૂડીદારાના હિતસાધક છે અને સામ્યવાદીઓ સામે વારંવાર બૂમબરાડા પાડતા રહે છે, એથી ગુજરાત ના . અને દેશના મૂડીપતિ વ તેમની તરફેણ કરતા હે છે. દેશનાં મેાટા ભાગનાં અખખા પણ પૂજીપતિ ખેાથી સંચાલિત છે. તેમ જ ગુજરાતનાં મોટા ભાગનાં અખબારા પણ તેમના ભય અથવા ઉપકારવશતાન અસર નીચે છે. તેથી જનતા આગળ તેમની તરફેણુનો રજૂઆત કરવામાં અથવા હવા ઊભી કરવામાં આવાં અખખાગ ભાગ ભજવી શકે છે. શ્રી માર રજી દેસાઈ ગાંધીજીના અને કેંગ્રેસના સિદ્ધાન્તામાં મ તે છે અને પેાતાના સ્થાનની સલામતી ખાતર તેમને અમલ કરવાની પણ તૈયારી તે બતાવે છે, પણ મૂડીવાદને નુકસાન થાય એ રીતે તાત્કાલિક કે • જીકના ભવિષ્યમાં એ સિદ્ધાન્તાને અમલ કરવામાં માનતા નથી. તેએ પેાતાને ગાંધીજીના નિષ્ઠાવાન અને સાચી બતાવે છે. તેમનું રાજીનામું મંજૂર થયું તે જ દિવસે સૂતર કાંતીને ગાંધીજીના માનું અનુસ ણુ કરી રહેલા તેમના અંબરચરખા સાથેના ફોટાએ અખબારામાં આવ્યા હતા.
કોંગ્રેસ અને તેની સિન્ડીકેટમાં સેવાના સ્વાંગ નીચે સ્વાસ ત્રુ, તકવાદી, સત્તા, સપત્તિ અને સુખસગવડાના શોખીન તથા કાવાદાવા અને મુત્સદ્દીગીરીના મેલાડી લેાકેા મુખ્યત્વે એકઠા થયા છે. તેઓ બધા મેગા મળીને દેશની સામાન્ય જનતાનાં હિતેાના ભાગે પે તપેાતાનાં વર્તુલાના, મુઠ્ઠીભર લેાકેાના
